Gustave Flaubert - Paĝo el la manuskripto de "Eugenie Grandet".
(2) http://expositions.bnf.fr/brouillons/grand/21 2.htm - Honore de Balzac - Paĝo el la manuskripto de "La Femme Superieure".
1 Aludo al la klasika romantika verko de Bernardo Guimaraes "La sklavino Izaŭra" (1875). Kvankam preskaŭ blankhaŭta mulatino, kaj krome instruita, ŝiaj suferoj simbolas la maljustecon de sklavismo.
1
Ŝi kompletigis ĉiun lian diraĵon, ekkriis la bezonon eltrovi vojon por esprimi kompletecon, kiu kapablu enteni la fragmentecon de ĉiu vivo, la miksitecon de ĉiuj sentoj, la paralelismon tamen sen unuformeco inter ĉiuj personoj...
Ŝi unuafoje tiom longe tiel manuzis personaĵojn dum babilado sen timi, ke ili ŝajnu tro bagatelaj, male, ju pli ŝi brave breĉis la reduton de siaj malfortecoj, des pli li agnoskis ilin kiel bravurajn ideojn, leĝere amendis ian aŭ alian ambiguecon, insertis kun tioma ĝusteco vefterojn en ŝia intima tapiserio, ke... ke ŝi nur povis demandi sin, kio okazos, kiam la konversacio ĉesos, kiam ili disiĝos, ĉu ŝi ne estus amputita ne nur je mirakla subteno kaj kuraĝigilo, sed ankaŭ je parto de ŝiaj cerbo kaj sentemo... Ambaŭ — jes, klare ne nur ŝi, ankaŭ li! — prokrastis la finon de la interparolado, ambaŭ evitis proponi ekspedicion ĝis la plej proksima baroservo por kafeto aŭ kio ajn trinkebla pro tio, ke ambaŭ timis reprezalion: "Ha, vi bezonas ripozon, permesu ke mi liberigu vin, mi fakte jam tro longe retenis vin..." Ambaŭ, li ĉiam bonhumora kaj petolema, ŝi feliĉa kaj surprizita kaj revema, lasis sin luli far la vortoj de unu en la buŝo de la alia, far reciproka preteco ĉion aŭskulti, ĉion subkompreni...
Sed la limo de korpa eltenebleco jam estis de longe trapasita. Ili fine amikege kisis sin je la "Bonan nokton!", kaj Ĵanaina pensis, ke bonŝance restis al ili du tagoj pliaj.
Ŝi jam estis de tri horoj en la balosalono kaj Gonsalo Soares plu saltadis, ĉiam brakumante la duopon da odaliskoj. La deputit- edzino de kvaronhoro provis, per araponga([7]) voĉo kiu superis la plej diablajn frevojn — "...leterkolombo/ flugu vi haste/ kaj ĉi leteron/ portu al mia granda am'!..."([8]) — , detali al ŝi la vojaĝplanojn de "sinjoro deputito, mia edzo", kiu cetere ĉiukvinminute haltis ĉe la tablo por glutegi viskion, ĵeti konfetojn sur la super-bordiĝantajn plumornamaĵojn de sia oficiala kunulino, palpebrumi kun Ĵanaina kaj vigle kiel hipopotamo penetri ree en preterpasantan homĉenon, ĉiam ĉe najbareco de kiom eble plej nuda belulino. Unu el la ĉefinĝenieroj de Itaipu, sen ĉesigi sian marionetan svingadon, venis krii al Ĵanaina sian plezuron povi prezenti al ŝi sian fianĉinon, t.e. triopon da brilaĵet- floroj triangule fiksitajn sur prodigema ondumanta mulatina korpo, kies baptonomo sonis kiel Odila, aŭ Ondina, kiu estus pli trafa. La respondeculo pri la loka gazeto devojiĝis de
Arapongo: brazila birdo kun strid-metala kanto.
https://eo.wikipedia.org/wiki/Arapongo
2
Kanzono "Pombo Correio" [Leterkolombo], de Moraes Moreira, MPB [Brazila Populara Muziko].
