Ivan Kuzmiĉ ne sciis, je kio decidiĝi. Marja Ivanovna estis tre pala. Iom post iom la ventego kvietiĝis, la edzino de la kapitano trankviliĝis kaj ordonis al ni kisi unu la alian. Palaŝka alportis niajn spadojn. Ni forlasis la domon laŭvide repaciĝintaj. Ivan lgnatjiĉ nin akompanis.
«Kiel hontinde devus esti al vi», mi diris al li indignante, «Ke vi perfidis nin al la estro, post kiam vi per honorvorto promesis, tion ne fari!»
«Je sankta Dio, mi nenion diris al Ivan Kuzmiĉ», respondis li; «Vasilisa Jegorovna ĉion divenis kaj rakontigis al si ĉion. Ŝi faris siajn disponojn sen scio de la kapitano. Cetere, ni danku Dion, ke ĉio tiel finiĝis».
Kun tiuj vortoj li sin turnis al sia hejmo, kaj Ŝvabrin kaj mi restis solaj.
«Nia afero ne povas esti finita tiamaniere», mi diris al li.
«Kompreneble», respondis Ŝvabrin, «Vi per via sango respondos al mi pro via aroganteco. Sed sendube nun ni ĉiam estos observataj. Dum kelke da tagoj ni devos hipokriti. Ĝis revido!»
Ni disiĝis, kvazaŭ nenio estus okazinta.
Reveninte al la citadelestro, mi laŭkutime sidiĝis apud Marja Ivanovna. Ivan Kuzmiĉ ne estis hejme; Vasilisa Jegorovna estis okupita per mastrumaj klopodoj. Ni interparolis duonvoĉe. Marja Ivanovna kortuŝe riproĉis min pro la maltrankvilo kaŭzita per mia malpaco kun Ŝvabrin.
«Mi preskaŭ mortis pro teruro», ŝi diris, «Kiam oni diris al ni, ke vi estas duelontaj per spadoj. Kiel strangaj estas la viroj! Pro unu sola vorto, pri kiu ili kredeble post semajno tute forgesos, ili estas pretaj dueli kaj per tio oferi ne nur sian vivon, sed eĉ sian konsciencon kaj la bonstaton de tiuj, kiuj…
Sed mi estas certa, ke ne vi estis la iniciatinto de la malpaco. Kredeble, Aleksej Ivanoviĉ estas kulpa?»
«Kial vi tiel opinias, Marja Ivanovna?»
«Kial? Ĉar li estas tia mokemulo! Mi ne ŝatas Aleksejon Ivanoviĉ. Mi sentas abomenon por li. Tamen — stranga afero — mi ne dezirus, ke mi same ne plaĉu al li. Tio por mi estus tre malagrabla».
«Kiel vi supozas, Marja Ivanovna? Ĉu vi plaĉas al li aŭ ne?» Marja Ivanovna silentis, sed ruĝiĝis.
«Ŝajnas al mi», ŝi diris iom poste, «Mi kredas, ke mi plaĉas al li».
«Kial tio al vi ŝajnas?»
«Ĉar li sin svatis je mi».
«Jes? Li sin svatis je vi? Kiam?»
«l n la pasinta jaro, du monatojn antaŭ via alveturo».
«Ĉu vi rifuzis?»
«Kiel vi vidas. Aleksej Ivanoviĉ certe estas homo inteligenta kaj el bona familio kaj ne malriĉa. Sed se mi prezentas al mi en la imago, ke mi devos lin kisi publike dum edziĝa ceremonio… ne, ne, tion mi ne povus! por ĉiuj riĉaĵoj de la mondo mi ne povus»…
La paroloj de Marja Ivanovna malfermis al mi la okulojn kaj klarigis multon. Mi komprenis nun la persistan kalumniadon, per kiu Ŝvabrin ŝin persekutadis. Kredeble li rimarkis nian reciprokan simpation, kaj li penis disintimigi nin. Lia frazo, kiu estis kaŭzinta nian malpacon, nun ŝajnis al mi ankoraŭ pli malnobla, kiam anstataŭ maldelikata, maldeca sarkasmo mi ekvidis en ĝi konscian kalumniaĵon. La deziro puni la arogantan kalumniinton fariĝis en mi ankoraŭ pli forta, kaj mi senpacience atendis favoran okazon. Mi atendis ne longe.
En la sekvanta tago, kiam mi sidis, verkante elegion, kaj mordetadis la plumon, serĉante rimon, Ŝvabrin frapis mian fenestron. Mi lasis la paperon, prenis la spadon kaj eliris eksteren.
«Ni ne prokrastu plu», diris al mi Ŝvabrin, «Oni nin ne observas nun. Ni iru al la rivero. Tie neniu nin malhelpos».
