Je la kvara horo aŭrore ili sidis en la kabano de la fiŝvendistino, kaj Aŭrelo la Ĉifona kunportis la radioaparaton de Marie la Vidva, krome li faris la antenon, kion li ŝtelis el la vendohalo, sed li ĵuris al onjo Babette je la vivo de sia patrino, ke li reportos ĝin sekvonttage.
Ĉu povis scii la brava fiŝvendistino kun malgajiĝinta koro, ke tiu malsatulo estas orfo? Ĉu li ne hontis ĵuri je la vivo de sia kompatinda patrino vane?
Ili sidis tre silentaj, ĉar la trogo ankoraŭ estis tie, en kiu eble restadis la animo de Ludoviko la Saĝa en ilia societo, meditante malantaŭ sia nevidebla monoklo.
— Ĝi jam komenciĝis… — ekparolis la kapitano, kies maleolo resaniĝis, sed li ne povis moviĝi, ĉar Prücsök dormis sur lia ŝultro kin plorintaj okuloj, poste ŝi fiksis ankaŭ Mervin-on al lia loko, ĉar ŝi sonĝis pri tiaĵo, ke ŝi devis meti siajn krurojn enn la sinon de Caro de Afriko, kaj kun iom da fortostreĉo li faris konfortan lokon inter la makzelo kaj ŝultroosto de Deboulier, dume ŝi eligis tute mallaŭtajn, delikatajn ĝemojn.
— Donu al ŝi tiun frankon — diris Hümér la Elĵetanta. — Mi trovis ĝin sub la glaciŝranko, kaj vi ne devas veni tien por buŝaĉi, maljuna bestio!
— Al la konsternita kapotano, kiu ne sciis, ke la strabeco de Hümér la Elĵetanta kaŭzas miskomprenon, oni povis klarigi nur malfacile la aferon.
Mervin eĉ nun cerbumadis sub la efiko de la okazaĵo.
— Ĝi estis do… la sekreto de Adrien…
— Ne virino — ekparolis Bob la Malforte-batu, — se ŝipo
— Oni elakvigis ĝin antaŭ kvin jaroj — diris Gnomo la Enorma. — De tiam ĝi estas pramo. Ĝi havas arganon…
— Gravas, ke la altestimata enigmo solviĝis — diris sinjoro Wurm, ĉar li ĝuste nun alvenis kun Emerencia brak’ en brako, kiu vidas la futuron, sed ŝi ne havas man-lertecon.
La radio komencis la dissendon post enkonduko de mallonga atmosfera perturbo!
Mervin mordetis siajn lipojn kaj rigardis al Deboulier.
Paroloj… Muziko…
Silentaj homoj sidadis ĉirkaŭ la radioaparato, kaj la alveninta flava lumo milde karesis la vizaĝon de Prücsök, kiu tiam gratis sian nazo-pinton per sia alpremita manplato.
— Alo, alo… — ekparolis la anoncisto el Tanger. Tribestro Mambiktu paŝas antaŭ la mikrofonon. Alo, atenton! Jen estas la internacia kvartalo de Tanger… Ni dissendas surlokan programon pri la kolonia kongreso. La negra reĝo elprenas la koverton, kiu enhavas la mesaĝon de la kolonia gubernatoro! Li paŝas antaŭ la mikrofonon, li malfemas ĝin kaj transdonas leteron al la anoncisto.
Anoncisto legas ĝin kun basa voĉo:
— En mia mano estas la mesaĝo de la franca registaro al reĝo Mambiktu!
Mervin mordetis siajn lipojn, kaj la nazloboj de la kapitano ektremis. Prücsök, kiu scias, kiam vekiĝis, ŝi sidis kun malfermitaj okuloj. En la granda silento mallaŭta voĉo aŭdiĝis el la proksimo de la Tanger-a mikrofono en la etero.
— Rapidu, oldulo mia…
— Saluton, Cigaro! — kriis Prücsök en la megafonon, kaj Bob la Malforte-batu, krome Schulteis, la Ĝemeloj kunrigardis kapbalancante. Tiu knabo atingis ion en la vivo.
— La anoncisto daŭrigis:
— La franca gubernatoro jen tiel skribas al la negra reĝo: „Kara mia! Multe pensu pri mi, kaj diru, ĉu vi amas min?” Same en Tanger, kiel en la kabano de onjo Babette, ĉiu buŝo restis malfermita, kaj neniu moviĝis.
Kio estas tio?!
Pro Dio! Kio estis tio??!
Denove la voĉo de Cigaro parolis al la terglobo:
— Nigra sinjoro! Ĉu estos respondo? En mia aŭto tri pasaĝeroj havas nenion fari surtere, sed tio estas tre urĝa.
La tute malesperiĝinta negra reganto ekparolis jene al Cigaro apud la anoncisto, mutiĝinta ĉe la mikrofono.
