- Спыніцеся! - закрычала Дарута колькі моцы ў выбітае вакно.
Граф азірнуўся, і гэтага было дастаткова, каб ён апынуўся на зямлі.
Конь адбег да агароджы і, страсаючы з морды пену, пагардліва фыркаў.
Граф падняўся і падышоў пад акно.
- Вам не здаецца, князёўна, што вы ўмяшаліся не ў лепшы момант? -Граф пакрывіў губы, мацаючы збіты бок. - І не ў сваю справу! - закончыў ён водпаведзь. - Але ў вашай уладзе ўсё выправіць! Калі дазволіце, я зараз буду ў вас. - Не чакаючы адказу, граф накіраваўся ў палац.
Дарута адчувала сябе вінаватай перад графам. "Гэта сапраўды магло закончыцца трагічна, - падумала яна. - А Белазор? Граф мог зрабіць з яго звычайную жывёліну!.. "
Дарута не паспела дадумаць, каму ў такіх абставінах трэба аддаваць перавагу, бо праз хвіліну Тамаш адчыніў перад графам дзверы.
- Прашу прабачыць мяне, - прымірэнча вымавіла Дарута, ідучы насустрач. - Я не думала, што можа так атрымацца!
- А што вы думалі? - пакпіў з яе граф.
- Што нельга так катаваць жывёлу! Тым болей каня! Чалавек стаіць бліжэй да Бога, чым жывёла, не таму, што можа здзекавацца з яе.
- А чаму, дазвольце запытацца, а то я неяк не задумваўся над тым.
- Таму, што можа дапамагчы ёй…
- Вось як? А я быў упэўнены, што ўсё наадварот! - у голасе графа чулася насмешка. Здаецца, ён знайшоў, як размаўляць з упартай дзяўчынай, каб не таміцца перад ёй у сваёй хэнці.
- Вы не далі мне закончыць думку!
- Зрабіце ласку, я ўвесь - увага!
- Чалавек можа дапамагчы жывёле зразумець сябе і тым узвысіць да сябе.
- Князёўна! Мой дзядзька, які не так даўно трагічна загінуў, казаў, што чалавек павінен зразумець, спасцігнуць сябе. Але каб жывёла зразумела сябе… Што ж тады застанецца рабіць несвядомым людзям?
- Вы няправільна зразумелі мяне, граф.
- А як на вашую думку я павінен быў разумець?
- Што жывёла павінна разумець чалавека.
- І што жывёле замінае?
- Страта даверу да чалавека.
- Які давер?! Жывёлы?! Князёўна, я не ведаю, дзе выхоўвалі вас, але маё выхаванне пабудавана на тым, што ў маёй гаспадарцы я ўладар. Што скажу, тое і павінны рабіць і слугі, і коні. А неслухмяныя павінны быць пакаранымі.
- А вы не думалі, што конь зразумеў, што вы жадалі ад яго, але не захацеў падпарадкавацца? А вы, наадварот, не захацелі зразумець каня, а пажадалі прымусіць.
- Дзіця маё! Чым запоўненая вашая прыгожая галава! Што вы мне раіце? Разумецца з конямі, з каровамі, гусямі?!
- Часта глупствам здаецца тое, што мы самі не разумеем.
- Дарута! Мабыць, я дурнейшы ад любога дурня, бо не разумею вас заўсёды, раблюся зусім бязглуздым у вашай прысутнасці, - нечакана ласкава, журботна прамовіў граф. - Праз вас я не толькі зрабіўся дурнем, але і збітым дурнем.
- Гэта ваш дом.
- Пажадайце толькі, і гэтым дом з усім ягоным начыннем, усім, што вы яшчэ пажадаеце, будзе вашым! - граф прылёг на канапу на здаровы бок. Цяпер Дарута апынулася за ягонай спінай. - Падыдзіце да мяне, Дарута! Я не магу быць побач з вамі і не бачыць вас!
Дарута здзіўлялася сваім адчуванням. У мінулы раз граф з шалёным бляскам у вачах таксама прызнаваўся ёй у сваіх пачуццях, але яна адчувала сябе куды болей моцнай, чым цяпер, калі ягоныя вочы свяціліся журбой, а мова зрабілася амаль тутэйшай.
Яна стаяла перад графам, думаючы, што калі б мела волю пайсці адсюль, дык не тое што пайшла, а пабегла б, і ўсё-ткі, мабыць, ёй не ха-пала б ягонай увагі. Але зараз граф быў тут і быў ейным супраціўнікам у барацьбе за гэтую волю. Яна вырашыла не губляць пільнасць.
Граф, вопытны ў адносінах з жанчынамі, адчуў напружанасць Даруты і вырашыў не мяняць тактыку.
- Князёўна! Няўжо вы такая жорсткая? Няўжо вы жадаеце загубіць мяне? За што? За некалькі кропляў конскай крыві? - граф зрабіў выгляд, што ўсё яшчэ крыўдуе.
- Не! Вядома, не! - Дарута міжволі зрабіла крок да канапы, і тут рука графа абхапіла яе стан. У наступнае імгненне дзяўчына апынулася на канапе побач з графам, вусны якога ўладарна захапілі ейныя вусны. Граф моцна трымаў дзяўчыну адной рукой, а вольная рука падымалася ўсё вышэй і вышэй па дзявочых нагах. Усё гэта разам з адчуваннямі так хутка мяня-лася, што ні адна думка не паспявала выразна скласціся ў галаве Даруты. Абрыўкі гэтых думак мітусіліся, сутыкаліся, захоплівалі новыя, утвараючы адно непаразуменне. Дзяўчына толькі інстынктыўна схапіла гарачую руку графа, спрабуючы адарваць яе ад сябе. Яна памкнулася ўсхапіцца, але непадуладная млявасць зрабіла цяжкім і неслухмяным ейнае цела.
Графа калаціла. Так бывала, калі ягоныя харты даганялі сваю ахвяру. Ён гэтак жа святкаваў разам з імі перамогу, калі яны забівалі зрынутага долу звера. Вялікія раскосыя вочы дзяўчыны, як у зацкаванай казулі, здавалася, глядзелі ў нябыт. Гэта была ягоная здабыча! І граф адчуваў моц узяць яе, калі ў дзверы асцярожна пастукалі. Дзяўчына, выведзеная стукатам са здранцвення, схамянулася. Граф падвоіў намаганні. На гэты раз у дзверы пагрукалі нецярпліва і настойліва. Граф пастараўся не зважаць, загаляючы яшчэ вышэй расслабленыя, прыцягальныя ногі дзяўчыны. Дзявочы жывот з выразна і звабліва акрэсленай лініяй галоўнага мускула над, які нечакана адкрыўся погляду графа, выклікаў у належным месцы доўгія, салодкія сутаргі.