IX
Вось сімвал твой, забыты краю родны —
На ўзмежку жытнім сіні васілёк.
Чаму ж ён да сябе здалёк
Паэта вабіў, ад усіх гаротней...
Якая сіла ў ім, якія чары?
На выгляд — дык звычайная былінка.
Ды ў той былінцы — сэрца палавінка
I аб Радзіме вольнай мары.
Зірні на слуцкія пасы...
Адкуль у іх бязмеж красы?
Рука нярушная на кроснах.
Узор разрэзаў шэры змрок.
Такі звычайны і дзівосны
Радзімы сімвал — васілёк.
Х
Зварушаны нарэшце дух народны...
Ен як вясновы крыгаход,
Свой пачынаючы паход,
Спярша павольны і лагодны.
Ды нарастае пакрысе,
Аж покуль гром неверагодны
У дзень маёвы і пагодны
Мастоў стальных не затрасе.
Нібы запалкі, трэснуць палі,
I панясе ён гнеў свой далей.
Нарэшце выйдзе з берагоў,
Апошні раз у вал саб'ецца...
А там памкне разліў яго
Туды, куды ён сам імкнецца.
XI
Я верую, бясплодна не засне
Ні зерне ў глебе, ні ў народзе слова.
Ад зерня — колас, а ад слова — мова
Народзіцца аднойчы, калі грэць
Ля сэрца самага жаданую надзею
Не на чужынца-дабрадзея,
А на сябе, самому спалымнець.
Згарэць наўспрах, аддаўшы цеплыню,
Світаннем ненароджанаму дню.
Табе не жаць, але здалей пасеяць.
Калоссе пад сярпамі зазвініць...
Жніво ў разгары. Ветах. Караткевіч.
У небе зорка зыркая гарыць.
ХІІ
А ўперад рынецца, маўляў, крыніца,
Калі рачулкі разам аб'яднаць,
I рэчышча нанова пракапаць.
Чысцейшай зробіцца тады вадзіца,
I рыбы будзе процьма, і лугоў,
Лягчэй намнога стане касавіца...
Шкада, ёсць верагоднасць памыліцца, —
I рэчку незаўважыш з берагоў.
I перасохнуць, назаўжды прычым,
I словы мовы, і крынічныя ключы.
Зямля палеская зажурана маўчыць,
Спавітая ў жалобныя туманы,
А гнюс сваё — усё крычыць,
I крык той — соль на сэрца раны.
XIII
Каторая магутна, гучна мкне —
Не самая галоўная дарога.
Яна прыводзіць часта да знямогі
Ці да святла, але ў чужым акне.
А. іншы шлях забыты, непыхлівы,
А пойдзеш — і згадаеш, што знаёмы
I гэтыя ваконныя праёмы,
I позірк недаверліва-шчаслівы.
Здзіўлення перасіліўшы наіў,
Сябе ў наступніку пазнаеш ты сваім.
Завершан круг, ды не закончан рух,
I там, дзе мы знікаем для Сусвету,
Аднойчы нараджаецца наш Дух
У вершах найгаротнага з паэтаў.
ХІV
Здалеўшы з глебы на прастор прабіцца,
Нібыта зноў прыйшоўшы з небыцця,
Народжаны, прыкуты да жыцця,
Быццам да вобаду у коле спіца.
I колькі жыць яму — круціцца,
I доўжыць распачаты некім шлях,
Мінаць лаўжы, стаіўшы страх,
I лёсам пакручастым ганарыцца.
Які адкрыў нязведаныя сховы:
Зямлю бацькоў, зярняты роднай мовы.
Што падказаў той шлях адзіны,
Які змагчы — не поле перайсці...
Той шлях вяртання да Радзімы
Дай сілы, лёс, усім дайсці!
На сподзе нябёсаў...
* * *
Забяры мяне ў неба, маланка!
I хоць шчасце з табою — на міг...
Я клянуся быць шчырым каханкам
у пякельных абдымках тваіх.
Лепей знікнуць у сіняй прасторы,
абудзіўшы залевай раллю,
чымся жыць ў маўклівай пакоры —
і аднойчы сысці пад зямлю.
Травень
Зялёны месяц травень
мільгнуў і тут жа знік.
Нібыта за дажджамі
прагледжаны цягнік.
Здаецца толькі вось як
яго быў чутны рух...
Стаю — навокал восень,
і семафор патух.
Смутак
Мой погляд размылі туманы.
Мой гнеў як загублены нож.
Мой смутак, нібы несціханы
кастрычніцкі, помслівы дождж.
Твой погляд—зялёная зорка.
Твой гнеў — ненароджаны сын.
Твой смутак — пранізліва-горкі,
як смак недаспелых ажын.