— Mi estas Boisson — respondis la buĉisto al Gorĉev. — Kiel vi nomiĝas?
Gorĉev ne ŝatis tiajn demandojn.
— Mia nomo estas Tintoretto — li respondis laŭ sia kutimo tuj kaj stulte.
— Hm… kvazaŭ mi jam estus aŭdita pri vi.
— Mi estas pentristo.
— Jes, mi memoras! Kie vi naskiĝis?
— En Cinquecento.
— Ĉu ĝi estas ie en Savoia?
— Ĝi estas vilaĝeto. Inter Avignon kaj Toulon.
— Mi scias… mi scias… mia parenco loĝis tie… aŭ en ties proksimo… Tie troviĝas simila urbo, ĉu ne?
— Nu jes. Quatrocento.
— Jes, tiaĵo. Ĝi havas ranĝostacion. Tie vivas mia parenco, kiu estas maldika homo, li estis skribisto.
— Aha! Mi konas lin!! Ĉu li estas Petrarca?
— Lia nomo komenciĝas per litero b-o…
— Botticelli.
— Mi pensas…
— Jes! Sandro Botticelli! Kion faras nun la oldulo?
— Sepiolitpipojn…
— Li estas tiu! Li estas mia bona amiko!
— Fermu vian buŝaĉon!
La kaporalo diris tion apud ili, langvore pro la „civilulfobio”. Dume ili atingis la ĉambregon por la soldatoj. Komenciĝis granda tumultado, kriegado, interpuŝiĝado en la duonluma ejo por akiri bretojn, litojn… Kaporalo Gent levis cigarskatolon de sur la tablo, kiun trovis rekruto en la korto. La ebria Cortot perdis ĝin.
— Ivan Gorĉev — kriis kaporalo Gent la nomon, skribitan sur la skatolon al la bruanta, interpuŝiĝanta grupo.
Gorĉev kriis el ie de malantaŭe:
— Jen mi estas fratinjo!
— Fratinjo estas via batopatrino — respondis la kaporalo, kaj li ŝatintus vidi la insolentulon inter la homoj, moviĝantaj en la fora, malluma angulo. Sed li nur aŭdis lin:
— Tio estas eraro, kaporalo Gent! Laŭ la reguloj de la ekzlezio mia fratineto ne povas esti mia batropatrino. Sed nek fizike ĝi estas verŝajna, ĉar en normalaj familioj la fratineto naskiĝas malpli frue, ol la pli aĝa frato.
— Ni priparolos tion eventuale, kara Gorĉev! — kriis la kaporalo kun minaca instigo, kaj li ŝatintus vidi la koncernulon, sed tiu porkidaro tumultas tiel, ke li narkotiĝas. — Se vi finos tiun brutan sinodon, tiam iru al la denonejo n-ro du, kiu troviĝas apud la ĉefpordo de la stab-konstruaĵo, tie vi ricevos uniformon. Alivestu vin.
Kaj li foriris.
Gorĉev iris al la tablo kaj rigardis la ŝnurligitan lignoskatolon. Ĝi kompreneble apartenas al Cortot. Li devas ekscii, kien oni komandis tiun krimintan patrioton.
Li postsendos ĝin. Li metis la havaĵon de sia similulo sur la breton. Lia propra bone ekipita, flava valizo jam estis tie. La buĉisto elektis sian kuŝejon ĝuste apud li.
— Ĉi tie estos bone, kara sinjoro Tintoretto… ni estos proksime al la fenestro. Kian personan nomon vi havas?
— Kazimiro.
— Ĝi estas bela nomo. Kazimiro Tintoretto. Kian profesion vi havas?
— Mi estas simbolisto.
— Ĉu vere? Ĉu vi muzikas? Bedaŭrinde mi ludas sur nenia muzikinstrumento.
— Vi povas bedaŭri tion. La simbolismo estas vere delikata muziko.
— Ĉu vi kunportis… vian simbolilon?
— Ĝi estas en la skatoleto… Ĝi estas longa muzikilo. Mi kunmetas tion el tri partoj.
— Kial estas skribite sur tiun ĉi skatolon, ke Gorĉev?
— Ĝi estas mia pseŭdonomo… Nek via nevo naskiĝis kiel Botticelli.
— Ne. Mi pensas tiel, li nomiĝis Braĵik. Li migris suden el Alzaco.
— Mi scias. Li multe rakontis pri tio. Li menciis eĉ tion, ke iam vi estis infanoj.
— Ĉu? Interese, vere okazis tiel.
Ĉefkaporalo kun ruĝaj lipharoj eltiris sian bajoneton kaj alpaŝis ilin: — Se vi ne ĉesos tiun paroladon, mi mortpikos iun el vi.
— Gorĉev!! — oni kriis en la pordo, dum aliaj homoj torentis en la grandegan ejon.
