LA SORCISTO DE OZ [en Ido]

Li marchis tam rapide posible, Dorothy haltis nur unfoye por kolektar bela floro; e pos kurta tempo la Stana Hakisto ekkriis,

‘Regardez!’

Lore li omna regardis la fluvio e vidis la Terorigilo perchita sur la stango meze dil aquo, e lu aspektis tre sola e trista.

‘Quon ni povas facar por salvar lu?’ demandis Dorothy.

La Leono e la Hakisto sukusis lia kapi, pro ke li ne savis. Do li sideskis ye la rivo e triste regardegis la Terorigilo til ke Cikonio preterflugis e, vidante li, haltis por repozar ye la bordo dil aquo.

‘Qui vi esas, ed adube vi iras?’ demandis la Cikonio.

‘Me esas Dorothy,’ respondis la puerino; ‘e ti esas mea amiki, la Stana Hakisto e la Poltrono Leono, e ni iras al Smeralda Urbo.’

‘Ico ne esas la voyo,’ dicis la Cikonio tordante sua longa kolo e regardante la stranja partio.

‘Me savas to,’ Dorothy dicis, ‘ma ni perdis la Terorigilo, e meditas quale itere querar lu.’

‘Ube lu esas?’ demandis la Cikonio.

‘Ibe en la fluvio,’ respondis la puerino.

‘Se lu ne esus tante granda e pezoza, me querus lu por vi,’ komentis la Cikonio.

‘Lu tote ne esas pezoza,’ avide dicis Dorothy, ‘nam lu esas burizita per palii, e se tu portos lu a ni, ni dankos tu tre, tre multe.’

‘Nu, me probos,’ dicis la Cikonio; ‘ma se me trovas ke lu esas tro pezoza por portar, me mustas itere faligar lu aden la fluvio.’

Do la ucelego flugis aden la aero e super la aquo til ke el venis adube la Terorigilo perchis sur la stango. Lore la Cikonio per sua grand ungli sizis la Terorigilo per la brakio e portis lu aden la aero ed al rivo, ube Dorothy e la Leono e la Stana Hakisto e Toto sidas.

Itere trovante su inter sua amiki, lu esis tante felica ke lu embracis li omna, mem la Leono e Toto; e marchante lu kantis ‘Tol-de-ri-de-oh!’ ye singla pazo, lu esis tante gaya.

‘Me timis, ke me mustas sempre restar en la fluvio,’ lu dicis, ‘ma la benigna Cikonio salvis me, e se me ultempe ganos cerebro, me itere trovos la Cikonio e facos ula bonajo reciproke.’

‘Esas bona,’ dicis la Cikonio fluganta apud li. ‘Me sempre prizas helpar irgu trublata. Ma me nun mustas forirar, pro ke mea infanti vartas me en la nesto. Me esperas ke vi trovos la Smeralda Urbo e ke Oz helpos vi.’

‘Danko,’ replikis Dorothy, e lore la benigna Cikonio flugis aden la aero e balde desaparis.

Li marchis askoltante la kantado dil uceli brilante plumizita e regardante la bela flori olqui nun esis tante densa ke la sulo esis tapisizita per oli. Esis granda flori flava e blanka e blua e purpura, pluse grand amasi de skarlata papaveri havanta tante intensa koloro, ke li preske dazlis l’okuli di Dorothy.

‘Oli esas belega, ka ne?’ demandis la puerino respirante la spicoz odoro dil flori.

‘Me supozas to,’ respondis la Terorigilo. ‘Kande me havos cerebro, me probable plu prizos oli.’

‘Se me nur havus kordio, me amus oli,’ anke dicis la Stana Hakisto.

‘Me sempre prizis flori,’ dicis la Leono; ‘oli semblas tre febla e frajila. Ma esas en la foresto nulo tam intense kolorizita kam ici.’

Li nun venis a plu e plu multa papaveri granda e skarlata, min e min mult altra flori; e balde li trovis su meze dil granda prato de papaveri. Esas bone savata, ke kande kunesas multi de ta flori, lia odoro esas tante povoza ke irgu qua respiras ol dormeskas, e se la dormanto ne forportesas del odoro dil flori, lu dormos por sempre. Ma Dorothy ne savis to, ed el ne povis eskapar la omnuba flori intense reda; do balde l’okuli divenis pezoza ed el sentis, ke el mustas sideskar por repozar e dormar.

Ma la Stana Hakisto ne permisis lo.

‘Ni mustas hastar ed atingar la voyo ek flava briki ante nokto,’ lu dicis, e la Terorigilo konkordis kun lu. Do li marchis til ke Dorothy povis ne plus stacar. Elua okuli klozesis malgre elua peni ed el obliviis ube el esis e falis adinter la papaveri e profunde dormeskis.

‘Quon ni facez?’ demandis la Stana Hakisto.

‘Se ni abandonus el hike, el mortus,’ dicis la Leono. ‘L’odoro dil flori mortigas ni omna. Me ipsa povas apene apertar mea okuli e la hundo ja dormas.’

