Выбрать главу

15. Prí la Frakseno, Urdarbrunn kaj la nornoj

Tiam diris Gangleri: "Kiu estas la ĉefa loko kaj la sanktejo de la dioj?"

La Alta respondis: "Gi estas ĉe la Frakseno de Yggdrasil*. Tie la dioj kunvenas ĉiutage por plenumi siajn juĝojn.

Tiam diris Gangleri: "Kio estas por rakonti pri tiu loko?"

Tiam diris TEgale-Alta: "La Frakseno estas la plej granda el ĉiuj arboj kaj la plej bona. Giaj branĉoj sin etendas super la tuta mondo kaj trans la ĉielon. Tri radikoj de la arboj ĝin subtenas kaj atingas treege vasten. Unu estas ĉe la Azoj, la dua ĉe la prujno-gigantoj, kie iam estis Ginnungagap La tria sin etendas ĝis super Niflheim, kaj sub tiu radiko estas Hvergelmir, sed Nidhogg* ronĝadas la radi- kon sube . Sed sub tiu radiko, kiu atingas ĝis la prujno-gigantoj, tie estas Mimisbrunn*, kiu entenas saĝon kaj intelekton, kaj nomiĝas tiu Mimir*, kiu posedas la fonton. Li havas plenon da scioj, ĉar li trinkas el la fonto per la korno Gjallarhorn*. Tien iris Cio-Patro kaj petis unu trinkon el la fonto, sed li ricevis ĝin nur post dono de unu sia okulo kiel garantiaĵo. Tiel estas dirite en Voluspa:

Scias mi, Odino, kie vi okulon kaŝis, en la famega fonto de Mimir, trinkas medon Mimir en ĉiu mateno de la garantiaĵo de Odino. Scias vi jam, aŭ ĉu?

La tria radiko de la frakseno atingas al la ĉielo, kaj sub tiu radiko estas tiu fonto, kiu estas tre sankta kaj nomiĝas Urdarbrunn* . Tie la dioj havas sian juĝlokon. Ciutage la Azoj rajdas tien supren sur la ponto Bifrost. Gi havas ankaŭ la nomon Asbru*. La ĉevaloj de la Azoj* tiel nomiĝas: Sleipnir estas la plej bona, ĝin Odino posedas, ĝi havas ok piedojn La dua estas Glad, la tria Gyllir, la kvara Glen, la kvina Skeidbrimir, la sesa Silfrintopp, la sepa Sinir, la oka Gils, la naŭa Falhofnir, la deka Gulltopp, la dek-unua Lettfeti. La ĉevalo de Baldur estis bruligita kun li . Sed Toro piediras al la juĝ-konferenco kaj transvadas tiujn riverojn, kiuj ĉi tiel nomiĝas:

Kormt* kaj Ormt* kaj du Kerlaugar*, tiujn Toro transvadas ĉiun tagon survoje al juĝoj ĉe Yggdrasil, ĉar la Ponto de la Azoj brulas tuta,

bolas la sanktaj akvoj."

Tiam diris Gangleri: "Cu fajro brulas sur Bifrost?"

La Alta diris: "La ruĝo, kiun vi vidas en la ĉielarko, estas fajro brulanta. Prujno-gigantoj kaj montaj gigantoj irus sur la ĉielon, se Bifrost estus transirebla al ĉiuj, kiuj tien deziras iri.

Multaj lokoj estas belaj sur la ĉielo, kaj super ĉio estas tie dieca protekto. Tie staras unu bela halo sub la Frakseno ĉe la fonto, kaj el tiu halo venas tri virinoj, kiuj tiel nomiĝas: Urd*, Verdandi*, Skuld*. Tiuj virinoj determinas la vivon de homoj. Ilin ni nomas Nornoj*. Estas ankaŭ aliaj nornoj, kiuj venas al ĉiuj homoj, kiam ili naskiĝas, por determini iliajn vivojn, kaj estas tiuj de dia ori­ gino, sed aliaj de la raso de elfoj, sed la tria grupo de la raso de gnomoj, kiel estas ĉi-sekve dirite:

Diverse originaj

mi kredas la nornojn,

ne havas ili komunan genton;

iuj devenas de la Azoj,

iuj de la elfoj,

iuj de la gento de Dvalin*."

