— Куды-небудзь ездзіў, не казаў?
— Назаўтра збіраўся. Але што да яго маеш? Яго ўжо няма.
— Хачу, трэба ведаць, чаму няма. Ты ж сама кажаш, што недарэчна загінуў.
— Сядзеў бы ў гасцінічным пакоі, нічога не здарылася б!
— Ты ўсё яшчэ злючка, Света, — не ўтрымаўся Корзун. Ён разумеў, што гэты папрок выкліканы не толькі яе словамі пра журналіста, а і сваім, даўнім, і зазлаваўся на сябе.
— Можа быць, — нечакана дзяўчына пагадзілася. І гэта было яшчэ адно сведчанне, што яна ўжо не тая, ранейшая, не жорсткая, самаўпэўненая студэнтка, якой запомнілася Корзуну. У тую пару яна не пагадзілася б.
— Прабач, — сказаў ён, сумеўшыся.
— Ат, — адмахнулася яна, запытальна зірнула на Корзуна: — Падобна, ты яго не вінаваціш. Дык што?
— Не разумею, чаго ён папёрся за горад?
— Можа, хацеў падумаць у адзіноце.
Усе, з кім Корзун гаварыў пра Рамейку, выказвалі гэта меркаванне, але ніхто не мог сказаць, аб чым ён хацеў падумаць.
— Ты дапускаеш, што яго займаў будучы артыкул? — спытаў Корзун.
— Ну, для вопытнага газетчыка гэта дробязь, усё, што трэба, падкажа аўтар. Якое іншае заданне? Не, не ўспамінаў — мы з ім добра пагаварылі. Напэўна, нешта іншае было ў яго, асабістае. Тут ён не надта адкрываўся, — яна наморшчыла лоб. — Але Рамейку ўжо не паможаш, ты лепш на машыніста пераключыся. — Усё-такі засталося ў Святлане нешта і ад ранейшай. Як і некалі, не магла нават думкі дапусціць, што чагосьці не ведае, у чымсьці не разбіраецца. — Ды справы — справамі, а к канцу дня заходзь, Сашок.
— Калі змагу…
— От мне гэты вясковы дэтэктыў! Вырвешся. Я чакаю! Ясна?
Быў час, калі адно такое слова зрабіла б Корзуна найшчаслівейшым чалавекам. Зараз ён успрыняў запрашэнне спакойна, быццам было яно ад звычайнай знаёмай, а не ад Светкі Якушавай.
Вецер аціх. Свяціла сонца, сляпіў вочы ярка-белы снег. Нібы і не было шалёнай завірухі, у якой заблудзіўся добры, спакойны чалавек. Корзун патаптаўся на рагу дзвюх вуліц, адна з якіх — Чыгуначная — вяла да пераезда, падумаў, што варта было б самому пабываць на месцы, дзе загінуў Рамейка. Але, зірнуўшы на гадзіннік, збочыў у сквер. Вуліцы і нават дзе-нідзе тратуары паспелі ўжо расчысціць, а ў скверы былі толькі вузенькія, пратаптаныя з раніцы сцяжынкі. Корзун насіў туфлі, неглыбокія, зручныя ў горадзе, і адразу адчуў, як сыпучы марозны снег пачаў халадзіць ногі. Не, ён у сваім мадняцкім абутку на той пераезд па снежнай замеці пацягнуўся б хіба за кампанію, і то не абы-якую. Што ж павяло туды журналіста?
Пратасеня размаўляў па тэлефоне.
— Так, так, вы-клю-ча-на! — крычаў ён некаму ў трубку. — А я веру. Так, — ён памаўчаў, відаць, слухаў абанента на тым канцы проваду, і паабяцаў: — Будзем думаць.
— Вобласць? — зразумеў Корзун.
— Непакояцца, — уздыхнуў Пратасеня. — А ў нас першая версія, падобна, лопнула. Машыніст, кандуктар і вартаўнік на пераездзе ў адзін голас паказваюць, што, як праходзіў састаў, нікога не было — ні на палатне, ні на абочыне.
— Маглі не заўважыць.
— Паблізу станцыі? Наўрад. Семафор, стрэлкі… Тут варон лавіць не будзеш.
— Але ў такім выпадку…
— Забілі і падкінулі? І я так быў падумаў. Але гэта ўжо занадта дэтэктыўна. Прасцей было пакінуць на месцы, калі раптам здарыўся наезд у горадзе.
Корзун паціснуў плячамі, пачаў гартаць паперы — пракурор ужо завёў справу. Прачытаў заключэнне экспертаў. Узяў фатаграфію, зробленую раніцай на пераездзе. Рамейка ляжаў ніцма, напаўзасыпаны снегам, і толькі туфель выторкваўся з сумёта. Корзун чмыхнуў. Аказваецца, гэты журналіст не баяўся холаду. Аднак не гэты туфель на падагнутай назе трывожыў Корзуна. На фотаздымку было нешта не тое, што трэба…
— Аркадзь Міхайлавіч, па які бок чыгункі ляжаў Рамейка?
