WANGEL Kaj por nova patrino por la infanoj, Ellida.
ELLIDA Eble ankaŭ tio – tiel flanke. Tamen – vi ja tute ne sciis ĉu mi taŭgas por tiu okupo. Vi ja nur vidis min – kaj iomete parolis kun mi kelkajn fojojn. Kaj vi ekdeziris min, kaj sekve –
WANGEL Nu, nomu tion kiel plaĉas al vi.
ELLIDA Kaj mi, de mia flanko –. Mi staris senhelpa en konfuzo tute sola. Estis ja kompreneble, ke mi akceptis – kiam vi proponis nutradi min mian vivon.
WANGEL Ne aspektis por mi kiel nutrado, kara Ellida. Mi honeste demandis al vi, se vi volus dividi kun mi kaj la infanoj la iometon, kiun mi povis nomi la mian.
ELLIDA Jes, vi faris. Sed tamen mi ne devus akcepti! Neniam por kiu ajn prezo mi devus akcepti! Ne vendi min mem! Prefere la plej mizeran laboron, – prefere la plej malriĉajn kondiĉojn en – en libereco – kaj laŭ propra elekto!
WANGEL (ekstaras) La kvin-ses jaroj, kiujn ni vivis kune, ĉu ili estis tute senvaloraj por vi?
ELLIDA Ho, ne pensu tion, Wangel! Estas tiel bone ĉe vi, kiel kiu ajn homo povas deziri. Sed mi ne eniris vian domon en libereco. Jen la afero.
WANGEL (rigardas ŝin) Ne – en libereco!
ELLIDA Ne. Mi ne libervole iris kun vi.
WANGEL (mallaŭte) Ah, – mi memoras – la frazturniĝon de hieraŭ.
ELLIDA En tiu frazturniĝo ĉio kuŝas. Ĝi eklumigis por mi. Kaj tial mi nun vidas klare.
WANGEL Kion vi vidas?
ELLIDA Mi vidas, ke nia kuna vivo – vere ne estas geedzeco.
WANGEL (amare) Jen vera eldiro de vi. La vivo kiun ni nun vivas, ne estas geedzeco.
ELLIDA Eĉ ne antaŭe. Neniam. Ne de la komenco. (rigardas antaŭen) La unua – tiu povus esti plena kaj pura geedzeco.
WANGEL La unua? Kiun unuan vi aludas?
ELLIDA La mian – kun li.
WANGEL (rigardas ŝin mire) Mi tute ne komprenas!
ELLIDA Ho, kara Wangel, – ni ne mensogu unu por la alia. Ankaŭ ne por ni mem.
WANGEL Ne, ne! Sed kio sekve?
ELLIDA Jes vidu, – ni neniam povas nei – ke libervola promeso estas same deviga kiel geedziĝo.
WANGEL Sed je Dio –!
ELLIDA (ekstaras impete) Permesu al mi forvojaĝi de vi, Wangel!
WANGEL Ellida –! Ellida –!
ELLIDA Jes, jes, – permesu al mi! Kredu min, – ne eblos alimaniere. Ne post la maniero laŭ kiu ni kuniĝis.
WANGEL (en regata doloro) Al tio do venis inter ni.
ELLIDA Devis veni. Ne povus alimaniere.
WANGEL (rigardas ŝin triste) Eĉ ne tra la kuna vivo mi gajnis vin. Neniam, – neniam tute posedis vin.
ELLIDA Ho, Wangel, – se mi povus ami vin tiel kiel mi dezirus! Tiel kore kiel vi meritas! Sed mi sentas profunde, – ke neniam okazos.
WANGEL Eksedziĝon do? Eksedziĝon, – plenan juran eksedziĝon – vi deziras?
ELLIDA Kara, vi ne bone komprenas min. Ne estas ja pri formoj, ke mi pensas. Ĉar ne estas tiaj eksteraj aferoj, kiuj gravas. Kion mi volas, estas ke ni du samopinias libervole liberigi nin unu de la alia.
WANGEL (amare, kapsignas malrapide) Refari la negocon, – jes.
ELLIDA (vigle) Ĝuste tiel! Refari la negocon!
WANGEL Kaj poste, Ellida? Poste? Ĉu vi pripensis kiel aspektos por ambaŭ ni? Kiel la vivo fariĝos por vi kaj por mi?
ELLIDA Tion mi ne povas atenti. Sekvu kio sekvu. Kion mi petegas de vi, Wangel, – estas ja la pli grava! Nur donu al mi liberecon! Redonu al mi mian plenan liberecon!
WANGEL Ellida, – estas terura postulo de vi. Prokrastu, por ke mi pripensu decidon. Ni parolu pli profunde unu kun la alia. Lasu al vi mem tempon por pripensi, kion vi faros!
ELLIDA Sed ne restas por ni pli da tempo por tio! Mi devas regajni mian liberecon tiun ĉi tagon!
WANGEL Kial ĝuste hodiaŭ?
ELLIDA Jes, – ĉar li ja venos ĉi-nokte.
WANGEL (skuiĝas) Venos! Li! Kiel tiu fremda viro rilatas al tio ĉi?
ELLIDA Mi volas stari antaŭ li en plena libereco.
