gaya ; nam ilu qua habitas en mea ombro
nun esas ebria per virgina vino, ed elu qua
men sequas gaye pekas.’
‘No, tu ne similesas me, Ho
Dementulo, nam tua anmo envolvesas
da la velo kun sep faldi e tu ne prenas
tua kordio en tua manuo.’
‘Me similesas tu, Ho Nokto, pacienta e
pasionoza ; nam en mea sino mil mortinta
amoranti enterigesas en sepulto-tuki ek vel-
kinta kisi.’
44
‘Yes, Dementulo, ka tu similesas me?
Ka tu similesas me? E ka tu povas
kavalkar la tempesto kom kavalo, e
sizar la fulmino kom espada?’
‘Quale tu, Ho Nokto, quale tu, forta ed
alta, e mea trono konstruktesas sur amasi di
vinkita Dei ; ed avan me anke pasas la dii
por kisar mea vesto-bordo ma nultempe
regardar mea vizajo.’
‘Ka tu similesas me, filio di mea
maxim misterioza kordio? E ka tu
pensas mea nedomtebla pensi e parolas
mea vasta linguo?’
‘Yes, ni esas jemeli, Ho Nokto ; nam tu
revelas spaco e me revelas mea anmo.’
45
vizaji
Me vidis vizajo kun mil vizaji, e vizajo
qua esis nur un vizajo quaze tenata en
muldilo.
Me vidis una vizajo e povis travidar olua
brilego a la ledeso sube, e vidis altra vizajo
e mustis elevar olua brilego por vidar quale
belega ol esis.
Me vidis olda vizajo multe lineizita per
nulo, e glata vizajo en qua omno esis
grabita.
Me konocas vizaji, pro ke me travidas la
stofo quan mea propra okulo texas, e vidas
la realeso sube.
46
la plu granda maro
Mea anmo e me iris a la granda maro
por natar. E veninte al rivo, ni serchis celata
e sola loko.
Ma marchante, ni vidis homo sidanta sur
griza roko, e lu prenis pincedi de salo ek
sako e jetis oli aden la maro.
‘Lu es pesimisto,’ dicis mea anmo. ‘Ni
livez ica loko. Hike ni ne povas natar.’
Ni marchis til ke ni venis a bayeto. Ibe ni
vidis homo stacanta sur blanka roko, e lu
tenis juvelizita buxo, de qua lu prenis sukro
e jetis olu aden la maro.
‘E lu esas optimisto,’ dicis mea anmo. ‘E
lu anke ne darfez vidar nia nuda korpi.’
Plu fore ni marchis. E ni vidis sur plajo
homo qua kolektis mortinta fishi e tenere
pozis li aden la aquo.
‘E ni ne povas natar avan lu,’ dicis mea
anmo. ‘Lu esas la benigna filozofo.’
E ni iradis.
Pose ni venis adube ni vidis homo qua
trasis sua ombro en la sablo. Granda ondi
venis ed efacis olu. Ma lu trasadis olu itere
ed ankore itere.
47
‘Lu esas la mistiko,’ dicis mea anmo. ‘Ni
livez lu.’
E ni marchis plu fore, til ke en tranquila
kopso ni vidis homo qua eskupis la spumo
ed ekvarsis olu aden alabastra bolo.
‘Lu esas la idealisto,’ dicis mea anmo. ‘Lu
certe ne darfez vidar nia nudeso.’
E ni plu fore marchis. Subite ni audis
voco krianta, ‘Ico esas la maro. Ico esas la
profunda maro. Ico esas la vasta e forta
maro.’ E veninte a la voco ni trovis stacanta
homo, la dorso a la maro, ed a lua orelo lu
presis skalio, ed askoltis olua murmurado.
E mea anmo dicis, ‘Ni plu fore pasez. Lu
esas la realisto, qua turnas sua dorso a la
toto quan lu ne povas komprenar, ed
okupas su per fragmento.’
Do ni plu fore marchis. Ed en
herbachoza loko inter la roki esis homo qua
enterigis sua kapo en la sablo. E me dicis a
mea anmo, ‘Hike ni povas natar, pro ke lu
ne povas vidar ni.’
