Выбрать главу

5. Odíno instalas sían logon en ôígtun

Post tio li iris norden, tien kie nun nomiĝas Svedujo . Tie estis tiu reĝo, kiu nomiĝis Gylfi. Kaj kiam li aŭdis pri alveno de la homoj el Azio, kiuj estis nomitaj Azoj, li iris por renkonti ilin kaj proponis, ke Odino havu tian potencon en lia regno, kian deziras tiu mem. Kaj tia sukceso akompanis ilian vojaĝon, ke en kiu ajn lando, kie ili haltis, tie sekvis prospero kaj bona paco, kaj kredis ĉiuj homoj, ke ili estas respondecaj pri tio, ĉar tion vidis homoj de potenco, ke ili estis malsimilaj de aliaj homoj, kiujn ili vidis, je beleco kaj saĝeco . Tie Odino trovis belaj la kampojn kaj promesaj la cirkonstancojn kaj elektis kiel situon por sia urbo la lokon, kiu nun nomiĝas Sig- tun. Li tie organizis la regadon laŭ tia maniero, kiel estis en Trojo, elnomis dek du ĉefojn en la loko por administri la leĝojn de la lando, kaj tiel establis la tutan leĝan sistemon kiel estis antaŭe en Trojo, kaj al kiu kutimis la Turkoj.

Post tio li pluiris norden, ĝis kiam lin frontis la maro, kiun ili opi- niis ĉirkaŭanta ĉiujn landojn, kaj li faris sian filon estro super la regno, kiu nun estas nomita Norvegujo. Ci tiu nomiĝis Ssming, kaj devenigas la reĝoj de Norvegujo de li sian genealogion, kaj tiel same ankaŭ jarloj kaj aliaj regantoj, kiel estas dirite en Háleygjatal[1] .

Odino prenis kun si sian filon, kiu nomiĝis Yngvi, kiu post li fa- riĝis reĝo de Svedujo, kaj de li devenas tiu familio, kiu estas no- mita Ynglingoj.

La Azoj trovis por si edzinojn en la lando, kaj iuj ankaŭ por siaj filoj, kaj kreskis iliaj familioj tiel vaste tra Saksujo kaj de tie tra la tuta norda regiono, ke ilia lingvo, tiu de la homoj el Azio, fariĝis propra lingvo en ĉiuj tiuj landoj. Kaj tion oni pensas, ke laŭ tio, kiel estas skribitaj la nomoj de tiuj prapatroj, estas tiuj nomoj apartenaj al tiu lingvo, kiun la Azoj portis norden al tiu parto de la mondo, al Norvegujo kaj Svedujo, al Danujo kaj al Saksujo; kaj en Anglujo estas antikvaj nomoj de regionoj kaj lokoj, laŭ kiuj oni povas kom- preni, ke ili venis el alia lingvo ol ĉi tiu.

Gylfaginning

La Mistifiko de Gylfi

1. Prí rego Gylfí kaj Gefjun

Reĝo Gylfi* regis tie super lando, kie nun nomiĝas Svedujo . Pri li estas dirite, ke li donis al iu vaganta virino, rekompence pro ŝia amuziĝo, unu plugteron en sia regno, tiom grandan kiom kvar bo- voj povos ĉirkaŭplugi en unu tago kaj unu nokto. Sed tiu virino estis el la gento de la Azoj*, ŝi nomiĝis Gefjun*. Si iris al Gigan- tolando*, kaj tie prenis kvar virbovojn, sed ili estis la filoj de ŝi kaj giganto*, kaj metis ilin antaŭ plugilon. Sed la plugilo tranĉis tiom forte kaj profunde, ke ĝi elradikigis la teron, kaj tiris la bovoj tiun teron sur la maron kaj okcidenten kaj haltis en iu markolo . Tie Ge­ fjun lokis la teron kaj donis al ĝi nomon kaj nomis ĝin Selando*. Kaj kie estis eltirita la tero, tie restis lago. Gi estas nun nomita Malaren* en Svedujo, kaj samformas la fjordetoj en la lago kiel la terlangoj de Selando. Diras tiel la poeto Bragi la antikva*:

Gefjun fortiris, ĝoja, per ŝvitantaj tirbestoj bonegan teron de Gylfi, aldonon al Danujo; portis kvar kapojn la bovoj kaj astrojn ok sur la fruntoj, irantaj antaŭ rabaĵo, herbriĉa insulo vasta.

2 Gylfí venas al Azgardo

Reĝo Gylfi estis homo saĝa kaj sperta pri magio . Lin multe mirigis, ke la Aza popolo kapablis ĉion okazigi laŭ sia volo. Li scivolis, ĉu tio fariĝas laŭ ĝia naturo propra, aŭ ĉu tion ebligas la diaj poten- coj, kiujn ĝi kultas. Li komencis sian vojaĝon al Azgardo*, kaj iris sekret-maniere kaj surprenis la aspekton de maljunulo kaj tiel kaŝis sian identecon. Sed la Azoj estis tiom pli konohavaj, ke ili havis la talenton de antaŭvido, kaj vidis ili lian iron pli frue ol li venis kaj faris al li trompajn vidojn . Sed kiam li eniris la intermurejon, li vidis palacon tiom altan ke li apenaŭ povis vidi ĝian supron Gia tegmento estis kovrita per orumitaj ŝildoj simile kiel tegmento de lignaj platoj Tiel diras Tjodolf de Hvinir*, ke Valhalo* estis tegita per ŝildoj:

Sub batoj de ŝtonĵetoj batalistoj sagacaj sur dorsoj briligis tegmentajn kovraĵojn de la halo de Svafnir* .