Ni iris silente. Veninte sur kruta vojeto malsupren, ni haltis ĉe la bordo mem kaj elingigis niajn spadojn. Ŝvabrin estis pli lerta ol mi, sed mi estis pli forta kaj pli kuraĝa; sinjoro Beaupre, estinta soldato, siatempe donis al mi kelkajn lecionojn de skermado, kiujn mi nun utiligis. Ŝvabrin ne supozis en mi tian danĝeran kontraŭulon. Longe ni ne povis vundi unu la alian, fine, rimarkante, ke Ŝvabrin malfortiĝas, mi vigle lin ekatakis kaj jam preskaŭ enpelis lin en la riveron. Subite mi aŭdis voĉon, laŭte min vokantan. Mi ĵetis rigardon posten kaj vidis Saveljiĉ, kurantan al mi malsupren de la kruta bordo… En tiu sama momento, mi sentis akran pikdoloron sub la dekstra ŝultro; mi falis kaj perdis la konscion.
Ĉapitro V
La amo
Rekonsciiĝinte, mi kelkan tempon ne povis kompreni, kio okazis al mi. Mi kuŝis en lito en nekonata ĉambro kaj sentis grandan malfortecon. Antaŭ mi staris Saveljiĉ kun kandelo en la manoj. Iu singarde malvolvis la bandaĝon, per kiu estis ĉirkaŭligitaj miaj brusto kaj ŝultro. Iom post iom miaj pensoj pli klariĝis. Mi rememoris mian duelon kaj komprenis, ke mi estas vundita. En la sama momento knaris la pordo.
«Nu, kiel li fartas?» eksonis mallaŭta voĉeto, kiu min tremetigis.
«Ĉiam en la sama stato», respondis Saveljiĉ kun ekspiro, «ĉiam senkonscia, jam la kvinan tagon».
Mi volis min turni, sed ne povis. «Kie mi estas? Kiu estas ĉi-tie?» mi diris kun peno. Marja Ivanovna aliris mian liton kaj sin klinis super min.
«Kiel vi fartas?» ŝi demandis.
«Dankon al Dio», respondis mi per malforta voĉo, «ĉu estas vi, Marja Ivanovna? Diru al mi»… Mankis al mi la fortoj por daŭrigi, kaj mi eksilentis. Gojo ekbrilis sur la fizionomio de Saveljiĉ.
«Ha!» li murmuretis, «Jen nia sinjoro rekonsciiĝis, fine li rekonsciiĝis. Dankon al vi, Dio sinjoro. Nu, karuloj Petro Andreiĉ, kiel vi min timigis! Bonvolu imagi! Jam la kvinan tagon»…
Marja Ivanovna interrompis lin:
«Ne parolu kun li multe, Saveljiĉ: li estas ankoraŭ malforta».
Si eliris kaj senbrue fermis post si la pordon. Mia kapo estis plenplena je pensoj. Mi troviĝis do en la domo de la citadelestro; Marja Ivanovna min vizitadis. Mi volis fari al Saveljiĉ ankoraŭ kelkajn demandojn, sed la maljunulo balancis la kapon kaj mankovris al si la orelojn. Malkontente mi fermis la okulojn kaj tuj endormiĝis.
Vekiĝinte, mi vokis Saveljiĉon per la nomo, sed anstataŭe mi vidis antaŭ mi Marjan Ivanovnan; per anĝela voĉo ŝi min salutis. Mi ne povas eldiri la dolĉan senton, kiu min ekposedis en tiu momento. Mi kaptis ŝian manon kaj alpremiĝis al ĝi, superverŝante ĝin per larmoj de kortuŝeco. Maŝa ne fortiris sian manon… Subite ŝiaj lipoj tuŝetis mian vangon, kaj mi sentis varmegan freŝan kison. Fajro trakuris mian tutan korpon.
«Mia kara, mia bona Marja Ivanovna», mi diris al ŝi, «Estu mia edzino, ne rifuzu doni al mi feliĉon!»
Ŝi rekonsciiĝis:
«Pro Dio, trankviliĝu!» ŝi diris, forprenante de mi sian manon, «Vi estas ankoraŭ en danĝero, la vundo povas resangadi. Gardu vin, mi petas, almenaŭ pro mi!»
Kun tiuj vortoj ŝi foriris, lasante min en stato de plena ekstazo. La feliĉo min revivigis. Ŝi estos mia! Ŝi min amas! Ĉi tiu ideo plenigis mian tutan estaĵon.
De tiu tempo mi ĉiun horon fartis pli kaj pli bone. Min kuracis la regimenta barbiro, ĉar en la citadelo malestis alia kuracisto, kaj, dankon al Dio, li ne multe cerbumis pri mi. Mia juneco kaj la naturo pli rapidigis la resaniĝon. La tuta familio de la estro min flegis. Marja Ivanovna min preskaŭ ne forlasis. Kompreneble, ĉe la unua favora okazo mi renovigis nian interrompitan interparolon, kaj Marja Ivanovna tiam aŭskultis min jam pli pacience. Sen iu afektita sinĝeno ŝi konfesis sian amon por mi kaj diris, ke ŝiaj gepatroj sendube ĝojos pri ŝia feliĉo.