http://www.indigoarts.com/gallery art/severino frevo.jpg - "Frevo" de Carybe
dancistara turnado-cirklo kaj sen interrompi plengorĝan kantadon — "Panjo, mi volas/ panjo, mi volas/ panjo, mi volas mamsuĉi!/ Donu cicumon/ donu cicumon/ donu cicumon por ke finu la blekad'!" (^) — tiris ŝin, daŭre glitante sur la pargeto, al la dancadejo, kie la man-en-manaj rondoj duonsenmoviĝis pro muzikŝanĝo, dum ĉe la mikrofono oni sensacie anoncis: "Nia omaĝo al kubanaj gastoj: rumbo!" Paperserpentoj ĉiukoloraj disvolviĝis super la sammomente reskuantaj oraj kaj arĝentaj danckostumoj de kuniklinoj, silkaj vestoj de klaŭnoj kaj pierotoj, stilizitaj paŝaoj kaj havajaninoj... Gajeco kaj frenezo antaŭplanitaj, antaŭmenditaj kaj akurate liveritaj al ĉiuj pagipovaj klientoj, varmo de afekta sabatorgio, festeco provokita de superŝutado de ebriigaĵoj, blindigaĵoj, alienigaĵoj. Lukso kaj super-abundeco... Kie la aŭtentikecaj nuancoj, kie la homoj, eĉ ĉe tiuj kiuj ne portis maskojn?... Ĵanaina, paŝon post paŝo meze de la senlacaj kurentoj, atingis la elirejon. Ŝi estis supersaturita. Gonsalo, tute apud la podio, senĉese simieske balanciĝis laŭ la bierdrinkejaj germanaj kanzonoj, "omaĝo al germanaj gastoj...", fidele alkroĉita al siaj du odaliskoj.
En sekundoj ŝi atingis la kuirejon kaj servis sin je grandega glaso da freŝa akvo. Diri, ke dum tiu tuta tago ŝi angore kaj vane atendis almenaŭ renkontiĝeton kun Gonsalo, ke ŝi distrite plenumis siajn taskojn kaj neeviteble pasis ĉiumomente ĉe la deĵorejo por kontroli la ŝlosilpanelon kaj tiel dedukti kie troviĝis Gonsalo, kion li estis faranta! Pro granda alfluo da lokaj gravuloj ŝi estis devigata ĉeesti, almenaŭ simbole, la ĉi noktan balon ; tio ne estis malplaĉinta al ŝi, pro la ebleco tiamaniere revidi Gonsalon, fini la vesperon kiel hieraŭ, kun li, en trankvilo kaj fajnaj plezuroj... Juna servistino laŭdis ŝian kimonon. Ŝi seke dankis kaj aliris al la kortopordo. Ŝi tamen survoje haltis antaŭ metala fornego kiu, eventuale, povis perfekte roli kiel spegulo... Jes, vere eleganta, ŝika, ŝikega ŝi aspektis hodiaŭ... kaj sobra, kio tute ne kongruis al la karnomontrado avide atendita de ĉiuj en ĉi tiuj tagoj...
Cibela jelpis pro ĝojo rekonante ŝin, saltadis sur ŝin, ĉirkaŭ ŝi, kaj lekis ŝiajn manojn, kaj denove ĝojkrietis. La kontentec- manifestadoj estis ambaŭflankaj. "Cibela, ĉu ci aŭdas, mia bela? Nun ili ludos iajn "french can-can"! Feliĉe neniu pensas pri botlekado de Esperantio, kontraŭe la elekto falus sur la himno laŭ samboritmo... kio nedubeble des pli ekscitigus multajn "esperantistojn"! Venu!" Ĵanaina vetkuris kun la hundino ĝis sia ĉambro, pene retenante rideksplodojn. Kaj dum eksonis unu el ŝiaj preferataj esperantaj kasedoj en la doĉa paco de ŝia loĝejo, ŝi antaŭ-gustumis la okazontaĵojn de sia venontjara partopreno en eŭropa esperanto-renkontiĝo... Ŝi havis la certecon, ke la realo tiam preterpasos la atendojn.
mmm
La interkona dancvespero de la renkontiĝo laŭŝajne estis akurate komencinta en la antaŭvidita horo: la balsalono estis mirige plena, la muzikistoj estis jam dancigantaj multajn parojn, personoj gaje cirkulis de unu tablo al alia, oni vidis multajn brakumojn kaj senĉesajn manpremojn. Ĵanaina estis tuj alparolata, bonvenigata, prezentata... Ŝi baldaŭ konatiĝis kun siaj samtabluloj, kaj ekspediciis kun Vladimiro por trovi ekskorespondanton komunan al ambaŭ. En malpli ol duonhoro ŝi estis kontaktinta tiom da homoj, ke la nomoj kaj vizaĝoj de ĉiuj komplete miksiĝis en ŝia kapo. Ŝi feliĉis, ŝi tute simple kaj vere feliĉis. Ekzistis harmonio, integreco, amemo. Fi al aĉaj interbataladoj, ili ne supervivos, ili estos iam definitive glutataj...