WANGEL De kie vi konas tiun viron?
LYNGSTRAND Mi foje estis maristo sur la sama ŝipo kiel li. Mi certe kredis, ke li dronis. Sed li ja estas tute viva.
WANGEL Ĉu vi scias ion pli pri li?
LYNGSTRAND Ne. Sed li eble venis por venĝi sin sur sia nefidela marista edzino.
WANGEL Kion vi diras?
HILDE Lyngstrand volas uzi lin por fari artaĵon.
WANGEL Mi ne komprenas –
ELLIDA Vi aŭdos poste.
(Arnholm kaj Bolette venas de maldekstre sur la vojeto ekster la barilo.)
BOLETTE (al tiuj en la ĝardeno) Venu kaj rigardu! La angla vaporŝipo iras enen en la fjordon. (Granda vaporŝipo drivas preterpase en la foro.)
LYNGSTRAND (al Hilde apud la barilo) Ĉi-nokte li kaptos ŝin.
HILDE (kapsignas) La malfidelan marist-edzinon, – jes.
LYNGSTRAND Imagu, – meznokte.
HILDE Estos ekscite.
ELLIDA (postrigardas la ŝipon) Morgaŭ do –
WANGEL Kaj poste neniam plu.
ELLIDA (mallaŭte kaj tremante) Ho, Wangel, – savu min de mi mem!
WANGEL (rigardas ŝin timeme) Ellida! Mi suspektas, – estas io malantaŭe.
ELLIDA La tiranta logo estas malantaŭe.
WANGEL La tiranta logo –?
ELLIDA Tiu viro estas kiel la maro.
(Malrapide kaj cerbumante ŝi iras tra la ĝardeno maldekstren. Wangel , maltrankvila, iras flanke de ŝi kaj observas ŝin atente.)
(La ĝardenĉambro de doktoro Wangel . Pordojn dekstre kaj maldekstre. En la fono inter la du fenestroj estas malferma vitropordo al la verando. Malsupre de ĝi vidiĝas parton de la ĝardeno. Sofo kun tablo antaŭe maldekstre. Dekstre estas piano, kaj pli malantaŭe estas granda tabla ornamvazo. Meze sur la planko estas ronda tablo kun seĝoj ĉirkaŭe. Sur la tablo rozarbusto en florado kaj aliaj potfloroj ĉirkaŭ ĝi. – Estas antaŭtagmeze.)
(En la ĉambro apud la tablo sidas maldekstre Bolette en la sofo, okupata pri brodaĵo. Lyngstrand sidas sur seĝo ĉe la fino de la tablo. Malsupre en la ĝardeno sidas Ballested pentrante. Hilde staras apud lin rigardante.)
LYNGSTRAND (kun la brakoj sur la tablo. Dum tempo li sidas silente rigardante la laboradon de Bolette .) Aspektas tre malfacile kudri tian bordaĵon, fraŭlino Wangel.
BOLETTE Ho ne. Ne estas malfacile. Nur nombru ĝuste –
LYNGSTRAND Nombri? Ĉu vi devas ankaŭ nombri?
BOLETTE Jes, la kudrerojn. Rigardu.
LYNGSTRAND Ĝuste ja! Imagu! Estas ja kvazaŭ iu arto. Ĉu vi povas ankaŭ desegni?
BOLETTE Ho jes, kiam mi havas modelon antaŭ mi.
LYNGSTRAND Alie ne?
BOLETTE Ne, alie ne.
LYNGSTRAND Do tamen ne estas vera arto.
BOLETTE Ne, ĝi pli estas – mana lerteco.
LYNGSTRAND Sed mi opinias ke vi certe povus lerni arton.
BOLETTE Kiam mi ne havas talenton?
LYNGSTRAND Tamen. Se vi ĉiam estus kune kun vera artisto –
BOLETTE Kaj vi opinias, ke mi povus lerni de li?
LYNGSTRAND Ne lerni tiel ordinare. Sed mi opinias ke ĝi venus en vin iom post iom. Kvazaŭ miraklo, fraŭlino Wangel.
BOLETTE Strange.
LYNGSTRAND (iom poste) Ĉu vi pripensis –? Mi intencas diri – ĉu vi pripensis pli profunde kaj serioze pri geedzeco, fraŭlino?
BOLETTE (rigardas lin preterpase) Pri –? Ne.
LYNGSTRAND Mi faris.
BOLETTE Vi, ĉu?
LYNGSTRAND Jes ja, – mi ofte pripensas tiajn aferojn. Pleje pri geedzeco. Kaj aldone mi ja multe legis en libroj. Mi opinias, ke geedzeco estas ia miraklo. Ke la virino laŭe ŝanĝiĝas por esti simila al sia edzo.
BOLETTE Ricevas liajn interesojn, vi pensas?
LYNGSTRAND Jes, ĝuste!
BOLETTE Nu, sed liaj kapabloj do? Kaj liaj talentoj kaj lerteco?
LYNGSTRAND Hm, jes, – mi miras ĉu ne ankaŭ tiuj –
BOLETTE Kaj sekve vi kredas, ke tio kion viro legis – aŭ pensis, – tio ankaŭ transpasus al lia edzino?