WANGEL Kaj kion – kion vi intencas poste fari?
ELLIDA Mi ne volas uzi la pretekston, ke mi estas la edzino de alia viro. Ne ekskuzi min per tio ke mi ne havas eblecon elekti. Ĉar tiaokaze ne estus decido.
WANGEL Vi parolas pri elekto! Elekto, Ellida! Elekto en tiu ĉi afero!
ELLIDA Jes, mi devas havi eblecon elekti. Elekton al ambaŭ flankoj. Mi devas havi la eblecon lasi lin forvojaĝi sola –. Aŭ – sekvi lin.
WANGEL Ĉu vi mem komprenas kion vi diras? Sekvi lin! Doni vian tutan sorton en liajn manojn!
ELLIDA Sed ĉu mi ne donis mian tutan sorton en viajn manojn! Kaj tion – tiel senpere.
WANGEL Nu ja. Sed li! Li! Tuta nekonatulo! Homo, kiun vi preskaŭ ne konas!
ELLIDA Ho, sed vin mi ja eble konis eĉ pli malmulte. Kaj mi tamen sekvis vin.
WANGEL Tiam vi almenaŭ sciis proksimume al kia vivo vi iris. Sed jen? Jen? Pripensu do! Kion vi scias pri tio ĉi? Eĉ nenion vi scias. Eĉ ne kiu li estas – aŭ kio li estas.
ELLIDA (rigardas antaŭen) Vero. Sed jen tio kio estas la teruraĵo.
WANGEL Jes, certe teruraĵo –
ELLIDA Tial ŝajnas al mi, ke mi kvazaŭ devas tiriĝi en ĝin.
WANGEL (rigardas ŝin) Ĉar aspektas por vi kiel io terura?
ELLIDA Jes, ĝuste tial.
WANGEL (pli proksime) Aŭskultu nun, Ellida, – kio por vi estas do tio terura?
ELLIDA (pripensas) La terura, – estas tio kio timigas kaj allogas.
WANGEL Ankaŭ allogas?
ELLIDA Precipe allogas, – mi sentas.
WANGEL (malrapide) Vi parencas al la maro.
ELLIDA Al ĝi parencas ankaŭ la teruraĵo.
WANGEL Kaj la terura parencas al vi. Vi timigas kaj allogas samtempe.
ELLIDA Ĉu ŝajnas al vi, Wangel?
WANGEL Efektive mi vin neniam konis. Neniam ĝis la fundo. Mi nun komencas kompreni.
ELLIDA Tial vi liberigu min! Liberigu min el ĉiu rilato al vi kaj al la via! Mi ne estas tiu, kiun vi imagis. Vi ja nun mem vidas. Nun ni povos disiĝi en kompreno – kaj libervole.
WANGEL (peze) Eble estas pli bone por ambaŭ – se ni disiĝu. – Sed mi tamen ne povas ! – Vi estas por mi kiel la terura, Ellida. La loganta, – tio estas la plej forta en vi.
ELLIDA Ĉu tiel?
WANGEL Lasu nin fini ĉi tiun tagon saĝe. Kun plene trankvila animo. Mi ne kuraĝas liberigi vin hodiaŭ. Ne rajtas. Ne rajtas pro vi mem, Ellida. Mi insistas pri mia rajto kaj mia devo defendi vin.
ELLIDA Defendi? Al kio defendi? Ne estas ja perforto aŭ potenco de ekstere, kiu minacas min. La teruraĵo kuŝas pli profunde, Wangel! La teruraĵo, – tio estas la allogo en mia propra animo. Kaj kion povas do vi pri tiu fari?
WANGEL Mi povas fortigi kaj apogi vin por kontraŭbatali.
ELLIDA Jes, – se mi volus kontraŭbatali.
WANGEL Ĉu vi do ne volas?
ELLIDA Ho, estas ja tio , kion mi ne mem scias!
WANGEL Ĉi-nokte ĉio estos decidata, kara Ellida –
ELLIDA (ekkrias) Jes, imagu! La decido tiel proksima! Decido por la tuta vivo!
WANGEL – kaj morgaŭ –
ELLIDA Jes, morgaŭ! Eble mia ĝusta estonto tiam estos perdita!
WANGEL Via ĝusta –?
ELLIDA Tuta plena vivo en libereco perdita, – perdita por mi! Kaj eble – ankaŭ por li.
WANGEL (mallaŭte, kaptas ŝian manartikon) Ellida, – ĉu vi amas tiun fremdan viron?
ELLIDA Ĉu mi –? Ho, kiel mi sciu! Mi nur scias, ke por mi li estas la teruraĵo kaj ke –
WANGEL – kaj ke?
ELLIDA (liberigas sin) – kaj ke estas ĉe li, ke mi apartenas.
WANGEL (mallevas la kapon) Mi komencas kompreni la plimulton.
ELLIDA Kaj kiun helpon havas vi kontraŭ tion ĉi? Kiun konsilon havas vi por mi?
WANGEL (rigardas ŝin instige) Morgaŭ, – tiam li estos forvojaĝinta. Tiam la malfeliĉo ne minacos vian kapon. Kaj tiam mi estos preta liberigi vin. Ni refaros la negocon, Ellida.