— Правільна, сярун! — нечакана згадзіўся Крабіч. — І яшчэ — каб з некім быць, хоць з імі... Вас у міліцыі гуляць у шахматы вучаць?..
— Серуноў вучаць біць... У міліцыі больш нацыяналістаў, чым у народным фронце.
— З чаго гэта?.. З гаўна?..
— З таго, з чаго ўсе злеплены... Але ў нас народу больш. Сто дваццаць тысяч. А народны фронт ваш выйдзе ў тры тысячы на вуліцу і галёкае: перамога!.. Адзін супраць сарака.
— Падлічыў?.. Раней у сто выходзілі...
— Раней мы вас і не білі, не заўважаў?.. Міліцыя — сама сіла, таму і любіць сілу.
— Мат табе, — змахнуў фігуры з дошкі Крабіч. — І не піздзі.
Сяргей сабраў шахматы.
— Да канца гуляюць, калі ўжо бяруцца... Да выніку. А ты, ды ўсе вы, раз — і фігуры з дошкі. З засранай уладай не гуляем... Ну і не гуляйце.
— Я паэт, — зноў наліў сябе Крабіч. — Сам з сабой гуляю... Табе гульні такія і не сніліся. Гульні жаданняў! Э, ды што з табой...
— Сплю спакойна, — адсунуў шахматную дошку на край стала Сяргей. — Мент любой уладзе патрэбны. Не тое, што паэт.
— Ды я ў сто разоў ім болей патрэбны, чым ты! — узвіўся Крабіч. — Толькі хрэн я ім дамся!..
Сяргей наліў сабе.
— Ты ўжо даўся... За пралом галавы і пры нацыянальнай уладзе судзяць, і пры антынацыянальнай. Пасадзяць і сядзець будзеш.
— Во... — прызваў мяне ў сведкі Крабіч. — І гэта брат кажа...
Ён відавочна нерваваўся... Калі яго пасадзяць за Росціка, ніякай гульні з гэтага не зробіш. Ні нацыянальнай, ні антынацыянальнай. Пасадзяць і сядзець будзе.
— Ну і сяду, — выпіў Крабіч. — Бі жыдоў, ратуй Расею... Цьфу!..
— Можа, і вам?.. — пытаючыся, наліў мне Сяргей. Я чокнуўся з ім: зноў сяброўскае кола...
— Красевіч праз Шыгуцкага абяцаў дамагчы вашаму брату. Калі брат яму дапаможа.
— І ў чым дапамагаць гэтаму підару?.. — спытаў, толькі цьфукам закусіўшы, Крабіч.
— У выбарах...
— Разам з табой?
— Разам са мной.
Крабіч вылупіўся на мяне:
— Ты што, ахрэнеў!?.
Іншай рэакцыі ад яго я і не чакаў, але побач быў брат-міліцыянт, які сказаў разважліва:
— Пра Красевіча я чуў ад сваіх... З яго ці не новага міністра нашага ляпіць збіраюцца. І калі ён возьмецца...
— Міністра? — перапытаў я. — Унутраных спраў?..
— А што нам да знешніх... — выпіў Сяргей і адразу выявіў свой інтарэс. — Вы як Красевіча ведаеце?..
“Як лох”, — ледзь не кінуў я брату-міліцыянту. Бо думаў дагэтуль, што якраз Красевіч лох, калі згаджаецца ісці на выбары толькі дзеля правакацыі, а, значыць, пад раздачу...
Не ў дэпутаты яго на выбары запускаюць, а ў міністры. Толькі не адразу, бо хто Красевіч?..
Ніхто. Пешка.
Можна, канечне, і нікога міністрам прызначыць, такое было, але не глядзелася... Таму лепей пешку ў фігуры правесці — і шум-гам выбарчы, ды яшчэ са скандалам, для гэтага самае тое...
Заадно з правакацыяй.
Не ўсё лухта, што лухтой здаецца... І тым не менш іншы ў Панка інтарэс нейкі, не гэты — што яму да Красевіча? Гэбісту да мента...
— Як вас, ведаю, — адказаў я Сяргею, каб ён мацней стараўся звесці мяне з Патапейкам, і тут да мяне яшчэ адно дайшло: а чаго старацца?.. Што гэта дасць, калі ў Патапейкі начальнікам Красевіч будзе?.. Нічога не дасць. Патапейка зробіць не тое, на што настараецца ці Сяргей, ці хто заўгодна, а тое, што загадае Красевіч.
— Як я, ведае, — гідліва скрывіўся Крабіч. — А ўгаворвае...
Я бачыў, што ўгаварыць Крабіча амаль немагчыма, але і адступіцца не мог. Змагар Крабіч быў патрэбны мне, з ім на пару — гэта не аднаму, ён заслоніць мяне, прыкрые. Адным пытаннем: “А чаму на сцэне Крабіч?” — прыкрые...
— Я не прапаную табе агітаваць за Красевіча, — сказаў я, як мог спакайней. — Будзе канцэрт, выйдзеш, прачытаеш вершы, як сто разаў чытаў, і ўсё. Што тут такога?
Крабіч нахіліўся да мяне, дыхнуў цыбуляў:
— Ты каго за дурня лічыш?.. І думаць не думай, каб я ў гаўно ўступіў. Нават за золата.
— Ён падумае, — сказаў брат-міліцыянт.
Алесь порскнуў:
— Ага... Можа, ты за мяне думаць будзеш?..
— Што і раблю! — прыстукнуў брат кулаком па стале. — Вот жа ў нашай сям’і вырадак!.. Галаву чалавеку праламаў — і хоць бы раз да яго ў бальніцу схадзіў!
Не раз, відаць, яны пра гэта гаварылі... Я падтрымаў брата.
— Праўда што... Хоць бы бананы занёс...
— Жыд не малпа, — сказаў Крабіч.
Тое самае Росцік казаў. Блізкія яны, жыды з нацыяналістамі...
— Як там Росцік? — спытаў усё ж Крабіч.
— Папраўляецца... Я ж тлумачу табе, што не ў Росціку праблема. Няўжо не разумееш?..
— Зразумеў бы, каб праблема ў ім была. А так ён скажа, калі нават суд будзе, што без прэтэнзій — і ўсё. І нашто мне гаўно бананавае есці?.. Каб з табой на пару? Каб ты адзін не еў?..