Sceno 4ª
Willy Hju-ám-ám: (en pluvmantelo, kun valizo en la mano, rigardas kaj ridetante montras blankajn dentojn. Liaj okuloj moviĝas dekstren kaj maldekstren)
Koaks: (timiĝinte) Ĉu… ĉu… mi sonĝas?… Kion tio signifas?
Willy: Bonan matenon, sinjoro! Ĉu vi estas s-ro inĝeniero Koaks, Delegito de U.E.A.?
Koaks: Ha! Esperanto! Kie ĝi estas — ne estas la fantomoj. Bonan matenon, kara samideano! Jes,mi estas la Delegito Koaks. Kiamaniere mi povus al vi servi? Bonvolu vi senvestigi (helpas) kaj sidiĝu (donas la seĝon).
Willy: Mi estas Willy Hju-ám-ám, esperantisto el Monrovia, Liberio. Mi vojaĝas tra la mondo kaj legas la lekciojn pri mia lando, kun lumbildoj, kiuj montras la belajn pejzaĝojn kaj ne malpli belajn enloĝantojn de mia naskolando. Mi vizitas ankaŭ vian urbon por fari la samon. Ĉu vi ricevis mian leteron, kiun mi sendis al via adreso el Parizo?
Koaks: Ne, ĝis nun ankoraŭ mi ne estis ĝin ricevinta.
Willy: Tre bedaŭrinde. Alie mi tiel miris ke min neniu renkontis ĉe la stacidomo. Same ĉe vi, ĉiuj pordoj estas malfermitaj, sed neniu min renkontis. Mi do longe frapis sur la pordon, mi vidis sur ĝi tabuleton kun via nomo kaj post iom da tempo, estante tre laca, permesis al mi eniri en la loĝejon. Feliĉe ke mi renkontis vin tuj, sen ĝeno.
Koaks: Vi do intencas legi lekcion pri via lando en nia urbo. Volonte mi kaj ĉiuj lokaj samideanoj vin helpos. Ni antaŭe garantias al vi plenan sukceson.
Willy: Dankon! Mi nur petus vin, estimata sinjoro Delegito, ke vi donu al mi la adreson de iu pura hotelo, en kiu oni povus paroli se ne Esperante, do almenaŭ angle.
Koaks: Ne maltrankviliĝu, mi petas. Mia hejmo ĉiam servas kiel bona restadejo por ĉiuj fremdaj samideanoj, kiuj vizitas nian urbon. Des pli ke vi estas la unua reprezentanto de la nigra esperantistaro en nia lando.
Willy: Sed mi ne volus vin ĝeni.
Koaks: Kia ĝeno! Jen al vi oportuna kanapo. La unuajn minutetojn bonvolu resti tie ĉi kaj poste mi montros al vi la ĉambron. Sed vi ne faru la ceremoniaĵojn. Amike, bonvolu! (Willy sidiĝas sur la kanapon. Koaks alportas la li skatoleton da cigaredoj, botelon da brando.) Ĉu vi fumas? Ĉu vi ne estus kontraŭ unu gluteto da nia nacia fiero? (Klakas per la fingro sur la botelon. La negro ridas, montrante blankajn dentojn.)
Willy: Laŭ via permeso. (Gustumas la glaseton da brando kaj poste, ekfuminte la cigaredon, prenas oportunan pozon sur la kanapo.) Vi estas treege kompleza, s-ro Delegito!
Koaks: Estas malgravaĵo! Kara sinjoro, -e-hm-hm, kiel estas via ŝatata nomo?…
Willy: Willy Hju-ám-ám, mi petas.
Koaks: (maldecide) Do, sinjoro Hju-ám-ám, mi tiel prezentas al mi la servon, kiun mi devas por vi fari. Hodiaŭ mi kunvokos la eksterordinaran kunsidon de la Societa Komitato. Ni tuj delegos iun por lui la konvenan salonon…
Willy: (endormiĝante) Jes… b-on-n-volu…
Koaks: Poste ni faros la anoncojn en gazetoj kaj presos la afiŝojn. Niaj amikoj ĉiel kaj ĉie propagandos la vesperon. Ni invitos la urbajn kaj ŝtatajn aŭtoritatojn. Ni faros la lumreklamojn en la kinoteatroj.
Willy: (jam preskaŭ dormante) J-e-es.
