Po ukazaniu się ciała księżniczki nastąpiła długa ceremonia ze śpiewami, uroczystymi tańcami i nie kończącym się kazaniem wielkiego starca z białą brodą, chudego jak topola w zimie, o wzroku płonącym ogniem fanatyzmu. Katarzyna wiedziała, że był to wielki kadi i kiedy zaczął wzywać, by Allach i kalif sprowadzili karę na głowę niewiernego, który ośmielił się podnieść świętokradczą rękę na potomkinię proroka, zrozumiała, że nadeszła godzina śmierci dla Arnolda i dla niej. Słaba iskra nadziei obudzona na widok trzech przyjaciół zgasła na powrót... Cóż mogli poradzić w trójkę, mając przeciw sobie całą armię i tłumy nienawidzące niewiernego, radujące się na myśl o jego rychłej śmierci!... Pozostała już tylko modlitwa. Katarzyna skierowała swe myśli do Boga, do Świętej Dziewicy z Puy i do Świętego Jakuba z Composteli.
Dodaj mi, Boże, sił i odwagi, bym mogła zadać ten cios!
Z tyłu za murami słychać było wolne walenie bębnów i w tej chwili w bramach pałacu ukazali się idący parami kaci. Wszyscy byli olbrzymi, muskularni i czarni jak noc, ubrani w niebieskie koszule z podwiniętymi rękawami i w szerokie, żółte spodnie w czerwone wzory. Nieśli dziwne narzędzia, na widok których Katarzyna pobladła. Ustawili się wokół areny. Równocześnie grupa półnagich niewolników ustawiła przed trybuną kalifa niski szafot, na którym umocowano drewniany krzyż, podobny do tego, który ongiś wzniesiono na wzgórzu Jerozolimy, lecz znacznie niższy po to, by katom było poręczniej zadawać tortury. Następnie, niewolnicy przynieśli kosze żarowe i zanurzyli w nich różnorakie szpikulce, dźgadełka, pręty żelazne i kleszcze. Podniecony ich widokiem tłum wstrzymał oddech, wydając okrzyk zadowolenia na widok olbrzymiego Murzyna niosącego na plecach wór, do którego po skończonej kaźni miał włożyć głowę skazańca, żeby pokazać ją kalifowi przed zatknięciem jej na dachu wieży Sprawiedliwości. Był to Bekir, najważniejszy z katów, wielka osobistość, o czym świadczył jego bogaty strój z czerwonego jedwabiu, przetykanego srebrną nicią. Uroczyście wyszedł na szafot i stanąwszy nieruchomo w rozkroku, wypiął dumnie pierś i skrzyżował ramiona, czekając na skazańca.
Katarzyna gorączkowo szukała wzroku małego medyka, lecz ten zdawał się drzemać z przekrzywioną głową, a Walter stał nieruchomo jak posąg.
Kiedy bramy Alhambry zaskrzypiały trzeci raz, pomiędzy jej potężnymi, okutymi skrzydłami ukazał się skazaniec...
Katarzyna, niezdolna panować dłużej nad sobą, zerwała się z miejsca z okrzykiem zgrozy. Blady i na wpół nagi, przepasany skrawkiem materiału na biodrach Arnold słaniał się na nogach jak pijany. Miał związane na plecach ręce, zarośniętą twarz i błędny wzrok, choć starał się nie poddawać w tej godzinie śmierci. W pewnej chwili potknął się o kamień i upadł na kolana. Otaczający go strażnicy podnieśli go z ziemi. Brak snu i pożywienia zrobił swoje i strażnicy musieli go podtrzymywać, by pomóc mu zejść na arenę.
Morayma uczepiwszy się rozpaczliwie Katarzyny, próbowała skłonić ją, by usiadła, lecz ona, zesztywniała z bólu, nie słyszała ani nie widziała nic oprócz tego ciemnego ciała ciągniętego przez Maurów na miejsce kaźni. Tymczasem Muhammad ogarnął ponurym wzrokiem Katarzynę i nie spuszczał z niej oczu. Morayma szepnęła błagalnie: – Zaklinam cię, Jutrzenko, uspokój się i wróć na swoje miejsce. Pan na ciebie patrzy!
– A niech patrzy... – jęknęła Katarzyna. – Co mi tam!
– Jego gniew może zaciążyć na skazanym... – szepnęła Żydówka. – Nie wyzywaj go tak ostentacyjnie. Wielcy tego świata każą drogo sobie płacić za doznane upokorzenia!
