Выбрать главу

1564 - 26 студзеня, пераможная бітва 10-тысячнага войска Вялікага Княства на чале з гетманамі Мікалаем Радзівілам і Рыгорам Хадкевічам з 30-тысячным маскоўскім войскам ваяводы Шуйскага пад Улай.

1564 - люты, пераможныя бітвы харугваў Філона Кміты-Чарнабыльскага і Юр'я Осціковіча з маскоўскім войскам (50.000 тысяч) пад началам князя Сярэбранага каля Воршы.

1564 - вынішчэнне маскоўскім войскам вёсак у наваколлях Мсціслаўя, Крычава, Магілева.

1565 - паход войска ВКЛ на Смаленск і Вялікія Лукі, выпаленне наваколляў.

1567 - перамога войска Вялікага Княства, ачоленага гетманам польным Рыгорам Сангушкам, над маскоўскім войскам у бітве каля мястэчка Чашнікі.

1568 - жнівень, аршанскі стараста Ф.Кміта-Чарнабыльскі з 4.000 аддзелам ваяваў на Смаленшчыне з маскоўскімі войскамі і даходзіў да Вязьмы.

Часы пасля Люблінскай вуніі

1569 - вясна-лета, гвалтоўнае далучэнне палякамі да сваёй дзяржавы значнай часткі зямель ВКЛ - Падляшша, Валыні, Кіеўшчыны, Падолля. 1 ліпеня палякі навязалі сілай умовы Люблінскай вуніі. Утварэнне новай федэратыўнай дзяржавы - Рэчы Паспалітай.

1570 - 25 ліпеня, забойства ў Яраслаўлі і Кастраме на загад Івана Грознага 665 палонных з Полацка.

1572 - 7 ліпеня, сканаў не пакінуўшы наступніка кароль і вялікі князь Жыгімонт Аўгуст. На ім скончылася дынастыя Ягайлавічаў, якая панавала ў Вялікім Княстве і ў Польшчы 186 гадоў. Наступныя два стагоддзі на каралеўскі трон Рэчы Паспалітай вальныя соймы абіралі галоўным чынам чужынцаў, што нарэшце адгукнулася дзяржаўным бяссіллем і гістарычнай драмай Трох падзелаў.

1576 - захоп маскоўскім войскам Гомеля, адбіцце яго войскам гетмана Радзівіла.

1578 - перамога злучанага беларускага і шведскага войскаў на чале з А.Сапегам над маскоўцамі каля Вендэна.

1579 - 30 жніўня, вызваленне войскам Рэчы Паспалітай на чале з каралём Стэфанам Баторыям Полацка ад маскоўцаў пасля 18-дзённай аблогі.

1579 - верасень, вызваленне войскам Рэчы Паспалітай ад маскоўскага войска ўсёй Полацкай зямлі.

1580 - спаленне Магілева маскоўскім войскам князя Сярэбранага.

1580 - паход войска караля Рэчы Паспалітай Стэфана Баторыя на Вялікія Лукі ў адказ на разбурэнне гарадоў Княства маскоўцамі пад час вайны.

1581 - 4-месячная безвыніковая аблога войскамі Рэчы Паспалітай на чале са Стэфанам Баторыям Пскоўскага замка.

1581 - першае публічнае паленне кальвінісцкай і праваслаўнай літаратуры ў Вільні, арганізаванае езуітамі.

1581 - аблога маскоўскімі войскамі Магілева і Шклова.

1582 - старажытная полацкая Спаса-Еўфрасіннеўская царква, дзе была кельля св. Еўфрасінні, на загад Стэфана Баторыя перададзена езуітам пад касцёл. Наноў пераасвячоная ў праваслаўны храм у 1832 годзе.

1590 - захоп і рабаванне горада Быхава данскімі казакамі.

1595 - стварэнне ў Вялікім Княстве па рашэнню сойма выбранецкай пяхоты. Удзел першых выбранецкіх палкоў у баях з загонамі запарожскіх казакоў, якія наязджалі на Беларусь.

1595 - лістапад, паход запарожскіх казакоў атамана Севярына Налівайкі на Беларусь. Захоп і рабаванне Петрыкава і Слуцка.

1595 - 13 снежня, захоп казакамі Налівайкі Магілева, рабунак і спаленне горада і замка.

1595 - снежань, бітва шляхецкага войска Вялікага Княства з казацкімі загонамі Налівайкі і прымкнулымі да іх сялянамі на Буйніцкім полі.

1596 - студзень, захоп і спусташэнне казакамі Налівайкі разам з паўсталымі сялянамі гарадоў Турава, Давыд-Гарадка, Пінска. Адыход Налівайкі на Ўкраіну.

1599 - дабраахвотны паход Яна Хадкевіча з уласнымі коннымі харугвамі ў Трансільванію на дапамогу князям Сяміграддзя, паўсталым супраць турак.

XVII стагоддзе

1600 - пачатак 29-гадовай вайны федэратыўнай Рэчы Паспалітай са Швецыяй за панаванне на Балтыйскім моры.

1601 - чэрвень, бітва пад Кукейносам паміж войскам Вялікага Княства, узначаленым Радзівілам Пяруном, і шведскім войскам.

1601 - жнівень, абарона войскам Вялікага Княства Рыгі ад шведаў.

1601 - голад ва ўсходніх і цэнтральных ваяводствах Беларусі ў сувязі з неўраджаем. Вясной 1602 года да голаду дадалася эпідэмія, што прывяло да масавага вымірання насельніцтва на Гомельшчыне і Магілеўшчыне.

1602 - спаленне Віцебска і вынішчэнне гарадскога жыхарства загонам запарожскіх казакоў атамана Дубіны.