LYNGSTRAND Ankaŭ tio, jes. Iom post iom. Kvazaŭ mirakle. Sed mi ja scias, ke tio povas nur okazi en fidela kaj amoplena geedzeco kaj vere feliĉa.
BOLETTE Ĉu vi neniam pensis, ke viro tiel povus tiriĝi al sia edzino? Fariĝi simila al ŝi, mi pensas.
LYNGSTRAND Viro? Ne, tion mi ne imagis.
BOLETTE Kial ne same por li kiel por ŝi?
LYNGSTRAND Ne, ĉar viro havas ja vivotaskon por kiu vivi. Kaj estas tio , kio fortigas la viron, fraŭlino Wangel. Li havas vivotaskon, li.
BOLETTE Ĉiuj?
LYNGSTRAND Ho ne. Mi vere pensis pri la artisto.
BOLETTE Ĉu vi pensas, ke estas ĝusta faro de artisto, ke li edziĝas?
LYNGSTRAND Jes, mi opinias. Se li trovas iun, kiun li kore amas, –
BOLETTE Tamen. Mi pensas, ke li prefere vivus sole por sia arto.
LYNGSTRAND Certe li devus fari. Sed tion li ja povus fari eĉ se li edziĝus.
BOLETTE Nu, sed ŝi do?
LYNGSTRAND Ŝi? Kiel –?
BOLETTE Ŝi al kiu li edziĝas. Por kio ŝi vivu?
LYNGSTRAND Ankaŭ ŝi vivu por lia arto. Ŝajnas al mi, ke virino devas senti sin kore feliĉa pri tio.
BOLETTE Hm, – mi ne certe scias –
LYNGSTRAND Jes, fraŭlino, fidu. Ne estas nur lia honoro kaj reputacio, kiujn ŝi ĝuas pro li –. Ĉar tiuj estas laŭ mi la malpli valora. Sed ke ŝi povas helpi lin krei, – ke ŝi povas faciligi al li la laboron estante ĉe li kaj komfortigi lin kaj esti atenta pri li kaj igi la vivon gaja por li. Tio estus laŭ mi feliĉiga por virino.
BOLETTE Ho, vi ne mem scias kiel memkontenta vi estas!
LYNGSTRAND Mi memkontenta, ĉu! Bona Dio –! Ho, se vi konus min iom pli bone ol vi faras – (klinas sin pli proksimen al ŝi) Fraŭlino Wangel, – kiam mi estos for, – kaj mi ja baldaŭ estos –
BOLETTE (rigardas lin kompate) Sed ne komencu do pri tia tristaĵo.
LYNGSTRAND Funde ja ne estas tre triste, mi pensas.
BOLETTE Kiel do?
LYNGSTRAND Mi ja forvojaĝos post monato. Unue de ĉi tiu loko. Poste mi iros al la sudaj landoj.
BOLETTE Ah, tiel. Nu ja.
LYNGSTRAND Ĉu vi foje pensu pri mi, fraŭlino?
BOLETTE Jes, mi volonte faru.
LYNGSTRAND (ĝoja) Vi promesas, ĉu?
BOLETTE Jes, mi promesas.
LYNGSTRAND Solene kaj kore, fraŭlino Bolette?
BOLETTE Solene kaj kore. (ŝanĝas temon) Sed por kio tio ĉi! Ne kondukos al io ajn.
LYNGSTRAND Kiel vi povas tion diri! Por mi estus ĝojige scii, ke vi ĉi-hejme pensadas pri mi.
BOLETTE Nu, sed kio poste?
LYNGSTRAND Jes, poste mi ne scias pri io definita –
BOLETTE Ankaŭ mi ne. Multe ja malhelpas. Ŝajnas al mi, ke ĉio en la mondo malhelpas.
LYNGSTRAND Ho, povus okazi iu miraklo. Feliĉa okazaĵo de la destino – aŭ io tia. Ĉar mi kredas, ke mi sukcesos.
BOLETTE (vigle) Jes, ĉu ne! Vi kredas, ĉu!
LYNGSTRAND Jes, mi firme kredas. Kaj jen – post kelkaj jaroj – kiam mi revenos hejmen kiel konata skulptisto kun bona ekonomio kaj en plena sano –
BOLETTE Jes, vere. Ni esperu ke vi faros.
LYNGSTRAND Vi konfide esperu. Se vi nur fidele kaj varme pensas pri mi, dum mi estas for en la sudaj landoj. Kaj por tio mi ja nun havas vian vorton.
BOLETTE Vi havas. (skuas la kapon) Sed tamen kondukas al nenio.
LYNGSTRAND Jes, fraŭlino Bolette, tamen kondukas al tio, ke mi povos labori pli facile kaj rapide pri mia artaĵo.
BOLETTE Tion vi do kredas?
LYNGSTRAND Jes, en mia interno mi tion sentas. Kaj ŝajnas al mi, ke estus vivige ankaŭ por vi – ĉi tie en la izolo – kiam vi scius en vi mem, ke vi kvazaŭ helpus min krei.
BOLETTE (rigardas lin) Nu, sed vi, viaflanke?