Konan la Barbarulo
da Robert E. Howard
La fenixo sur l’espado
1.
‘Saveskez, ho princo, ke inter ta yari dum ke l’oceani glutis Atlantida e l’urbi brilanta, e ta yari dum la acenso di la Filiuli di Arias, esis Epoko nesuspektita, kande rejii brilanta extensis su trans la mondo quale blua manteli sub la steli—Nemedia, Ofir, Brithunia, Hiperborea, Zamora e sua mulieri havanta bruna harari e turmi plena de la misterii di aranei, Zingara e sua kavaliereso, Koth an la frontiero di la landi pastoral di Shem, Stigia e sua tombi gardata da ombri, Hirkania di qua la kavalieri portis stalo e silko ed oro. Ma la maxim superba rejio di la mondo esis Aquilonia qua regnis suprege en la westo sonjanta.
Adibe venis Konan, la Kimeriano, havanta nigra hararo ed okuli budema, l’espado en la manuo, furtisto, spolianto, ocidero havanta grandega melankolio e grandega joyo, por tramplar la troni juvelizita dil Tero sub sua pedi sandalizita.’
Super la turmo-pinti tenebroza e la turmi brilanta jacis la fantomatra obskureso e silenco qui kuras avan la jorno. Aden obskura stradeto, un de vera labirinto de voyi misterioza e sinuoza, quar maskita formi hastoze venis ek pordo furtatre apertita da bruna manuo. Li ne parolis ma rapide iris aden l’obskureso; manteli envelopis li; tam taceme kam fantomi di ocidati li desaparis aden l’obskureso. Dop li, vizajo sardonika esis kadrizita en la pordo-framo; du okuli maligna brilis malvolante en la tenebro.
‘Irez aden la nokto, enti dil nokto,’ voco mokis. ‘Ho, stultuli, via fato trakas vi quale blinda hundo, e vi ne savas lo.’
La parolanto klozis la pordo e riglagis ol, turnis su ed alongiris la koridoro, kandelo en la manuo. Il esis solena giganto, la bruna pelo revelis la raso di Stigia. Il eniris interna chambro, ube viro altstatura e magra, portanta veluro paruzita, repozis quale kato grand ed ociema sur silka kanapeo e drinketis vino ek grandega ora gobleto.
‘Nu, Askalante,’ dicis la Stigiano, e forpozis la kandelo, ‘vua dupi furteme eniris la stradi quale rati ek lia kaverneti. Vu laboras per stranja utensili.’
‘Kad utensili?’ respondis Askalante. ‘Nu, li konsideras me kom utensilo. Dum monati, depos ke la Quar Rebeli advokis me del dezerto sudal, me lojas en l’advera mezo di mea enemiki, die celas me en ica domo nekonocita, nokte iras furtatre tra obskur stradeti e plu obskur koridori. E me facis to quon ta nobeli rebela ne povis. Per ti, ed altra agenti, multi de qui nultempe vidis mea vizajo, me truizis l’imperio per sedicio ed agiteso. Konkluze me, laborante en l’ombri, preparas la falio dil rejulo qua sidas sur trono sub la suno. Per Mitra, me esis politikisto ante ke me esis proskriptito.’
‘Ka pri ta dupi qui konsideras su kom vua mastri?’
‘Li duros opinionar ke me servas li, til ke nia nuna tasko esos kompletigita. Quo li esas por kombatar mentale kontre Askalante? Volmana, ta nanatra komtulo de Karaban; Gromel, la giganta komandero dil Nigra Legiono; Dion, grosa barono de Atalus; Rinaldo, la fola minestrelo. Me esas la povo qua weldis la stalo en singlu de li, e per l’argilo en singlu, me justatempe aplastos li. Ma lo eventos future; canokte mortos la rejo.’
‘Ante plura dii me vidis l’eskadroni imperial kavalkar ek l’urbo,’ dicis la Stigiano.
‘Li kavalkis al frontiero atakata dal Pikti pagana—pro la forta liquoro quan me kontrabandis trans la frontiero por freneziigar li. La granda richaji di Dion posibligis to. E Volmana posibligis forsendar la trupi imperial qui restis en l’urbo. Per ilua parenti princal en Nemedia, la Rejulo Numa facile persuadesis demandar la prezenteso di Komtulo Trokero de Poitain, seneshalo di Aquilonia; e komprenende, por honorizar il, il esos akompanata da eskorto imperial e sua propra trupi, ed anke Prospero, helpanto dil Rejo Konan. Do restas en l’urbo nur la korpo-guardo personal dil rejulo—ecepte la Nigra Legiono. Per Gromel me koruptis l’oficiro prodiganta di ta gardisti e subornis il, por ke il duktez sua viri for la pordo dil rejulo ye noktomezo.
‘Lore kun dekesis maliculi ni eniros la palaco per tunelo sekreta. Pos ke la ago esas facita, mem se la populo ne bonvole recevas ni, la Nigra Legiono di Gromel suficos retenar l’urbo e la krono.’