Koaks: (mallaŭte al la publiko) Li endormiĝas… Kia bona eliro por mi. Nun mi povas facile kaj senĝene lasi la komedion, kiel aganta persono. (Ŝerce) Sinjoro Hju-ám-ám, transloĝiĝu nun vi al la alia mondo! (Metas liajn piedojn sur la kanapon kaj kovras lin per la tuko.) Nun estas bezone, ke mi malaperu nevidite. (Kaŝe rigardas post la pordo.) Neniu estas. (Svingas salute per la mano kaj foriras.)
Sceno 5ª
Heleno: (venas kaj sidiĝas apud la tablo por skribi.) Ha, kian teruran sciigon ricevos miaj gepatroj! Tio ilin tute mortigos. Volonte mi ne sendus la telegramon. (Skribas) «Karaj miaj. Eble alveturu tuj. Aleksandro mortis. Helena.» (Ploretas.) Ho, kiel ili estos frapitaj.
Agneso: (alportas kelkajn leterojn.) Jen estas la poŝto, sinjorino! (Foriras.)
Heleno: (rigarde la kartojn kaj malfermante la leterojn.) Ho! mia kara Saĉjo, kiel malmulte koncernas vin nun tio, kion al vi skribas viaj bonaj amikoj. (Prenas sigelitan paketon kaj mire legas) El Parizo? Sigelita? Tre urĝa? Kaj la surskribo: Delegito de U.E.A. sen ia persona nomo! Strange! Ĉu ne estus pli bone se mi transdonus la leteron al la esperantistoj. Ĉar mi mem havas nek tempon, nek ian rajton por ĝin malfermi. (Prenas la telefonon.) Dek — dek tri. S-ro Ranunkol? Ne estas hejme? Do bonvolu diri al li, se li revenos, ke lin petis al sia hejmo sinjorino Koaks. Ĉu vi diros? Mi tre dankas… (Remetas la aŭdilon kaj meditas.) Eble pli bone estus, se mi transdonus la leteron al s-ro Bemol? Li ja estas nun plenumanta la postenan devon de l’ mortinta Delegito. Sed li tiel koleriĝis hodiaŭ. Parolis sensencaĵojn, eĉ kontraŭ Esperanto mem. Eble la rolo de Delegito lin iom kvietigos. (Prenas la aŭdilon) Naŭ — kvindek kvar. S-ro Bemol? Mian saluton, s-ro Bemol; mi estas tiel konfuzita, pro nia hodiaŭa interparolo… Pardonu min kore, mi nun tre bezonas vin. Vi estus tre bonvola, se vi povus veni al mi tuj. Mi transdonos al vi unu urĝan leteron… Mi dankas, dankas… Ĝis…
Filipo: (venas) Uf! Tiuj policaj hokoj! Kiom da tempo mi pereigis ĉe la komisaro… (Vidante Helenon) Kara sinjorino, ĉu vi min bezonas?
Heleno: Ne, vi estas libera. Vizitis nin la ĉerkisto, kiun vi invitis, sed io okazis. Demandu Agneson, ŝi estis dum lia vizito. (Vokas) Agneso!
Agneso: (venas) Kion vi bezonas, sinjorino?
Heleno: Kio okazis al la ĉerkisto?
Agneso: Mi ne scias. Li venis tien ĉi, poste mezuris la mortinton kaj subite ekkriinte, forkuris.
Filipo: Forkuris? Ĉu li ne estis ia ŝtelisto, fripono?
Agneso: Mi ne scias. Li venis laŭ via invito.
Filipo: (maltrankvile) Eble li ŝtelis ion? Ni vidu, ĉu la monujo de sinjoro inĝeniero estas ankoraŭ en lia poŝo. (Venas al la mortinto, demetas la tukon iom flanken kaj elprenas la monujon) Dank’ al Dio. Estas tie ĉi! (Rigardas en la monujon) Kiel multe da dolaroj, rigardu, sinjorino, kiom multe da ili!
Heleno: Dolaroj? De kie estas la dolaroj? Mia edzo neniam tre interesiĝis pri valuto kaj borso.
Filipo: (donante al ŝi la monujon) Tamen vidu!
Heleno: (rigardante) Efektive! Kial li neniam diris al mi ke li havas tiom da dolaroj? (Dume Filipo forportas la valizon kaj veston de Willy en la alian ĉambron, poste revenas.)