Gylfi vidis homon ĉe la pordejo de la halo, kaj ĵonglis tiu per pon- ardoj kaj havis sep samtempe en la aero . Tiu parolis la unua kaj demandis pri lia nomo Li diris, ke li nomiĝas Gangleri* kaj ke li venis laŭ erarigaj vojoj kaj serĉas lokon por tranokto kaj demandis, kiu posedas tiun palacon La homo respondis, ke ĝin posedas ilia reĝo. "Sed gvidi vin mi ja povas, por ke vi lin vidu. Tiam vi mem demandu pri lia nomo", kaj turnis sin tiu homo kaj iris antaŭ li en la palacon, sed li sekvis, kaj fermiĝis tuj la pordo sur liajn kalkanojn . Tie li vidis multajn ĉambrojn kaj multajn homojn, iuj sin okupis je ludoj, aliaj trinkis, iuj tenis armilojn kaj batalis . Tiam li rigardis ĉirkaŭe kaj trovis nekredebla multon, kion li vidis. Tiam li diris:

Ciujn pordojn antaŭ ol eniri nepras transrigardi; ĉar ne eblas antaŭscii ĉu ne malamikoj tie sidas sur benkoj .

Li vidis tri tronojn, unu super la alia, kaj sidis tie tri homoj, unu sur ĉiu el ili. Tiam li demandis pri la nomo de ilia suvereno. Tiu respondis, kiu lin enkondukis, ke tiu sidanta sur la plej malalta tro­ no estas reĝo kaj nomiĝas la Alta*, sed tiu tuj pli supre nomiĝas

TEgale-Alta*, sed ke tiu plej supre nomiĝas la Tria*. Tiam la Alta demandis la alveninton, ĉu li havas iun plian aferon por fari kaj aldonis, ke li havu manĝon kaj trinkon kiel ĉiuj en la halo de la Alta. Li respondis, ke li deziras eltrovi, ĉu troviĝas tie en la halo iu multescia La Alta tiam deklaris, ke li eliros sen malutilo nur se li mem pruviĝos pli multescia, -

kaj staru antaŭ ni dum vi demandas, tiu sidu, kiu respondas .

3. Pri Cio-Patro, plej supera de la dioj

Gangleri komencis tiel sian parolon: "Kiu estas la plej eminenta kaj la plej antikva el ĉiuj dioj?"

La Alta respondis: "Tiu nomiĝas Cio-Patro en nia lingvo, sed en Azgardo la antikva li havis dek du nomojn*. Unu estas Cio-Patro, dua estas Herran aŭ Herjan, tria estas Nikar aŭ Hnikar, kvara estas Nikuz aŭ Hnikud, kvina Fjolnir, sesa Oski, sepa Omi, oka Biflidi aŭ Biflindi, naŭa Svidar, deka Svidrir, dekunua Vidrir, dekdua Jalg aŭ Jalk."

Tiam demandis Gangleri: "Kie estas tiu dio kaj kian povon li havas, kaj kiujn grandajn farojn li plenumis?"

La Alta diris: "Vivas li por ĉiam kaj regas sian tutan regnon kaj decidas pri ĉiuj aferoj, grandaj kaj malgrandaj."

Tiam diris TEgale-Alta: "Li konstruis la ĉielon kaj la teron kaj la aeron kaj ĉion, kio tie troviĝas."

Tiam diris la Tria: "Sed la plej granda faro estis tiu, ke li kreis la homon kaj donis al li animon, kiu vivos kaj neniam pereos, kvan- kam la korpo degeneros ĝis polvo kaj brulos ĝis cindro. Kaj vivos ĉiuj homoj, kiuj estas justaj kaj restos kun li mem en loko nomita Gimle* aŭ Vingolf*, sed malbonaj homoj iros al Hel* kaj de tie al Niflhel*, malsupren en la naŭan mondon."

Tiam demandis Gangleri: "Kion li faris antaŭ la kreo de la ĉielo kaj la tero?"

Tiam respondis la Alta: "Tiam li vivis inter la prujno-gigantoj*."

4. Prí Níflheím kaj Muspell

Parolis Gangleri: "Kia estis la origino, kaj kia ĝia komenco, kaj kio estis antaŭe?"

La Alta respondis: "Kiel estas dirite en Voluspa*:

En la prao de T tempo nenio sin trovis, nek sablo nek maro nek la ondoj fridaj; tero ne sin trovis nek la alta ĉielo, nur estis Ginnungagap* kaj herbo nenie."

Tiam parolis l'Egale-Alta: "Multajn epokojn antaŭ la kreo de la tero, tiam Niflheim* estis farita, kaj en ĝia mezo kuŝas tiu fontego, kiu nomiĝas Hvergelmir*, kaj el ĝi fluas riveroj, kiuj tiel nomiĝas: Svol, Gunntra, Fjorm, Fimbultul, Slid kaj Hrid, Sylg kaj Ylg, Vid, Leiptr. Gjoll estas tiu plej proksima al la Pordego de Hel*."