Itere me desegneskis mutonyuno, samatempe mea amiko ridetis jentile ed indulge.
— Videz atence... to ne esas mutonyuno ma mutonulo, olu esas kornizita...
Lore me modifikis mea desegnuro, ma ton lu refuzis same kam la antea desegnuri.
— Ta esas tre evoza –lu dicis–, me deziras yuna mutono por ke olu vivez longatempe.
Lore mea pacienteso finis, e pro ke me hastoze intencis desmuntar la motoro, me esbosis lasta 8
desegnuro, e me klamis:
— Yen buxo, la mutonyuno quan vu deziras esas interne.
Ma me tre multe surprizesis pro vidar la brilanta vizajo, pro joyo, di mea yuna judiciero.
— Yen exakte quale me deziris lo. Ka vu savas se ta mutonyuno manjos multa herbo?
— Pro quo?
— Pro ke che me omno esas mikra...
— Certe la existanta herbo suficos, nam me ya desegnis por vu mutonyuno mikra.
Lu inklinis lua kapeto a la desegnuro e lore lu klamis:
— Ne tante mikra quale vu dicas... Videz! Olu dormeskis...
Tale me konocis la princeto.
Chapitro III
Tre multa tempon me bezonis por komprenar de ube la princeto venis. Lu sendis a me multa
questioni, tamen lu semblis ne audar le mea. Esis vorti pronuncita hazarde olqui, atence explorita, respondis mea questioni pri la princeto. Kande lu unesmafoye vidis mea aeroplano (me ne desegnos la aeroplano pro ke desegnar olu esus tre komplikita por me), lu questionis a me:
– Quo esas ta kozo?
– To ne esas kozo. To esas aeroplano. Olu flugas. Olu esas mea aeroplano.
Me esis tre fiera pro savigar a lu ke me savis flugar.
– Quale? Ka vu falis de la cielo?
– Yes –me dicis modeste.
9
– Ha! To esas amuzanta...!
E la princeto ridis laute. To iracigis me. Me ne prizas ke altri mokez mea desfortuno. Pose la princeto dicis:
– Do vu anke venas de la cielo. De qua planeto vu venis?
Me vidis flagreto klariganta pri la misterio de lua prezenteso, e me subite questionis a lu:
– Lore ka vu venas de altra planeto?
Ma lu respondis nulo a me. Lu movis dolce lua kapo dum ke lu observis mea aeroplano.
– Vere per ta kozo onu ne povas venar de tre fora loko...
E lu somnoleskis. Lua revado duris longa tempo. Pose lu
ektiris de posho mea mutonyuno, olquan lu atence kontemplis
kom trezoreto.
Vi imaginez quale ecitis mea kuriozeso lua aludo pri “altra
planeti”. Me intencis savar pluse pri to e me dicis a lu:
– Deube vu venas, vireto? Adube vu deziras portar mea
mutonyuno?
Pos meditar kurtatempe lu respondis a me:
– La buxo, olquan vu donis a me, esas tre apta kom dometo
por la mutonyuno dum la nokto.
– Kompreneble, e se vua konduto esas bona me donos
a vu kordo por ligar la mutonyuno dum la jorno. E
fosteton.
Ta propozon lu aspektis ne prizar.
– Ka ligar olu? Quala stranja ideo!
– Ma se vu ne ligas la mutonyuno, olu eskapus e
vu perdus olu...
La princeto itere ridetis.
– Ma adube vu supozas ke olu irus?
– Me ne savas, supozeble rekte adavane... rekte adavane!
Lore lu dicis gravamaniere a me:
– Ne importas adube olu iros, me habitas loko tre mikra.
E kun melankolioza voco lu dicis:
– Rekte adavane onu ne povas irar tre fore...
10
Chapitro V
Singladie me lernis ulo nova pri la planeto di la princeto, pri ilua foriro e pri la voyajo ipsa. To savigesis a me pokope, hazarde, per dedukto. Tale, la triesma dio, me konocis la dramo di la baobabi.
Ton me konocis danke la mutonyuno, nam la princeto kaptita da grava dubito questionis subite a me:
— Ka vere la mutonyuni manjas arbusti?
— Yes, certe lo esas verajo.
— Ha! Me esas tre kontenta!