Tiam diris Gangleri: "Se nornoj determinas la sorton de la homoj, ili dividas inter ili ege malegale, kiam iuj havas bonan kaj pros- peran vivon, sed aliaj malmultan sukceson aŭ gloron, iuj longan vivon, iuj mallongan."

La Alta diris: "Bonaj nornoj kaj noble devenaj donas bonan vi- von, sed kiam misfortunoj plagas iujn homojn, tion kaŭzas malbo- naj nornoj."

16. Ankorau plí prí la Frakseno

Tiam diris Gangleri: "Kio pli estas aparte rimarkebla por rakonti pri la Frakseno?"

La Alta diras: "Pri tio estas multo por diri. Aglo sidas sur la branĉoj de la Frakseno, kaj ĝi havas sciojn pri multaj aferoj, sed inter liaj okuloj sidas akcipitro, kiu nomiĝas Vedurfolnir*. Sciuro nomita Ratatosk* kuras supren kaj malsupren sur la Frakseno kaj portas malicajn mesaĝojn inter la aglo kaj Nidhogg . Sed kvar cer- voj* kuras sur la branĉoj de la Frakseno kaj nutras sin el la foliaro. Ili tiel nomiĝas: Dain, Dvalin, Duneyr, Duratror. Sed tiom da ser- pentoj estas en Hvergelmir, ke neniu lingvo povas ilin elnombri Tiel estas dirite:

La Frakseno de Yggdrasil devas suferi pli multe ol iu scias . Cervo mordas supre, sed flanke putriĝas, ronĝas Nidhogg sube .

Ankaŭ ĉi tiel estas dirite:

Pli multaj serpentoj kuŝas sub Yggdrasil ol oldaj stultuloj scias, Goin* kaj Moin*, filoj de Grafvitnir*, Grabak* kaj Grafvollud*, Ofnir* kaj Svafnir* mi kredas, ke por ĉiam difektos ties branĉojn.

Ankaŭ estas dirite, ke la nornoj loĝantaj ĉe Urdarbrunn prenas ĉiu- tage akvon el la fonto kaj kun ĝi la koton, kiu kuŝas ĉe la fonto, kaj verŝas tion sur la Fraksenon, por ke ĝiaj branĉoj ne putriĝu aŭ kadukiĝu. Sed tiu akvo estas tiom sankta, ke ĉio, kio venas en la fonton, iĝas tiom blanka kiom estas la membrano sur la interna flanko de ovoŝelo, kiel estas ĉi tie dirite:

Konas mi arbon surverŝitan per blanka koto, altan arbon sanktan, ties nomo Yggdrasil, el tio en la valojn falas roso, ĉiam verda ĝi staras super la fonto de Urd .

La roso, kiu de tie falas sur la teron, tion la homoj nomas mielroso, kaj per ĝi abeloj sin nutras. Du birdoj nutriĝas en Urdarbrunn, ili estas nomitaj cignoj, kaj el tiuj birdoj devenas la birda gento, kiu tiel nomiĝas."

17. Rezidejoj de la dioj

Tiam diris Gangleri: "Multajn informojn vi povas doni pri la ĉielo. Kiuj estas tie pliaj ĉeflokoj krom tiu ĉe Urdarbrunn?"