‘Ka Dion pensas, ke ta krono donacesos ad il?’
‘Yes. Ta grasa stultulo reklamacas ol pro traco di sango rejal. Konan grave eroris permisir vivar homi qui ankore klamas su kom decendanti dil olda dinastio de qua il arachis la krono di Aquilonia.
‘Volmana deziras esar restaurit al favoro rejal quan il juis sub l’olda reji, por levar sua povrega domeni ad olima grandiozeso. Gromel odias Palantides, komandero dil Nigra Draki, e volas komandar la tot armeo, lu havas l’obstineso dil Bosonano. Unike ek ni omna, Rinaldo havas nul ambiciono personal. Lu konsideras Konan nur kom barbaro havanta manui sangizit e pedi ruda qua venis ek la nordo por spoliar lando civilizita. Lu idealigas ta rejo quan Konan mortigis por obtenar la krono, rimemoras nur ke lu ulfoye patronesis l’arti, ed oblivias la malaji di lua regnado, ed igas la populo obliviar. Li ja kantas necelate la Lamento por la rejulo, per qua Rinaldo laudas la santa maliculo e denuncas Konan kom “sovajo del abismo havante nigra kordio.” Konan ridas, ma la populo grondas.’
‘Pro quo lu odias Konan?’
‘Poeti sempre odias ti qui havas povo. Segun li, la perfekteso esas sempre dop la last angulo od ultre la nexta. Li eskapas la prezento per revadi pri la pasinto e la futuro. Rinaldo esas torcho flamifanta di idealismo, levante su, lu supozas, por renversar tirano e liberigar la populo. Relate me—nu, plura monati ante nun me perdabis omna ambiciono ecepte atakar la karavani dum mea restanta vivo; nun olda revi movas. Konan mortos; Dion acensos la trono. Pose lu anke mortos. Unope ti omna qui kontreagas me mortos—per fairo, per stalo, o per ta vini mortiganta quin tu komprenas brasar. Askalante, rejulo di Aquilonia! Quale tu prizas lo?’ La Stigiano levis sua larja shultri.
‘Ulfoye esis tempo,’ lu dicis per bitreso necelata, ‘kande me anke havis ambicioni, kompare a qui le vua semblas belacha ed infantala. A quala stando me falis! Mea olima egali e rivali ya regardegus, se li vidus Thoth-Amon dil Ringo kom sklavo di exterlandano, mem proskriptito, qua helpas la meskina ambicioni di baroni e reji!’
‘Tu fidis a magio e ceremoniachi,’ sensucie replikis Askalante. ‘Me fidas a mea mento ed espado.’
‘Menti ed espadi esas quaze festuki kontre la sajeso dil Obskureso,’ grunachis la Stigiano; lua nigra okuli briletis per lumi ed ombri minacanta. ‘Se me ne perdabus la Ringo, nia standi esus inversita.’
‘Tamen,’ respondis nepaciente la proskriptito, ‘tu portas la strii de mea flogilo sur tua dorso, e probable duros portar oli.’
‘Ne esez tante certa!’ La diablatra odio di la Stigiano instante brilis rede en lua okuli. ‘Uldie, ulmaniere, me ritrovos la Ringo, e trovinte olu, per la serpento-denti di Set, vu pagos—’
La iracoza Aquiloniano staceskis e frapegis lu ye la boko. Thoth retroe shancelis, sango spricis ek lua labii.
‘Tu troe audacas, hundo,’ grunis la proskriptito. ‘Sorgez; me esas ankore tua mastro e savas tua obskur sekretajo. Irez adsur la tekti e klamez, ke Askalante es en l’urbo ed intrigas kontre la rejulo—se tu audacus.’
‘Me ne audacas,’ murmuris la Stigiano, e vishis la sango de sua labii.
‘No, tu ne audacas.’ Askalante ridetis kolde. ‘Nam se me mortus per tua ruzo o perfideso, ermito-sacerdoto en la dezerto sudal saveskus, e ruptus la siglo di manuskripto quan me livis en lua manui. E lektinte, lu susurus vorto en Stigia, e vento noktomeze reptus de la sudo. Ed ube tu celos tua kapo, Thoth-Amon?’
La sklavo fremisis e sua bruna vizajo paleskis.
‘Sato!’ Askalante abrupte chanjis sua tono. ‘Me havas tasko por tu. Me ne fidas a Dion. Me imperis, ke lu kavalkez a lua domeno rural e restez ibe til ke la canoktala laboro finigesas. La grasa stulto hodie ne povus celar sua nervozeso koram la rejulo. Kavalkez a lu, e sen ke tu ne rajuntas lu sur la voyo, irez a lua domeno e restez apud lu til ke ni advokas lu. Ne lasez lu ek tua regardo. Lu esas perplexa pro timo e forsan forfugus—forsan mem kurus a Konan pro paniko e revelus la tot intrigo, per esperar salvar sua propra pelo. Irez!’