— Vi povas diri al via gubernatoro, ke mi multe pensos pri li… sed mi ne amas lin. — Kaj li melankolie ripetis, kvazaŭ li korektus la indikon de la informoj pri la akvonivelo: — Mi tute ne amas lin…
La dungito de la radiostacio nur tiam venis en tian animstaton, ke li ĉesigu la dissendon de tiu absurdaĵo, la ĝenon de la universo.
D U D E K K V I N A Ĉ A P I T R O
Ĉio bona, se la pelmelo finiĝas
Reĝo Mambiktu laŭtlegis la leteron de la edzino de la honora ĉefkapitano de la fajrobrigado, kiun la virino skribis al artileriana kapitano. Kiel ĝi okazis?
La afero estis simpla. Kiam Prücsök ŝovis la leteron de Mervin en sian vestaĵon dum la balo en la kazino, kaj ŝi foriris, pasis ne pli ol unu minuto, kiam Maud Hutchins, la komisiitino de la Sekreta servo rapidis al la lakeo.
— Mi atendas mesaĝon de lia ekscelenco Mervin.
— Mi transdonis mesaĝon al tiu virino.
Maud iris al Prücsök.
— Ĉu vi ricevis mesaĝon koncerne la aferon de la kuriero?
— Jes… Sed tio estas tre diskreta. Mi devas alvenigi la leteron al la adresito kaj turni la kapon de la kuriero.
— Ĉu vi alvenigos ĝin?… Estus pli bone, se mi irus en la ludĉambron. Vi estas iom okulfrape vestita. Atendu ĉi tie.
Prücsök atendis. Kaj post du minutoj la nekonata virino metis leteron en ŝian manon, kiun ŝi elprenis el la kolo de la kuriero.
Maud Hutchins kredis tion, ke la knabino estas klarvida pri la adreso de la kapitano kaj pri la tuta afero. Sed Prücsök ne sciis ŝakludi, tiel do ŝi konis nur unu kurieron, kaj la kapitano estis tiu, kiun oni sendis ien kun letero. Anstataŭ la letero ŝi do devas alvenigi ĉi tiun. Kiun ŝi ricevis nun. Tiel nun jam la tuta mondo eksciis la diskretan amkonfeson, skribitan al la artileria kapitano pere de Mambiktu. Nur la edzo ne.
…La homaro ridaĉis pri la indiĝena reĝo. Genio de Mervin, precipe la lerta distrumpetom de lia demisio, kio firmigis la kulpuloj en ilia kredo, vekis sinceran miron, ĉar kelkfoje oni premias la misagojn de gravaj homoj pli bone, ol la genion de malgravuloj.
Cigaro alvenis per la furgono, kaj ankaŭ Matiaso komprenis, ke estus plej bone transdoni la tri pasaĝerojn al la funebro de ilia parencaro, inter ili koncertreĝisoron Svetozar Trunker, kiu laŭ sinjoro Duval frue transloĝiĝis el nia rondo kun la lastaj partopagoj de lia ĵaketo.
Sed ĉiu sensacio malgrandiĝas rilate la ŝultrofrapadojn, financan kaj moralan distingojn de Cigaro, venintaj desupre.
Li akceptis la sukceson kun sia kutima, memkonscia maniero, kaj kiam Rita Kmelio (dum Patro Korn dormis) donacis al li la horloĝon de la prezidanto de la nederlanda kantad-asocio, li diris nur tion moroze:
— La diplomatia kariero ne estas facila vivo. Nu!.. Sed nun jam estas finite kun tiu bubino! Mi estas ĝisgorĝe.
Sed la moroza apaĉo eĉ nun ne plenumis sian vorton, kaj onidire li ruĝiĝis, kiam Prücsök kisis lian frunton.
— Nur grumblu, vi, kolera, stulta Cigaro, mi priridos vin…
— Iam vi elĉerpos mian flegmon kaj… Pardonon…
Li ne povis fini tion, ĉar li havis urĝan aferon ie kaj forirs. Interese, ke ĝuste nun venis onjo Babette, en sia plej bela vestaĵo, farita el la aerbalona teksaĵo, nomata tafto. Ŝi vizitis la urbodomon, kie oni diris al ŝi, ke kun rekono de ŝia malnova kaj honesta vendistina laboro, ili volonte plenumos ŝian petskribon, en kiu ŝi pretendis permeson ricevi lokon en la tre eleganta Malgranda vendohalo de la interna urbo. De jaroj eble la unuaj fojon ŝi ridetis kun ruĝa vizaĝo, kun brilantaj okuloj.
Ŝi estis tiel malbela… Kaj tiel kara.
— La sinjoro konsilisto proponis al mi sidiĝi… — ŝi rakontis la novaĵon iom spiregante. — Li diris: “bonbolu eksidi, madame Doppart”.
— Kiu estas tiu? — demandis Turkino la Delikata, kaj ŝi estis tre bela pro ŝiaj multaj braceletoj, svelte, en sia tute nova, kvadratumita kostumo.
— Mi havas tiun nomon post mia mortinta edzo — respondis onjo Babette, kaj kiel oni signas la komencon de la finalo, ŝi ekblovis sian nazon en sian jupon, blue punktitan, kiel ian altmontaran kornon.