Lo esis vera; Toto falabis apud sua mastrineto. Ma la Terorigilo e la Stana Hakisto, qui ne esis ek karno, ne trublesis dal odoro dil flori.

‘Kurez rapidege,’ dicis la Terorigilo a la Leono, ‘ed ekirez ca mortiganta florbedo tam balde posible. Ni portos la puerino, ma se tu dormeskus, tu es tro granda portesar.’

Do la Leono vivacigis su ed adavane saltis tam rapide posible. Instante lu ne esas videbla.

‘Ni facez sidilo per nia manui, e portez elu,’ dicis la Terorigilo. Do li kolektis Toto e pozis la hundo aden la gremio di Dorothy, e pose facis sidilo havanta lia manui kom benko e lia brakii kom sidilo-brakii, e portis la dormanta puerino inter li tra la flori.

Li marchadis, e semblis ke la tapiso de mortiganta flori cirkondanta li nultempe finos. Li sequis la fluvio-kurvo e fine trovis lia amiko la Leono profunde dormanta inter la papaveri. La flori esis tro forta por la grandega bestio ed il fine cedabis su e falabis nur kurta disto del fino dil papaverbedo, ube la dolca herbaro extensis su en prati belega e verda avan li.

‘Ni ne povas helpar lu,’ triste dicis la Stana Hakisto; ‘pro ke lu esas multe tro pezoza por portar. Ni mustas livar lu hike dormanta por sempre, e forsan lu sonjos, ke lu fine trovis kurajo.’

‘Me regretas,’ dicis la Terorigilo; ‘la Leono esis tre bona kamarado, quankam poltrono. Ma ni irez.’

Li portis la dormanta puerino a bela loko apud la fluvio, sat dista del papavereyo por preventar ke el respirez plusa veneno dil flori, ed hike tenere kushis el adsur la mola herbaro e vartis til ke la fresha brizo vekigos el.

La Sorcisto de Oz, Chapitro 9

Chapitro 9

La Rejino dil Agro-Musi

‘Ni certe ne foresas la voyo pavita per flava briki,’ komentis la Terorigilo stacante apud la puerino, ‘nam ni ja venis preske tam fore kam la fluvio forportis ni.’

La Stana Hakisto esis respondor kande lu audis nelauta grondo, e turnante la kapo (olqua bone funcionis per charniri) lu vidis stranja bestio saltanta super la herbi vers li. Esis ya sovaja kato grand e flava, e la Hakisto pensis, ke ol evidente chasas ulo, nam la oreli esas presita an la kapo e la boko esas larje apertita e revelas du rangi de leda denti, e l’okuli brilas quale fairo-globi. Ol proximeskis e la Stana Hakisto vidis, ke avan ol kuris griza agro-museto, e quankam lu havis nula kordio, lu savis ke esas nejusta, ke la sovaja kato esforcas mortigar tala ento beleta e nenociva. Do la Hakisto levis sua hakilo, e la sovaja kato preterkurante, lu rapide frapis e forhakis la kapo dil bestio de la lua korpo, ed ol rulis a lua pedi en du peci.

L’agro-muso, nun liberigita de sua enemiko, quik haltis; e lente proximante al Hakisto dicis per stridanta voceto,

‘Ho, danko! Me multe dankas vu por salvir mea vivo.’

‘Ne parolas pri to, me pregas,’ replikis la Hakisto. ‘Me havas nula kordio, vu komprenas, do me esas suciema por helpar ti omna qui bezonas amiko, mem se ol esas nur muso.’

‘Nur muso!’ indignoze kriis la animaleto; ‘nu, me esas Rejino—la Rejino di omna agro-musi!’

‘Ho, certe,’ dicis la Hakisto e reverencis.

‘Konseque vu facis grand ago, ultre brav ago, salvinte mea vivo,’ dicis la Rejino.

Tainstante plura musi videsis adkuranta tam rapide kam lia gambeti povis portar li, e vidante lia Rejino li klamis,

‘Ho, Siniorino, ni pensis, ke vu mortigesos! Quale vu eskapis la granda Sovaja Kato?’ e li omna reverencis tante profunde al Rejineto, ke li preske stacis sur lia kapi.

‘Ca stranja stanulo,’ el respondis, ‘mortigis la Sovaja Kato e salvis mea vivo. Do de nun vi omna servez lu ed obediez lua minima deziro.’

‘Ni facos lo!’ kriis l’omna musi en akutsona koro. E pose li forkuris omnalatere, pro ke Toto vekabis de sua dormado e, vidante ti omna musi cirkum lu, aboyis un aboyo pro feliceso e saltis rekte aden la mezo dil grupo. Toto sempre prizis chasar musi dum ke lu habitis Kansas, e konsideris to nenociva.

Ma la Stana Hakisto kaptis la hundo en sua brakii e ferme tenis lu dum ke lu vokis a la musi: ‘Rivenez! rivenez! Toto ne nocos vi.’