А шакаладніцу звалі Нандль. Імя амаль немагчымае, неверагоднае, як восьмая нота ў гаме, але так шакаладніцу звалі. Яе імя я дазнаўся, чытаючы пра Эцьена Ліатара, якому пазіравала Нандль для “Шакаладніцы”. Нандль Бальдауф — з прозвішчам наогул не прагаворыш. Камерыстка эрцгерцагіні пры двары каралевы Марыі Тэрэзіі.
Двор каралевы распуснічаў і баляваў... Камерыстка Нандль Бальдауф была ва ўсім лёгкай ведзьмай з выглядам анёла — і ніхто яе, як Папялушку, на баль не клікаў. Але яна прыдумала, як прынцэсай стаць, калі прынц пры двары туляецца. Праз партрэт Ліатара прываражыла прынца, як засведчылі сучаснікі.
Толькі што сучаснікі — хоць тыя, хоць нашы?.. Што яны засведчаць пра Лі-Лі, якая прыдумала, для чаго над сцэнай прэзідэнцкаму партрэту вісець?.. Партрэт, падвешаны на блоках, пад фінал шоу апусцілі — і Лі-Лі ў касцюме шакаладніцы падбегла да прэзідэнта з фламайстрам: “Надпішыце пажаданні!..” Той надпісаў і ўшчыкнуў Лі-Лі за бачок. Крыху ніжэй таліі. Ах ты, маўляў, гарэзніца... Народны прэзідэнт — зала захлынулася ў воплесках.
Сказаўшы нешта Шыгуцкаму, прэзідэнт пайшоў пад воплескі... Ягоны шчыпок за бачок стаўся найлепшым нумарам шоу.
Лі-Лі пырхнула за кулісы, следам шмыгнуў Шыгуцкі...
У буфеце, дзе накрылі некалькі столікаў, каб адзначыць прэм’еру, мы ўсёй нашай слаўнай кампаніяй сталі Лі-Лі чакаць.
Усе глядзелі неяк міма ўсіх...
— Феерверк, а не шоу!.. — апошнім далучыўся да кампаніі, прыцягнуўшы ахапак кветак, Амед. А Максім Аркадзьевіч сказаў:
— Феерверк кітайцы прыдумалі.
Марта падышла да мяне:
— Табе не шкада ўсё нашае раздаваць?..
Шакаладніца не была нашай. Марта, мусіць, забылася, што нашае ў кожнага з нас было сваім.
— Я тут не пры чым.
— Зусім?..
Марта не дапускала, што шоу рабілася зусім без мяне. Яно і праўда не зусім без мяне, калі з шакаладніцай...
— Не скакаць жа кардэбалету з Мадонай.
Ніна спытала:
— А чаму дзве шакаладніцы?
— Бо ў кожным з нас некага два і некага дзве, — незразумела прагаварыла Каміла, але Ніна нібы зразумела:
— А... Тады чаму ўсіх не па дзве?
— Асабліва ню магло быць болей, — падтрымаў яе Роберт. — Дарма Лі-Лі ў купальніку скапіравалася... Мадэльяні ў купальніках хіба маляваў?
— У купальніку — савецкі стыль.
Гэта нечакана пракінуў асіметрычны, а фікусалюб дадаў:
— І яшчэ з ручніком на плячы, каб відаць было, што ці ідзе купацца, ці купалася.
Яны не заўсёды былі бамжамі. Лічыліся некалі навуковымі супрацоўнікамі. І ў касцюмах, якія Амед ім купіў, выглядалі не горш за немца.
— Лі-Лі не савецкая.
Роберт не савецкую Лі-Лі хацеў не ў купальніку, а голай убачыць — хоць гэта цешыла. Бо на пару з Лі-Лі не савецкі Поль таксама амаль галяком па сцэне разгульваў.
— Сучасны стыль, — не прамаўчаў і маўклівы немец. — Можна ў Еўропе паказваць.
Росцік прабурчаў:
— Мы і глядзелі ў Еўропе... А то дзе?
Нешта ў яго з галавой сталася ад прабоіны Крабіча... Да таго ж Росцік не любіў немцаў, і быў раздражнёны, што Лі-Лі абыйшлася без нас... Да таго ж без нас і абыйсціся можа.
Немец нібы не пачуў Росціка.
— Толькі без партрэта прэзідэнта.
— Вы што! — расшырыла вочы Каміла. — Гэта ж самая фенька!..
— У нас старшыня калгаса двойчы Героя меў, яму помнік на сялібе паставілі, — не для мяне ўспомніў Алік. — Дзіўна так: ідзеш, а ён сам-жывы каля свайго помніка. І яшчэ кветкі ўскладае...
— Выдумляеш пра кветкі, — не паверыла Зіначка.
— Не... — пачырванеў Алік, бо пра кветкі, відаць, выдумляў.
— Аднак дзе ж наша гераіня? — схамянуўся нарэшце Максім Аркадзьевіч, якому б даўно пра гэта спытацца. І Зоя ўсміхнулася скрозь мяне:
— Так і кветкі завянуць.
— Мае не завянуць, — сказаў Амед. — Не галандскія.
Заўчора з новым пашпартам Амед выправіў Фелікса ў Кіеў. Той вырашыў выбірацца праз Украіну. Амед ледзьве ўламаў яго паехаць: Фелікс хацеў да ад’езда шоу Лі-Лі паглядзець. Загрыміравацца, бараду прыклеіць... Зусім ачмурэў. Лі-Лі стварае наўкол сябе зону ачмурэння.
Я пытаўся ў Лі-Лі пра Фелікса: “Як ты думаеш, чаму ён прыехаў?” — і Лі-Лі сказала: “Ты ўжо забыўся, што ёсць такая рэч, як прыстойнасць”.
Калі ёсць, дык дзе яна?.. Фелікс звёз?
Ужо ўсе ў нашай кампаніі, апроч дзяцей і Ніны, ніякавата разумелі, што чакаць няма каго і можна разыходзіцца, але не разыходзіліся... Ніна — святая душа, нашто толькі я з ёй развёўся? — паслала па Лі-Лі Камілу... Тая вярнулася з Полем.