Выбрать главу

Раздзел V. Супрацьмаглаўская бяспека

У 1398 году вядзьмак Захар Бурчун упершыню цалкам апісаў гульню ў квідытча.

Ён пачаткаў з падкрэслення неабходнасці выконваць падчас гульні правіла супрацьмагглавай бяспекі: "Вылучыце пустэльную верасовую паляну ўдалечыні ад селішчаў маглаў і пераканайцеся, што вашы палёты не прыцягваюць увагі. Загаворы Адштурхванні маглаў карысныя пры арганізацыі сталага поля. Акрамя таго, рэкамендуецца гуляць уначы". З рашэння Рады ведзьмакоў ад 1362 года, забароніўшага правядзенне гульняў на адлегласці менш пяцідзесяці міль ад гарадоў, мы можам зрабіць выснову, што выдатным радам Бурчуны не заўсёды прытрымліваліся. Папулярнасць гульні хутка ўзрастала, гэта відавочна з папраўкі, занесенай у гэтую забарону ў 1368 году, абвясціўшай пазапраўным правядзенне матчаў менш за ў ста мілях ад гарадоў. У 1419 Рада прыняў знакаміты дэкрэт, гласіўшай, што гульні ў Квідытча не павінны праводзіцца "дзе бы то ні было — побач з любым месцам, дзе ёсць хоць найменшы шанец таго, што маглы вас зазначаць, а то мы яшчэ паглядзім, як вы будзеце гуляць, прыкаваныя да сцяны вязніцы". Кожны школьнік ведае, што менавіта палётам на мётлах маглы часцей за ўсё становяцца сведкамі. Ні адзін магглаўкі малюнак ведзьмы не абыходзіцца без мятлы, і калі бы недарэчныя ні былі гэтыя малюнкі (ні адна з мецел, адлюстроўваных магламі, і секунды не пратрымаецца ў паветры), яны нагадваюць нам, што мы занадта шмат стагоддзяў былі легкадумныя і не павінны здзіўляцца таму, што для маглаў мятла і вядзьмарства непарыўна звязаныя. Належныя меры бяспекі не былі прынятыя датуль, пакуль Статут Міжнароднай канфедэрацыі чарадзеяў аб сакрэтнасці (1692 года) не пастанавіў, што Міністэрствы магіі адказна за ўсе наступствасць чароўных гульняў, якія праводзяцца на тэрыторыі іх краін. Гэта, у сваю чаргу, прывяло ў Вялікабрытаніі да стварэння Аддзела чароўных гульняў і спартовых спаборніцтваў. Каманды, занядбаўшыя пастановамі Міністэрства, былі распушчаныя. Найболей вядомым выпадкам падобнага роду былі "Хлапушкі Хайленда" — шатландская каманда, вядомая не толькі несамавітымі квідытчнымі талентамі, але і пасляматчавымі святамі. Пасля іх паядынку з "Сіллотскімі Стрэламі" (гл. раздзел 7) у 1814 году Хлапушкі запусцілі свае Бладжары ў начное неба і выляцелі на паляванне за камандным талісманам — Гебрыдскім Чорным драконам. Прадстаўнікі Міністэрствы магіі затрымалі іх над Айверніссам, і "Хлапушкі Хайленда" больш ніколі не гулялі. У нашы дні квідытчныя каманды гуляюць на адмысловых стадыёнах, створаных Аддзелам чароўных гульняў і спартовых спаборніцтваў, на якіх выконваецца належны ўзровень супрацьмагглавай бяспекі. Як і пісаў шэсцьсот гадоў назад Захара Бурчун, найболей бяспечныя палі — пустэльныя верасовыя паляны.

Раздзел VI. Змены ў квідытчу з 14-га стагоддзя

Гульнявое поле

Захар Бурчун апісвае гульнявое поле XIV стагоддзі як авальную пляцоўку даўжынёй у пяцьсот футаў і шырынёй у сто восемдзесят футаў, з невялікім, каля двух футаў у пярокругу, цэнтральным кругам. Бурчун паведамляе, што суддзя (або квіфер, як яго звалі тады) уносіў чатыры мяча ў цэнтральны круг, а чатырнаццаць ігракоў выбудоўваліся вакол яго. У той момант, калі мячы адпускалі (Кваффл суддзя кідаў, гл. падзел "Кваффл" ніжэй), ігракі паднімаліся ў паветра. Варотамі ў поры Бурчуны ўсё яшчэ служылі вялікія кошыкі на тычках, як паказана на мал. 3.

У 1620 году Квінт Умфравілль напісаў кнігу, азагалоўленую "Высакародная забава ведзьмакоў" і ўключалую схему гульнявога поля XVII стагоддзя (мал. 4). Тут мы бачым з'яўленне ўчастку, вядомага нам як штрафная пляцоўка (гл. падзел "Правілы"). Кошыкі каўняра сталі значна менш і значна вышэй, чым у поры Бурчуны.

У 1883 году кошыка вышлі з ужывання і былі замененыя выкарыстоўванымі і па гэтай дзень абручамі. Аб гэтым новаўвядзенні паведаміў "Штодзённы аракул" таго часу. З тых часоў поле для гульні ў квідытча не змянілася.

ВЯРНІЦЕ НАШЫ КОШЫКІ!

Менавіта такія воклічы можна было пачуць па ўсёй краіне ад ігракоў у квідытч ўчора ўвечар, калі стала ясна, што Аддзел чароўных гульняў і спартовых спаборніцтваў прыняў рашэнне аб спаленні кошыкаў, стагоддзямі якія служылі варотамі для квідытча. "Не трэба перабольшваць, мы не збіраемся іх спальваць, — сказаў прадстаўнік аддзела ў адказ на нашу просьбу пракаментаваць гэтае рашэнне. — Як вы маглі зазначыць, кошыкі бываюць розных памераў. Мы дашлі да высновы аб немагчымасці стандартызацыі памеру кошыкаў і, тым самым, аб немагчымасці зраўнаваць умовы гульні па ўсёй Брытаніі. Да прыкладу, у нейкай каманды з Барнтона кошыкі, прызначаныя для саперніка, гэтак малыя, што ў іх не ўвойдзе і вінаградзіна. Сабе жа яны паставілі вялізныя плеценыя палукашка! Так не пайдзе. Мы ўсталявалі адзіны памер абруча. Зараз усё будзе па сумленным". У гэты момант прадстаўнік аддзела быў змушаны выдаліцца з за граду кошыкаў, абрынутага на яго разлютаванымі дэманстрантамі, якія памкнуліся ў зале. Нягледзячы на тое, што ў адбыўшымся за гэтым беспарадках былі абвінавачаныя гобліны падбухторшчыкі, няма сумнення, што прыхільнікі квідытча ва ўсёй Вялікабрытаніі смуткавалі аб канцы той гульні, якую мы ведалі. "Без кошыкаў усё будзе не так, — смутна сказаў адзін стары вядзьмак. — Памятаю, калі быў зусім хлапцом, мы кахалі падпальваць іх падчас матчу — проста так, для смеху. З абручамі так не выйдзе. Полпрацы знікла…"