– Які чысцец?! Усё гэта вашы рымскія выдыганні.
– А пан схізмат!
– Супакойцеся. Пагадзіцеся на тым, што гэта вы – добрыя людзі, а ён...
– І не месца яму сярод лепшых людзей.
– Вяд-дома. Ні грошай у яго не было, ні глыбокай пашаны да ўлад, ні надзейнасці. Ані дабрабыту. Ані маралі.
І тады Выліваха выйшаў на сцежку і адрэзаў сваёй постаццю адны галасы ад другіх.
– Вы можаце вярнуцца, – сказаў ён. – Вас ніхто не прасіў сюды.
У кашталяна адвісла ніжняя сківіца:
– Т-ты... ж-жывы?
– Вядома. І стану жыць я ёю. Пакуль не памру ў адзін з ёю час... Можаце ўзяць гэтую труну для кашталяна: па-мойму, ён ужо смярдзіць.
– Як жа...
– А вы што, думаеце, мы смяротныя і лёгка паміраем?.. Ідзіце, ідзіце. Пакіньце віно нам. Хлябчыце воцат і жоўць, перавозчыкі. У нас – свой эдэм. Не для вас.
І ён узяў дзяўчыну за руку, а сябры абнялі іх. І ўсе яны, кінуўшы на сцежцы людзей над пустою труной, пайшлі ў зарасці глогу і адвечнай, як гэтая зямля, шыпшыны.
І заяц з глогавых нетраў не кінуўся ўцякаць ад іх, а павараціўся задам да пакінутых і пачаў так рагатаць, што ў яго трэснула верхняя губа.
А глог цвіў над зямлёю, і гэта было сапраўды як эдэм, у якім гучаў ціхі і пяшчотны смех, ці то зайцаў, ці, можа, самога жыцця.
КАМЕНТАРЫІ:
Упершыню на рускай мове – “Неман”, 1968, № 2.
Упершыню на беларускай мове – у кнізе: Караткевіч У. З вякоў мінулых. – Мн.: Маст. літ, 1975. – С. 205 – 244.
Перакладзена на рускую мову (п.1). (?)
Набор зроблены па выданні: Караткевіч У. Збор твораў: У 8 т. Т. 2. Аповесці, апавяданні, казкі. – Мн.: Маст. літ., 1988. С. 130 – 169.