Выбрать главу

— Дык у цябе свята, Зіначка?

— І мне не сказала... — адсунуўся ад Зіначкі Алік. — Я б не замінаў...

— Вы... — пачаў пазнаваць мяне таксіст.

— Не, я брат.

Таксіст не зразумеў.

— Чаму вы брат?..

— Бо за сябе заўсёды даражэй плаціць даводзіцца.

Засмяяўшыся, таксіст сказаў чамусьці:

— Гэта не Масква. Куды едзем?.. На могілкі?

— Вас пазнаюць усе... — знайшла нарэшце, што сказаць, Зіначка. Я не стаў пярэчыць, а таксісту было ўсё адно.

— У рэстаран, — вырашыў я, прыдумаўшы найпрасцейшае. — Выйшла так, што ў нас свята.

Зіначка запрацівілася:

— Не! У мяне дзень нараджэння ўвечары!

Таксіст зноў засмяяўся — ён, відаць, усе ж паспаў.

— Вечар нараджэння ў яе... Далёка табе яшчэ да вечаровай...

— Да вечара і загуляем, — паабяцаў я. — Да ночы.

— Я не люблю рэстараны!

— Тады куды?..

— Нікуды. Туды, куды Аліка — і нікуды. Мяне дома чакаюць.

За рашучасцю ў голасе Зіначкі рашучасці было не надта...

— Значыць, да цябе едзем. Недзе ж трэба адзначыць...

Зіначка насцярожана не паверыла.

— Вы ў госці да нас?..

— Калі запрашаеш...

Я сказаў гэта, каб падражніць Зіначку, а яна раптам рашуча распарадзілася:

— Вуліца Чыгуначная! Ой, як мамка ўзрадуецца!..

Ну, дзе дачка, там і мамка... Па жыцці ў мяне так.

— Ехаць? — спытаў таксіст. — Ноч праездзілі — цяпер дзень... Мяне Віктарам завуць.

І чаго ён, такі вясёлы, каля могілак стаяць баяўся?..

— Зіначка, у мяне работы — лапатай не разгрэбці...

— А лапата ў рэстаране?.. — крыўдліва спытала Зіначка. — Я запрашаю — вы ж самі напрасіліся...

Сапраўды, яна запрашае — і я сам напрасіўся.

— Едзем, Алік?

Я чакаў, што Алік, як звычайна, засаромеецца і адмовіцца... Алік засаромеўся, расшпіліў сумку і дастаў пакамечаны букецік рамонкаў.

— Каля хаты нарваў... Не ведаў, што ў цябе дзень нараджэння, але так нават лепш...

— Алік!.. — расцалавала яго Зіначка. — Як я рамонкі люблю!

Алік зніякавеў, хоць цалавацца яго вучылі і Зіначка, і Лі-Лі.

Гледзячы на Зіначку, можна было паверыць, што яна болей за ўсё на свеце любіць рамонкі... Калі я дарыў кветкі Марце, Марта казала: “Вазьмі вазу і пастаў дзе-небудзь...”

Каб я не думаў, што магу нешта крануць у ёй такой драбязой.

Рэдкая жанчына. Нават сярод немак.

— Паехалі, — сказаў я таксісту. — Праз магазін.

У вітрыне магазіна стаяла лялька з тортам на руках. Не манекен, лялька — ростам з Зіначку і падобная на яе. Грудкі тырчком, спінка роўна, попка кругла...

— Вы што, гэта афармленне! — ледзь бровы не зламала прадаўшчыца, нібы я не ляльку, а яе купіць надумаў. Давялося ісці да дырэктара — я ўжо не бачыў іншага падарунка.

— Ой... — толькі і змагла выдыхнуць Зіначка, калі я пасадзіў побач з ёй ляльку, а таксіст сказаў:

— Як з секс-шопу... Гумовая?

— Як сястра... — здзівіўся Алік.

— Гэта мне?.. — асцярожна пагладзіўшы ляльку па валасах, спытала Зіначка. — Я для вас больш не лялька?..

— Не лялька, — адказаў я. — Ляльчына сястра.

Па Чыгуначнай праязджалі міма Грушаўкі, на тралейбусным прыпынку прамільгнулі Крабіч з братам-міліцыянтам. Брат быў у форме і трымаў Крабіча пад локаць — Крабіч, мусібыць, не цвёрда стаяў на нагах. Збоку можна было падумаць, што яго затрымала міліцыя. Збоку шмат пра што можна падумаць не так, як яно ёсць на самой справе.

— Чакайце, — папрасіла Зіначка, калі мы пад’ехалі да яе дома ў канцы вуліцы і падняліся да дзвярэй кватэры. — Падыміцеся яшчэ на пралёт...

Яна паставіла ляльку перад дзвярыма, пазваніла і ўзбегла да нас.

У адрозненне ад тых дзвярэй, праз якія кахаўся я з Ліляй, гэтыя былі з вочкам, у якое глянулі і адчынілі.

— Ключы згубіла?..

Зіначка далонькі на грудзях сціснула ў захапленні.

Я хоць і так сабе кампазітар, лабух, але з абсалютным слыхам. І я адразу ўспомніў голас, які спытаў: “Ключы згубіла?..” Пералівіста-віхлясты і адначасова млявы, безнадзейны...

Маці Зіначкі пазнала ў ляльцы дачку, а я ў голасе — Стэфу. Адну з выпадковых спадарожніц жыцця, з якімі сустракаўся на Грушаўцы ў доме Крабіча.

Кругамі водзіць нас жыццё...

“Ой, як мамка ўзрадуецца!..”

Хударлявая, маленькая жынчына ў дзвярах толькі аддалена нагадвала Стэфу... Яна змянілася болей, чым яе голас... Значна болей...

— Ты ў чым гэта апранутая?.. — ступіла да лялькі Стэфа, кранула яе, і лялька павалілася дагары — галавой аб прыступкі. — Божа мой! Зіна!

Стэфа, нічога яшчэ не разумеючы, кінулася да лялькі, падняла, ашаломленая...

— Гэта лялька, мамка! — скацілася ўніз Зіначка і паспела падхапіць маці, якая страчвала прытомнасць. — Лялька, падарунак!..