Katarzyna zrozumiała, że powodowany gniewem kalif może odebrać jej straszliwą łaskę, może nie dopuścić, by ona, Katarzyna, przerwała okropne męczarnie Arnolda. Powoli usiadła z powrotem na miejscu, lecz cała drżąca czuła, że sama wyzionie ducha i próbowała walczyć ze swoją słabością. Jej oczy i dusza skierowane były na mającego umrzeć człowieka, którego kaci zdążyli już wprowadzić na szafot. W tej chwili powietrze przeszył świst, przywitany przez tłum z uznaniem, a przez Arnolda jękiem. Dwaj łucznicy stojący u stóp trybuny kalifa wysłali w kierunku skazańca dwie celne strzały, które trafiły w jego otwarte dłonie i przebiły je mocując do krzyża. Arnold pobladł śmiertelnie, a wzdłuż jego skroni spłynęły krople potu. Histeryczne okrzyki kobiet wznosiły się w ciepłym powietrzu, podczas gdy jeden z katów wyciągnął z kosza żarowego rozpalony do czerwoności żelazny pręt i zbliżył się do skazańca zachęcany entuzjastycznymi okrzykami gawiedzi.
Katarzyna wyrwała się z rąk Moraymy, która na próżno starała się ją powstrzymać, zbiegła na arenę i rzuciła się w stronę trybuny kalifa. W jednej chwili tłum zamilkł, a kat cofnął się ze zdziwieniem. Wśród śmiertelnej ciszy dał się słyszeć przenikliwy, oskarżycielski głos: – Czy to mi obiecałeś, kalifie? Na co czekasz, by spełnić dane mi słowo honoru? A może nie wiesz, co ono oznacza?
Kalif uśmiechnął się nieznacznie i odparł: – Chciałem jedynie zobaczyć, jaka będzie twoja reakcja, Jutrzenko. A teraz możesz spełnić to, co sam ci obiecałem.
Wstał z miejsca, rzucając władcze spojrzenie na tłum zamarły w oczekiwaniu.
– Słuchajcie, wierni poddani królestwa Grenady! Tego wieczoru kobieta, którą tu widzicie, zostanie moją żoną. Posiadła me serce i jako prezent ślubny obiecałem jej, że własną ręką będzie mogła zabić mordercę mojej ukochanej siostry. Ten, który zabił kobietę, niechaj zginie z ręki kobiety!
Jego słowa zostały powitane pomrukiem niezadowolenia, który jednak nie trwał długo, gdyż kompania łuczników stojąca przed trybuną uniosła łuki. Nie należało protestować, kiedy przemawiał kalif!
Katarzyna szukała gorączkowo wzroku małego medyka, lecz ten nie poruszył się. Serce Katarzyny wypełniło się goryczą: ten przyjaciel opuścił ją w chwili, w której potrzebowała go najbardziej!
Tymczasem przed nią zatrzymał się niewolnik i klęknąwszy podał jej złotą tacę, na której złowrogo błysnął sztylet Montsalvych. Katarzyna chwyciła go chciwie. Nareszcie miała w ręku wyzwolenie Arnolda i swoje własne!
Wyprostowała się dumnie i obrzucając kalifa wyniosłym spojrzeniem, rozerwała jednym cięciem złocony kwef osłaniający jej twarz.
– Nie należę ani do twojej rasy, ani do twojej religii! Pamiętaj o tym, sułtanie!
Powiedziawszy to, pewnym krokiem ruszyła w stronę szafotu. Nadeszła godzina największej chwały... Tłum zamilkł na widok tej pięknej kobiety, niosącej śmierć ukrzyżowanemu mężczyźnie...
Wówczas Arnold podniósł dumnie głowę, spojrzał jasno na Katarzynę, a później na kalifa i rzekł: – Odmawiam, panie, tej łaski. Moja szybka śmierć, którą obiecałeś tej kobiecie, to ujma na męskim honorze. Który rycerz, godny tego imienia, zgodziłby się umrzeć ugodzony ręką kobiety? Oprócz pohańbienia mnie obarczyłbyś tę kobietę własną zbrodnią, chcąc z niej uczynić zabójczynię własnego męża! Słuchajcie, ludzie! – tu głos skazańca spotężniał, atakując zgromadzonych siłą pioruna. – Ta kobieta, którą wasz sułtan zamierza dzisiejszego wieczoru pojąć za żonę, jest moją małżonką i matką mego syna! Wiedzcie też, że to dla niej zabiłem księżniczkę Zobeidę, żeby uchronić żonę przed gwałtem i torturą, żeby ta, która nosiła mego syna, nie została zbrukana przez niewolników. Zabiłem Zobeidę i jestem z tego dumny! Nie zasługiwała na to, by żyć! Nie chcę jednak umrzeć z ręki kobiety! Odejdź, Katarzyno!
– Arnoldzie... błagam cię... w imię naszej miłości!
– Nigdy! Rozkazuję ci, byś odeszła! I żebyś żyła dla naszego syna!