‘No,’ dicis mea anmo, ‘nam lu es la
maxim mortigiva de omni. Lu esas la
puritano.’
Lore granda tristeso kovris la vizajo di
mea anmo, ed eniris elua voco.
‘Ni forirez,’ el dicis. ‘Nam esas nula sola
e celata loko ube ni povas natar. Me ne
deziras ke ica vento elevez mea orea harari,
me ne deziras deskovrar mea blanka sino ad
48
ica aero, o permisar ke la lumo deskovrez
mea santa nudeso.’
Do ni livis ta maro por serchar la Plu
Granda Maro.
49
krucagito
Me kriis a homi, ‘Krucagez me!’
E li dicis, ‘Pro quo tua sango esez sur nia
kapi?’
E me respondis, ‘Quale altre vi exaltesus
ecepte per krucagar dementuli?’
E li obediis e me esis krucagita. E la
krucago pacigis me.
E men pendiginte inter tero e cielo, li
elevis lia kapi por regardar me. E li
exaltesis, nam lia kapi nultempe antee esis
elevata.
Ma regardante me, unu kriis, ‘Por quo tu
deziras expiacar?’
Ed altru kriis, ‘Por qua kauzo tu
sakrifikas tu?’
E triesma dicis, ‘Ka tu opinionas ke po
ica preco tu kompros mondo-glorio?’
Lore quaresma dicis, ‘Yen quale lu
ridetas! Ka tala peno esez pardonata?’
E me respondis ad omni, e dicis :
‘Rimemorez nur ke me ridetis. Me ne
expiacas ― nek sakrifikas ― nek deziras
glorio ; e me havas nulo por pardonar. Me
durstis ― e me pregis ke vi donez a me
sango por drinkar. Quo povas extingar
dursto di dementulo ecepte lua propra
50
sango? Me esis muta ― e me pregis de vi
vundi kom boki. Me esis enkarcerigita en
via dii e nokti ― e me serchis pordo aden
plu granda dii e nokti.
‘E nun me iras ― quale altri ja krucagita
iris. E ne pensez ke ni fatigesas da
krucagado. Nam ni mustas esar krucagita
da plu granda e mem plu granda homi, inter
plu granda teri e plu granda cieli.’
51
la astronomo
En l’ombro dil templo mea amiko e me
vidis blindulo sole sidanta. E mea amiko
dicis, ‘Yen la maxim saja homo de nia
lando.’
Do me livis mea amiko ed adiris la
blindulo e salutis lu. E ni konversis.
Pos kelka tempo me dicis, ‘Pardonez
mea demando ; ma de kande tu blindeskis?’
‘De nasko,’ lu respondis.
Dicis me, ‘Per qua sajeso-voyo tu iras?’
Dicis lu, ‘Me esas astronomo.’
Lore lu pozis manuo sur sua sino e dicis,
‘Me regardas ita omna suni e luni e steli.’
52
la granda dezirego
Me sidas hike inter mea fratulo la monto
e mea fratino la maro.
Ni tri esas uno en soleso, e la amo qua
ligas ni kune esas profunda e forta e
stranja. No, ol esas plu profunda kam la
profundeso di mea fratino e plu forta kam
la forteso di mea fratulo, e plu stranja kam
the stranjeso di mea dementeso.
Epoki pos epoki pasis depos l’unesma
griza jorno videbligis ni l’una a l’altra ; e
quankam ni vidis la nasko e matureso e
morto di multa mondi, ni ankore esas avida
e yuna.
Ni esas yuna ed avida ma ni esas sen-
spozigita e nevizitata, e quankam ni jacas
en neruptita mi-embraco, ni esas ne-
konsolacata. E qua konsolaco esas por
deziro kontrolata e pasiono nespensata? De
ube venos la flamifanta deo por varmigar la
lito di mea fratino? E qua torentino
extingos la fairo di mea fratulo? E qua esas
la muliero por rejar mea kordio?
En la tranquileso dil nokto mea fratino
dormanta murmuras la nekonocata nomo
dil fairo-deo, e mea fratulo larje advokas la
53
kolda e fora deino. Ma quan me advokas
dormante me ne savas.