hermogeno: Kiel?
sokrato: Mi diros al vi kion mi kredas. Diru al mi: kiu ĉeno pli forte dev- igas beston resti senmove, ĉu neceso aŭ emocio?
hermogeno: Sokrato, emocio estas multe pli forta.
sokrato: Sed multaj personoj irinte tien fuĝus de Hadeso, se li ne ligus ilin per la plej forta ĉeno, ĉu ne?
hermogeno: Klare.
sokrato: Do li nepre ĉenas ilin per emocio, ĉar tiu estas la plej granda ĉeno, ne neceso.
hermogeno: Ŝajne.
sokrato: Sed ekzistas multaj emocioj, ĉu ne?
hermogeno: Jes.
sokrato: Ĉu ekzistas pli granda emocio ol kiam oni kredas ke pro kunulo
oni fariĝas pli bona persono?
hermogeno: Je Zeŭso, neniu alia, Sokrato.
404 sokrato: Do Hermogeno, ni devas diri ke pro tio neniu volas veni ĉi tien el tie, eĉ ne la Sirenoj. Li ĉenis ilin same kiel ĉiujn aliajn. Ŝajne tiajn vortojn Hadeso scias diri. Laŭ tiu argumento, tiu dio estas plej- kompetenta Sofisto kaj vere granda bonfaranto al la homoj ĉe li. Kaj li sendas tiom da bonaĵoj ankaŭ ĉi tien. Li havas multe pli tie, kaj pro tio li ricevis la nomon Riĉo [^louton]. Li ne volas esti kun korpo- havaj homoj, nur kun personoj kies psiko puriĝis el ĉiuj korpaj mal- bonoj kaj emocioj — ĉu tio ne indikas al vi ke li filozofie planas? Ĉar tiel li povas teni ilin ĉenitaj per fervoro esti piaj. Sed dum ilin regas la emociegemo kaj manio de la korpo, eĉ ne la patro Krono povus teni ilin ligitaj per la ĉenoj pri kiuj li estas fama.
hermogeno: Sendube vi pravas, Sokrato.
sokrato: Kaj li tute ne ricevis la nomon Hadeso, Hermogeno, pro teruro [aidos]; sed multe pli pro lia scio [eidenai] de ĉio bona la leĝfaristo nomis lin Ha(i)deso.
hermogeno: Bone. Kion ni diras pri Demetra kaj Hera kaj Apolono kaj Atena kaj Hefesto kaj Areso kaj la aliaj dioj?
sokrato: Demetra ŝajnas esti nomita tiel ĉar ŝi donas [did-] manĝaĵojn kvazaŭ patrino [meter-]. Hera estas amata [erate]; laŭtradicie Zeŭso ame posedis ŝin. Eble la leĝfaristo astronomiante maskis la vorton "aero" [aera] kaj faris el ĝi la nomon Hera, metante la unuan literon ĉe la fino.[46] Vi komprenos se vi multfoje ripetos la nomon Hera. Ter- refatta[47]: Multaj personoj timas ĉi tiun nomon kaj ankaŭ la nomon Apolono, verŝajne pro sia manko de sperto pri la ĝusteco de nomoj. Ili ŝanĝas ĝin al Fersefone,[48] kaj ĝi teruras ilin. Sed ĝi sciigas ke la di- ino estas saĝa [sofe]. Ĉar ĉio moviĝas [feromenas ], saĝeco [sofia] tu- ŝas kaj tuŝetas kaj kapablas akompani ĝin. La diino prave ankaŭ nom- iĝas Terepafa, aŭ io tia, pro sia saĝeco, kaj ĉar ŝi tuŝas la moviĝ- anton.[49] — Tial Hadeso estas kun ŝi, ĉar ŝi estas saĝa kaj li estas sa- ĝa. — Nuntempe oni aliigas ŝian nomon por belsonigi ĝin, oni opi- nias tion pli grava ol vereco, kaj nomas ŝin Terrefatta. Kiel mi diris, ankaŭ estas same pri la dio Apolono, kies nomon multaj personoj timas, kvazaŭ ĝi teruras. Ĉu vi rimarkis?
hermogeno: Certe, kaj vi pravas.
sokrato: Tamen, laŭ mia opinio, ĝi plej bone esprimas la potencon de la dio.
hermogeno: Kiel?
405 sokrato: Mi penos diri kion mi kredas: neniu alia nomo pli taŭgus por la kvar potencoj de la dio, ĝi konvenas por ĉiuj kaj montras la muzikan kaj orakolan kaj kuracan kaj persagan karakterojn.
hermogeno: Diru, ĉar vi diras al mi ke tiu nomo estas vere miriga.
sokrato: Pli ĝuste, harmonia, ĉar la dio estas muzikisto. Unue, la "purig- oj"[50] kaj purigaj oferoj en la kuracarto kaj la orakolarto kaj iliaj medi- kamentoj kaj la fumigoj uzataj de la orakoloj kaj la banoj kaj la asper- gadoj kiujn ili uzas, ĉiuj tiuj povas provizi puriĝon al la homoj korpe kaj psike, ĉu ne?
hermogeno: Kompreneble.
sokrato: Do li estas "la dio kiu purigas" kaj "la dio kiu forlavas" (apolou- хn) kaj "la dio kiu liberigas" (apoluхn) de tiuj malbonoj, ĉu ne?
hermogeno: Certe.
sokrato: Nu, pro la liberigoj kaj la forlavoj, kiel kuracisto de tiaj aferoj, li ĝuste nomiĝus Apolouхn. Pro sia orakolado kaj verparolo kaj simpl- eco [haploun]— ĉar ili estas unusama — kiel la Tesaloj nomas lin, li plejĝuste nomiĝus Aplono. Tiel ĉiuj Tesaloj diras pri tiu dio. Ĉar li estas ĉiam "majstra ĵetisto" per pafarko, li estas "la ĉiampafanta" [aei- ballхn].
Rilate al muziko: ni devas supozi ke [kiel en "akoloudos" (akompan- anto) kaj "akoitis" (edzino)],[51] la a ofte signifas "kune" kaj tiel "kun- vagado" [homou polesis] ĉirkaŭ la ĉielo — oni parolas pri la polo [po- lusoj/ĉieloj][52] — kaj pri la kantoharmonio. Oni nomas tion "kunson- ado', ĉar li kunmovas ĉion harmonie, laŭ la spertuloj pri muziko kaj astronomio. Ĉi tiu dio estras la harmonion, "kunmovas" [homopolхn] ĉion, kaj inter dioj kaj inter komoj.
Same kiel homokeleueon kaj homokoitin vortiĝas akoloueon kaj akoi- tin, anstataŭigante homo- per a- [sam-; kun-], tiel oni diras tвpollona ĉar li "kunmovas" [homopolхn]. Oni enmetas ekstran l por ke ĝi ne estu identa kun la finomo.[53] Kelkaj personoj ankoraŭ estas suspekt- emaj, ĉar ili malĝuste komprenas la nomon kaj ili timas ke ĝi signifas ian pereon. Sed, kiel mi ĵus diris, ĝi rilatas al ĉiuj karakterizaĵoj de la dio: simpla, ĉiamĵetanta, puriganta, ĉionmovanta.
406 Muzo kaj muziko ĝenerale, verŝajne, ricevis sian nomon ĉar ili celas [mхseai] reserĉon kaj filozofion.
%eto [Letoa] estas pro la mildeco de tiu diino, pro ŝia volonta [eeel- emona] plenumo de kion oni petas. Ankaŭ kiel la fremduloj nomas ŝin — ĉar multaj nomas ŝin Letх[54] — supozeble kiuj ŝin nomas Xкeх faras tion ĉar ŝia karaktero estas nesovaĝa, milda kaj glata [leion]. Artemis ĉar ŝi ŝajnas tutsana [artemes] kaj bonkonduta. Ankaŭ ŝiaj nomintoj aludis al la morala juĝo de la diino, sendube ĉar ŝi malamas la "plugadon de virino" [aroton misesases][55] fare de viro. Aŭ pro tio aŭ pro ĉio tia tiu nomo doniĝis al la diino.
hermogeno: Kion pri Dioniso[56] kaj Afrodita?
sokrato: Vi petas multon, filo de Hiponiko. Eblas serioze aŭ ludeme paroli pri la naturo de la nomoj de la dioj. Vi devos demandi al aliaj por ricevi seriozan respondon, sed nenio malhelpas ke ni lude ekzamenu la aferon. Ankaŭ la dioj estas ludemaj, ĉar la nomo Dioniso estus "la vindonanto" [Didoinisos][57], nur ŝercnomo. Vino kredigas [oieseai] al
senmensaj drinkantoj ke ili havas menson [nous], do ili prave nomiĝ- us "supoz-mensaj".
Rilate al Afrodita, estus erare oponi Hesiodon. Ni devas konsenti kun li ke ĉar ŝi naskiĝis el ŝaŭmo [afros] ŝi nomiĝis Afrodita.