La Alta diris: "Da noblaj lokoj estas tie multaj. Estas tie unu no­ mita Alfheim*; tie loĝas la Elfoj lumaj*, sed la Elfoj tenebraj* loĝas sub la tero, kaj estas ili aspekte malsimilaj al la unuaj, kaj ankoraŭ pli malsimilaj laŭ naturo . La Elfoj lumaj estas pli belaj ol la suno por rigardi, sed la Elfoj tenebraj estas pli nigraj ol peĉo. Unu loko estas tie, kiu estas nomita Breidablik*, kaj ne ekzistas loko pli bela . Ankaŭ tie estas loko, kiu nomiĝas Glitnir*, kaj estas ĝiaj muroj kaj la fostoj kaj la kolonoj el ruĝa oro, kaj ĝia tegmento el arĝento . Tie plue estas tiu loko, kiu nomiĝas Himinbjorg*. Gi staras sur la ekstremo de la ĉielo, ĉe la fino de la ponto, kie Bifrost atingas sur la ĉielon. Tie plue estas ankaŭ granda loko, kiu nomiĝas Valaskjalf*. Tiun posedas Odino. Gin faris la dioj kaj tegis per pura arĝento, kaj tie estas Hlidskjalf* en tiu palaco, la trono, kiu tiel no- miĝas. Kaj kiam Cio-Patro sidas sur tiu trono, tiam li supervidas la tutan mondon. Sur la suda fino de la ĉielo estas tiu halo, kiu estas la plej bela el ĉiuj kaj pli hela ol la suno, kiu nomiĝas Gimle*, ĝi staru plu post kiam pereis la ĉielo kaj la tero, kaj loĝas en tiu loko dum ĉiuj tempoj bonaj homoj kaj justaj. Tiel estas dirite en Voluspa:

Halon mi konas pli belan ol suno, pli bonan ol oro sur Gimle; tie justaj homoj loĝos kaj dum ĉiuj tempoj plezuron ĝuos."

Tiam diris Gangleri: "Kio protektas tiun lokon, kiam la Fajro de Surt* bruligas ĉielon kaj teron?"

Respondis la Alta: "Tiel estas dirite, ke alia ĉielo troviĝas sude kaj supre de tiu ĉielo kaj nomiĝas tiu Andlang*, sed ke la tria ĉielo estas supre de tiu kaj nomiĝas ĝi Vidblain*, kaj sur tiu ĉielo tro- viĝas tiu loko laŭ nia opinio Sed ni kredas ke tiuj lokoj estas loĝa- taj nur de la Elfoj lumaj."

18. Prí la orígíno de la vento

Tiam diris Gangleri: "De kie venas vento? Gi estas tiom forta ke ĝi movas la grandan maron, kaj ĝi ekscitas fajron, sed malgraŭ tia forto, ĝi ne estas videbla. Gi estas ja strange formita."

Tiam diris la Alta: "Tion mi facile povas respondi al vi. Sur la norda fino de la ĉielo sidas tiu giganto, kiu nomiĝas Hr^svelg*. Li havas formon de aglo, kaj kiam li levas sin por flugo, tiam ventoj ekblovas de sub liaj flugiloj. Estas tiel dirite:

Hrasvelg nomiĝas tiu sur ĉielofino, giganto en agloformo; de sub liaj flugiloj ekblovas la vento super ĉiujn homojn."

19. Díferenco ínter somero kaj víntro

Tiam diris Gangleri: "Kial tiel diferencas, ke la somero estas var- ma, sed la vintro malvarma?"

La Alta diris: "Ne tiel demandus homo multescia, ĉar tio estas al ĉiuj bone konata. Sed se vi estas la sola tiel nescia, ke vi ne aŭdis pri tio, mi volas respekti vian demandon, ĉar mi pensas, ke prefere vi demandu unufoje nescihave ol daŭre restu ne informita pri tio, kion oni devas scii . Svasud* estas la nomo de la patro de Sumar* kaj estas li tiel feliĉa, ke laŭ lia nomo estas tio nomita svasligt* kio estas dolĉa kaj plezuriga. Sed la patro de Vetr* estas nomita aŭ Vindloni* aŭ Vindsval*; li estas filo de Vasud*, kaj estis tiuj fami- lianoj severaj kaj kor-malvarmaj, kaj heredis Vetr ilian naturon."