Me ne komprenis pro quo tante importis a lu ka la mutonyuni manjas arbusti. Lu pluse dicis:
— Lore, ka la mutonyuni anke manjas baobabi?
Me komprenigis a lu ke baobabi ne esas arbusti ma enorma arbori tante granda kam kirko, e
mem elefanto-trupo ne esus kapabla manjar komplete un baobabo.
La ideo pri elefanti ridigis la princeto:
— Onu mustus pozar singla elefanto sur altra.
E lu saje remarkis:
— Ma ante esar granda, la baobabi esas mikra...
— Evidente! Ma pro quo vu deziras ke vua mutonyuni manjez la mikra baobabi?
Lu respondis a me:
— Nu! Kompreneble! – quale se lu parolis pri evidentajo. Me devis tre multe esforcar por komprenar la problemo.
To quo eventis esis ke en la planeto di la princeto kreskis bona e mala herbi. Do de bona semini kreskis bona herbi e de mala semini kreskis mala herbi. Ma la semini ne esas videbla. Oli dormas sekrete subterigita til ke ula kapricoze decidas vekigar e lore olu longigas su por aparar timide a la suno kom sendanjera e charmiva sproso. Se olu esas sproso di rafano o di roziero lore onu povas permisar oli kreskar senrestrikte, ma se onu timas ke olu esas sproso di mala herbo lore olu mustas extirpesar maxim rapide. En la planeto di la princeto existis terorigiva semini... di baobabi. La sulo di la planeto esis plena ek oli. E se onu permisas kreskar la baobabi lore esas extreme desfacila laboro extirpar oli e fine ta arbori tote invadas la planeto e truizas olua internaji per olia radiki. Se la planeto esas tre mikra e la baobabi nombroza lore la arbori krevigas olu.
11
— To bezonas diciplino – dicis a me plu tarde la princeto-. Kande onu finas la matinala tualetado singladiala onu mustas sorgar pri la extirpo de la jus naskinta baobabi, olquin onu devas dicernar de la mikra rozieri qui tre multe similesas kam la mikra baobabi... Olu esas facila laboro, tamen tedanta.
Ula dio lu konsilis a me ke me devus krear bela desegnuro por explikar to a la pueri di mea
planeto.
— Se li uladie voyajos, ta desegnuro posible esos utila por li – lu dicis a me -. Ulafoye onu povas ajornar la labori facenda, ma pri la baobabi lo okazus katastrofo. Me konocas planeto habitita da ociero ilqua ne extirpis tri arbusti...
12
Segun la indiki de la princeto me desegnis la planeto. Esas jenanta por me adoptar etikala
posturo, ma la danjero de la baobabi esas poke konocata, e la riski por ti qui perdesos en asteroido esas tante multa ke ecepte me oblivias mea rezervemeso e me dicas a li:
— Pueri, atencez la baobabi!
Por avertar mea amiki pri ta nekonocata danjero olqua de multa tempo ante nun guatas li,
same kam me, me sorgoze laboris por krear ta desegnuro. La leciono lernebla de olu meritas atenco.
Posible vi questionos: “Pro quo ne esas en ta libro altra desegnuri tante bela kam la desegnuro de la baobabi?” La respondo ya esas simpla: me intencis desegnar oli ma me ne sucesis. Kande me desegnis la baobabi, me impulsesis da la urjanteso.
13
Chapitro VI
Ho princeto! Pokope me komprenis la kauzo de vua melankolio. Longatempe vua unika distrakto esis observar la dolceso di la sunokusho. Ton me savis en la matino di la quaresma dio, kande vu dicis a me:
— La sunokushi tre multe plezas me.
— Ma onu devas vartar...
— Quon vartar?
— Vartar la sunokushesko.
Unesme vu surprizesis, ma pose vu ridis pri vu ipsa e vu dicis a me:
— Me sempre pensas ke me esas heme!
Evidente kande esas diomezo en Usa, vespereskas en Francia, ton omni savas. Suficus voyajar
a Francia en un minuto por observar sunokusho. Desfortunoze Francia esas tro fora lando. Ma en vua mikra planeto suficis movar vua stulo ula pazi por observar krepuskulo tante freque kam vu deziras lo...