Гуска-беларуска,
Ліцвінка-чарацінка —
У вачах дзічынка,
У нагах чарцінка...
Вы куды схаваліся,
Вы куды сплылі ўсе?..
...Моўчкі ў шэрай далечы
Цень ракі імгліўся...
І пятак збіты,
За рубель нажыты,
З веліччу пыхлівай
Ехаў, нібы з мліва,—
Па дарозе пыльнай
На сухой кабыле...
* * *
Дзеці сонца, вады і зямлі...
Што мы ў спадчыну ваша ўзялі:
Цеплыню, каб усіх абагрэць?
Глыбіню, каб душой не мялець?
Хлебадайнасць, каб шчодрымі быць
І галодных усіх накарміць?..
Дзеці сонца, вады і зямлі...
Вашы мы, а да вас ці дайшлі?..
* * *
Генадзю Бураўкіну
Адкуль прыводзіць сонечны заход
Шчымлівых дум нястройныя чароды?..
Як быццам свет над прорвай стаў на дрот:
Ці пройдзе, ці сарвецца назаўсёды?
Ніхто не знае — ні чарот сівы,
Ні плёс з адбіткам аблачын чырвоных,—
Адкуль у неба гэткія правы,
Каб наш пагляд палоніць заімглёны?
Куды ляціш, маўклівы чалавек,
За чым імкнешся? Сонца зноў узыдзе.
— Я не за ім — я сам шляхі адсек
І толькі на сябе за гэта ў крыўдзе.
Яшчэ крыўдую, можа, на зямлю:
Што так яна мяне прываражыла,
Што так яе пакутна я люблю,
Што так намёртва мне звязала крылы...
Як гэтай рэчцы не спазнаць намер,
З якім яна плыве да акіяна,—
Так з берагоў яе імкне цяпер
Мой думны позірк, мной не разгаданы,
Да рысы той, дзе неба і зямля
У полымі сыходзяцца вячэрнім...
І смутак мой — бо гэта знаю я —
Што ад зямлі не будзе адрачэння...
Гляджу на развітальную зару,
Што лёс мой даляглядам перасекла,
І не малюся — з небам гавару.
А гэты міг — дастойны чалавека.
* * *
Над Беларуссю дажджы,
Вецер заходне-паўночны.
Жнівень сваё аджыў,
А студзень — жыць неахвочы.
Асенняму сонцу не вер:
То выблісне, то патухне,—
Нібы ў эпохі намер:
Быць плакальшчыцай ці павітухай?..
На раздарожжы стаіць
Час, як бадзяга прамоклы.
Над лёсам і сёл, i сталіц
Аселі нябесныя кроквы.
Здаецца, вось-вось ападзе,
Абваліцца дах сусветны,
Прыцісне і нас, людзей,
Як гэту зямлю і лета...
Над Беларуссю дажджы —
Хваліцца радыёхваля,
Як весткай, што Гандзі Раджыў
3 Артэгам разрадку віталі,
Як з Веліхавым інтэрв'ю
Пра ядзерных зім завіруху,
Як песняй, што ў модным рэвю
Пакуль яшчэ можна паслухаць...
Гарантый няма цяпер,
Гняце няпэўнасці высеў.
Асенняму сонцу не вер
І ў ногі вясне пакланіся...
* * *
Жыццю патрэбны Мефістофелі...
Бародка-клін «а la kazjol»,
Капыт, прыглушаны пантофляю,
І ў позірку — цяжкі падзол.
Такі партрэт. Амаль класічны.
Ды гэта рэдкі антураж.
А так, прызнацца, сімпатычны
І звычны Мефістофель наш.
Касцюм з іголачкі і гальштук?
Пасада ёсць і кабінет?..—
Вы здагадаліся амаль што.
Аднак і тут не ўвесь сакрэт.
А басанож? А ў джынсах фірменных?
А той, з «авоськай» у руцэ
3 пустою пляшкаю кефірнаю,
Знаток артыкулаў і цэн?
А той — атлет з крутымі персямі?
А гэты — здохленькі, рабы? —
Ці ён у штаце, ці на пенсіі —
Хіба не варты д'яблам быць?
Жыццю патрэбны Мефістофелі.
Іначай смерць, іначай тло.
Тут знак не ў барадзе, не ў профілі:
Сэнс — адмаўленне, корань — зло.
Калі нутро нячыстай сілай
Гарыць, атрутнае, ці тлее,
Які сардэчны ён i мілы —
Нібыта друг на юбілеі.
Калі агнём звініць рэклама,
Шыкуе ярмаркай эпохі,
А за агнём — пустая крама,—
Тут ён таксама,
Мефістофель.