La junulo elrapidis.
Fine nun Würfli la danc- kaj etiketinstruisto povis ekstari de sur sia lito, kiun bankrotiigis la oficialigo de la kvina-horaj tekunvenoj kun multaj proprituloj de danclernejoj, kaj la majstro pro ĉagreno komencis drinki. Lastatempe lia edzino, kiu estis malata, dika, malbela kaj straba, forlasis lin pro la malriĉeco. La vanteco de danc- kaj etiketinstruisto ne pocis elteni tiun humiligon. Tiel li venis en la legion, atinginte la finon de la morala deklivo. Nun li turnis sin al la buĉisto:
— Diru, estimata sinjoro, ĵus mi ne povis interveni en vian konversacion, ĉar kelkaj homoj sidis sur mi. Kiu estis tiu… Tintoretto, kun kiu vi parolis?
— Senranga soldato, kiu havas pseŭdonomon Gorĉev, li estas muzikisto kaj murfarbisto. Li estas mia parenco, kiun mi ne konas, li konas bone… Kion vi notas?
— Mi skribas taglibron pri la legio. Tiel mi volas riĉiĝi. Kian muzikilon vi gardas en tiu lignoskatolo?
— Simbolon. Ĝi estas tia muzikilo, kiel la bombardo, ĝi nur estas mallgarĝa kaj longa. Kiel vi nomiĝas?
— Egon Würfli. La iama proprietulo de la fama Würfli-Ballhaŭs el Zuriko.
Sinjoro Würfli notis ĉion, kiel decas al diligenta taglib-skribanto. La buĉisto plie interesiĝis pri la valizo de Gorĉev… Ankaŭ sur ĝi pendaĉis slipo. „Gorĉev” Kiel bone estas al li. Li dungiĝis al la legio ne tiel, kiel li, sen ununura ĉemizo, sen peco da sapo kaj kombilo…
Gemante li iris sur la korton. Sed li tuj haltis mirante.
Jen vidu! Tintoreto paroladas kun generalo.
3
Ĉar generalo de Bertin atendis Goeĉev-on, kiam li elpaŝis. Kaj apud li estis Laboux. Ili venis per aŭto kaj dumvoje diskutis arde.
— Gorĉev anonciĝis en la fortikaĵo, vi povas esti tutcerta pri tio. Mi interesiĝis telefone — asertis de Bertin.
— Mi diras tion, ke li manipulis la aŭton. Tian malbelegan, nigra-kadran monoklon havas neniu alia…
— Li hieraŭ vespere anonciĝis en Marseljo, tiam do li ne povis esti samtempe en Toulon.
La nigra-kadra monoklo estis en la mano de Laboux. Sur kies iu flanko estis videbla breĉeto, kie deiĝis la celuloido.
La generalo per mangesto antaŭis la trumpetadon, signalanta lian alvenon kaj venigis Gorĉev-on, kiu tuj aperis.
— Vi estas freneza! — kriis tuj Laboux — vi estas freneza!
— Tre bone — diris Gorĉev kaj malbutonumis sian kamizolon. — Apud la deponejo troviĝas malplena keleto, tie ni povas interbatadi.
La okuloj de Laboux ekbrilis, kaj li jam volis demeti sian jakon, sed laРgeneralo retiris lin.
— Unuvice, junulo, mi serĉis vin por danki vian antaŭ nelonge okazintan virecan, kuraĝan intervenon.
— Tute ne dankinde. Mi ŝatas interbatadi.
— Tamen kial vi ne lernis ĝin? — interrѯmpis Laboux ironiť.
— Gustavo! — diris la genralo.
— Vi pravas. Ni prokrastu la interbatadon! Unue ni paroladu!
— Ĉu ne estus pli bone fari tion inverse? Kial ne interbatadi anticipe?
De Bertin diris malpacience al la iama rajtigita ministro:
— Ba, silentu… Aŭskultu min, Gorĉev: ĉu vi estis ekster la fortikaĵo hieraŭ vespere?
— Ĉu mi?… Mi tute ne sciis, ke tio estas permesata. Hodiaŭ mi eliros.
— Atendu — interrompis Laboux. — Kie vi perdis tiun monoklon?
— Ĉu ĝin? Homo kun aŭtoŝtelista aspekto petis ĝin, kiel donacon. — Kaj li repetis tion. Sed ni ne donos ĝin al vi.
De Bertin etendis sian manon al Gorĉev:
— Ankoraŭfoje mi dankas vin, amiko mia, kaj nun mi ordonas, kiel generalo al senranga soldato, havi nenian aferaĉon kun sinjoro Laboux.!
De Bertin forrapidis.
Gorĉev okulumis al Laboux kun gaja instigo, kiam ili restis solaj: