— Kiam vi deziras iri? — li malvarme demandis.
— Tuj post la matenman?o. Ni veturos al Kum-Tresio, sed Vatsono postlasos siajn poseda?ojn kiel garantia?on, ke li revenos al vi. Vatsono, sendu noton al Stepeltono por informi lin, ke beda?rinde vi ne povos veni.
— Mi tre ?atus akompani vin al Londono, — diris la kavaliro. — Kial mi restu sola ?i tie?
— ?ar ?i tie estas via posteno. ?ar vi promesis al mi, ke vi faros la? la instrukcioj, kaj mi diras, ke vi restu.
— Do bone, mi restos.
— Ankora? unu instrukcio! Mi deziras, ke vi veturu al Meripita Domo. Resendu tamen vian kabrioleton, kaj sciigu al ili, ke vi intencas mar?i hejmen.
— ?u mar?i trans la erikejon?
— Jes.
— Sed ?uste tion vi oftege avertis min ne fari.
— ?i-foje vi povos fari tion sendan?ere. Se mi ne tute fidus viajn nervojn kaj vian kura?on, mi ne proponus tion, sed estas necesege, ke vi tion faru.
— Do mi faros ?in.
— Kaj se via vivo valoras al vi, ne transiru la erikejon la? alia direkto ol sur la rekta pado kondukanta de Meripita Domo al la Grimpena Vojo, kiu estas via natura vojo hejmen.
— Mi faros precize la? via instrukcio.
— Tre bone. Mi estus kontenta foriri la?eble balda? post la matenman?o, por atingi Londonon posttagmeze.
Min tre konsternis tiu programo, kvankam mi memoris, ke Holmso diris al Stepeltono je la anta?a nokto, ke lia vizito fini?os je la posta tago. Ne venis al mi en la kapon tamen, ke li deziros, ke mi akompanu lin, kiel mi anka? ne povis kompreni kiel ni amba? povus foresti en la momento, kiun li mem deklaris kriza. Nenio eblis tamen krom senhezita obeo; do ni adia?is nian malgajan amikon, kaj post du horoj ni trovi?is en la stacidomo de Kum-Tresio kaj resendis la veturilon hejmen. Malgranda junulo atendis nin sur la perono.
— Kion vi ordonos, sinjoro?
— Veturu per tiu ?i trajno al la ?efurbo, Kartrajto. Tuj post via alveno sendu telegramon al kavaliro Henriko Baskervilo, mianome, dirante ke se li trovos la po?libron, kiun mi perdis, li sendu ?in per registrita po?to al Bakerstrato.
— Jes, sinjoro.
— Kaj demandu ?e la stacidoma oficejo, ?u trovi?as mesa?o por mi.
La junulo revenis kun telegramo, kiun Holmso transdonis al mi. ?i legi?is:
TELEGRAMO RICEVITA. VENOS KUN NESUBSKRIBITA RAJTIGILO. ALVENO JE LA KVINA KVARDEK. LESTRADO.
— Tiu respondas al la mia de hodia? matene. Li estas la plej kapabla el profesiuloj, ?ajnas al mi, kaj ni eble bezonos lian helpon. Nun, Vatsono, mi opinias, ke ni ne povos pli profite okupi nian tempon ol per vizito al via konatino, sinjorino La?ra Liono.
Lia kampanja plano komencis evidenti?i. Li utiligos la kavaliron por konvinki la Stepeltonojn, ke ni fakte foriris, dum ni vere revenos en la momento, kiam ni plej ver?ajne estos bezonataj. Tiu telegramo el Londono, se kavaliro Henriko mencios ?in al la Stepeltonoj, forigos el iliaj mensoj la lastan suspekton. Jam mi ?ajnis vidi niajn retojn proksimi?antaj al tiu sveltmakzela ezoko.
Sinjorino La?ra Liono estis en sia oficejo, kaj ?erloko Holmso komencis sian intervjuon la? malka?emo kaj rekteco, kiuj konsiderinde mirigis ?in.
— Mi esploras la cirkonstancojn, kiuj ?irka?is la morton de kavaliro Karlo Baskervilo, — li diris. — Mia jena amiko, doktoro Vatsono, jam informis min pri tio, kion vi komunikis, kaj anka? pri tio, kion vi ka?is rilate tiun aferon.
— Kion mi ka?is? — ?i defie demandis.
— Vi konfesis, ke vi petis, ke kavaliro Karlo estu ?e la pordeto je la deka horo. Ni scias, ke tiuj estis la loko kaj horo de lia morto. Vi ka?is la ligon inter tiuj du okaza?oj.
— Ligo ne estas.
— Tiukaze la koincido nepre estas eksterordinara. Sed mi opinias, ke ni finfine sukcesos pruvi la ligon. Mi volas esti senka?a kun vi, sinjorino Liono. Mi traktas tiun kazon kiel murdon, kaj la atesta?o eble implikos ne nur vian amikon sinjoron Stepeltono, sed anka? lian edzinon.
La damo eksaltis de sur la se?o.
— Lia edzino! — ?i ekkriis.
— Tiu fakto ne plu estas sekreta. La persono, kiu ?ajnigas sin lia fratino, estas vere lia edzino.
Sinjorino Liono residi?is. ?iaj manoj kro?is la apogilojn de la se?o, kaj mi vidis, ke la rozkoloraj ungoj blanki?is pro la premo de la kro?ado.
— Lia edzino! — ?i diris denove. — Lia edzino! Li ne estas edzi?inta.
?erloko Holmso levis la ?ultrojn.
— Pruvu tion al mi! Pruvu tion al mi! Kaj se vi tion povas!.. — la flama ardo de ?iaj okuloj diris pli ol povus diri la vortoj.
— Mi venis preparita, — diris Holmso, elpo?igante plurajn paperojn. — Jen foto de la paro farita en Jorko anta? kvar jaroj. Sur ?i estas skribite “gesinjoroj Vandeluroj”, sed vi ne havos malfacila?ojn rekoni lin kaj ?in, se vi konas ?in la?aspekte. Jen tri priskriboj, subskribitaj de fidindaj atestantoj, pri gesinjoroj Vandeluroj, kiuj tiam estris privatan lernejon ?e Sankta Olivero. Legu ilin, kaj vidu, ?u vi povas dubi pri la identeco de tiuj homoj.
?i ekrigardis ilin, kaj poste suprenrigardis al ni kun la senesprima rigida mieno de senesperulino.
— Sinjoro Holmso, — ?i diris, — tiu homo proponis al mi geedzi?on, kondi?e ke mi sukcesu eksedzigi mian edzon. Li mensogis al mi, tiu kanajlo, la? ?iu pensebla maniero. E? unu veran vorton li ne diris al mi. Kaj kial?.. Kial? Mi supozis, ke ?io celis avanta?e al mi. Sed nun mi konstatas, ke mi neniam estis alia ol ilo en liaj manoj. Kial mi rilatu fidinde al tiu, kiu neniam rilatis fidinde al mi? Kial mi provu ?irmi lin anta? la sekvoj de liaj propraj misegaj agoj? Demandu, kion vi volas, kaj nenion mi ka?os. Unu aferon mi ?uras al vi, kaj tio estas, ke mi neniam e? son?is pri malutilo al tiu maljuna sinjoro, kiu estis mia plej bonkora amiko.
— Mi tute kredas vin, sinjorino, — diris ?erloko Holmso. — La rakonto pri tiuj okaza?oj certe devas tre dolorigi vin, kaj eble faciligos tion por vi, se mi diros al vi, kio okazis, kaj vi povos korekti min, se mi kulpos gravan eraron. La sendon de tiu letero sugestis al vi Stepeltono, ?u?
— Li diktis ?in.
— Mi supozas, ke la kialo, kiun li donis al vi, estis, ke vi ricevos helpon de kavaliro Karlo pri la juraj elspezoj, ligitaj al via eksedzini?o, ?u?
— ?uste.
— Kaj poste, kiam vi jam sendis la leteron, li persvadis vin ne iri al la rendevuo?
— Li diris al mi, ke ?enus lian memrespekton, se alia viro trovus la monon por tia celo, kaj ke kvankam li estas malri?a, li mem dedi?os sian lastan pencon al forigo de la obstakloj disigantaj nin.
— Li ?ajnas havi tre konsekvencan karakteron. Kaj poste vi a?dis nenion, ?is vi legis raportojn pri la morto en ?urnalo, ?u?
— Ne.
— Kaj li devigis vin diri nenion pri via rendevuo kun kavaliro Karlo?
— Tiel estis. Li diris, ke la morto estas tre mistera, kaj ke oni nepre suspektus min, se la faktoj diskoni?us. Li per timo silentigis min.
— ?uste. Sed ?u vi ion suspektis?
?i hezitis kaj rigardis suben.
— Mi konis lin, — ?i diris. — Sed se li fidelus al mi, mi ?iam fidelus al li.
— Mi opinias, ke entute vi travivis bon?ancan eskapon, — diris ?erloko Holmso. — Vi tenis lin sub via potenco, kaj tion li sciis, kaj tamen vi pluvivas. Vi promenis dum kelkaj monatoj tre proksime al la rando de abismo. Ni devas nun deziri al vi bonan matenon, sinjorino Liono, kaj tre ver?ajne vi balda? a?dos de ni denove.
— Nia kazo finrondi?as, kaj malfacilo post malfacilo maldensi?as anta? ni, — diris Holmso, dum ni staris atendante la alvenon de la ekspresa trajno el la ?efurbo. — Mi balda? estos en pozicio kunmeti je unuopa konektita rakonto unu el la plej eksterordinaraj kaj sensaciaj krimoj de la moderna epoko. Studantoj de krimologio memoros pri la analogaj okaza?oj en Grodno, en Belarusio, en la jaro 1866, kaj kompreneble estis la Andersonaj murdoj en Norda Karolino, sed tiu ?i kazo havas kelkajn trajtojn, kiuj estas tute propraj. Anka? nun ni havas neniun klaran pruvon kontra? tiu tre ruza homo. Sed mi ege surprizi?os, se ?i ne estos sufi?e klara, anta? ol ni enliti?os hodia? vespere.
La londona ekspreso alvenis mu?e al la stacio, kaj malgranda forta buldogsimila viro elsaltis el unuaklasa kupeo. Ni ?iuj manpremis, kaj mi tuj konstatis per la respekta rigardo, kiun Lestrado direktis al mia kunulo, ke li multon lernis, de kiam ili kunlaboris la unuan fojon. Mi tre bone memoras la malestimon, kiun la teorioj de la rezonisto kutimis tiam veki en la praktikulo.
— ?u io bona? — li demandis.
— La plej grandioza afero jam de jaroj, — diris Holmso. — Ni disponas pri du horoj anta? ol necesos pensi pri komencado. Mi opinias, ke ni pasigu ?in ?e iom da vesperman?o, kaj poste, Lestrado, ni forigos el via gor?o la londonan nebulon donante al vi enspiron de la pura nokta aero de la Darta Erikejo. ?u vi neniam vizitis ?in? Ha, nu, supozeble, vi ne forgesos vian unuan viziton.