— Правы. Я сам бачыў. А што?
— Неверагодна. Вось чытайце: эксперт сцвярджае, што ўдар быў зроблены ззаду і ў правы бок. Значыць, труп павінен ляжаць злева.
— А калі чалавек стаяў спіной да цягніка, на шпалах?
— Званіце медыкам, хай скажуць дакладна: мог чалавек пасля ўдару перапаўзці цераз рэйкі ці не мог?
— Удар не смяртэльны, — сказаў Пратасеня, перагаварыўшы з судмедэкспертам. — Рамейка хутчэй за ўсё ўпаў, страціў прытомнасць і задыхнуўся ў снезе.
— Або ва ўласным рукаве…
— Можа, і так. Некалькі варсінак было ў яго на губах, — пракурор пацягнуў руку да папкі са справай, быццам хацеў свае словы падмацаваць адпаведным вывадам экспертызы.
— Нешта не верыцца мне, — Корзун задумаўся. — Колькі ўсяго павінна збегчыся: падзенне, непрытомнасць, дыхавіца…
— Факт ёсць факт, Аляксандр Антонавіч.
— Фактаў столькі, што аж галава пухне, — Корзун адшукаў у папцы патрэбную паперу, ажывіўся. — Я гатовы з вамі пагадзіцца, Аркадзь Міхайлавіч, але пры адной умове. Усё, пра што вы гаварылі, было. Толькі не так, і ў другім месцы. Можа нават недалёка ад гасцініцы, — ён прыжмурыў вочы, быццам успамінаў нядаўна бачаную карціну. — Журналіст ішоў па праезджай частцы — тратуары былі заснежаныя, ішоў, як і патрабуюць правілы дарожнага руху, злева. Машына наляцела ззаду — шафёр не адразу заўважыў яго ў такую непагадзь. І, каб схаваць сляды, адвёз збітага чалавека, балазе быў той непрытомны, на чыгунку…
— Рас-пі-саў,— Пратасеня аж прыцмокнуў языком. — Можа, у сведкі пойдзеш?
— Каб-то, — Корзун не звярнуў увагі на іронію. — Сведкам што, сказаў і пайшоў, а мне тут усё гэта або даказваць, або абвяргаць прыйдзецца. А доказаў — усяго сляды зялёнай фарбы на Рамейкавым паліто. Раптам аўтамабільная?
— Толькі не забудзь пра маю думку: навошта было збітага на пераезд везці?
II
Неба пасінела, засвяцілася халоднымі зоркамі. Ажылі, напоўніліся гоманам вуліцы. Пад нагамі суха рыпеў прамёрзлы снег. Халоднае паветра пахла дымам, бадзёрыла. Корзун крочыў і думаў, як дзіўна часам разгортваюцца падзеі. Загінуў чалавек, ёсць нават версія, што забіты, а ён, інспектар крымінальнага вышуку, замест таго каб нешта рабіць, пляцецца міма нядаўна пабудаваных тут пяціпавярховых камяніц і заглядае ў размаляваныя марозам вялікія шкляныя вітрыны, не ведаючы, ні куды пайсці, ні чым заняцца. Яны з Пратасенем прачыталі некалькі рапартаў мясцовых аператыўнікаў, пагутарылі з магчымымі сведкамі і нічога такога, што праліло б хаця праменьчык святла на гэта здарэнне, не заўважылі. Больш таго, пасля дня напружанай працы апынуліся ў тупіку, з якога, здаецца, адзін выхад — павярнуць назад. Але, што яшчэ горшае, і вяртанне нічога не абяцае.
Нечакана для сябе Корзун апынуўся ля рэдакцыі. На другім паверсе, дзе размяшчаўся сельгасаддзел, свяціліся вокны.
Святлана яшчэ працавала. Накінуты на плечы шэра-зялёны махеравы шаль, цыгарэта ў бледных ненафарбаваных губах, задуменны позірк надавалі дзяўчыне зусім інакшы выгляд, чым быў у яе надоечы. Рабілі нейкай сталай, непрывычна сур'ёзнай, нават непрыкаянай. У Корзуна зашчымела сэрца — непрыкаянасць дзяўчат яго заўсёды кранала. Святлана ўзняла вочы, узяла пальцамі цыгарэту і, бліснуўшы ўсмешкай, пявуча сказала:
— Малайчына, дэтэктыў!
А Корзун падумаў, што мог бы, каб ведаў раней, зайсці сюды яшчэ тыдзень таму назад, і не было б у яго нудных гасцінічных вечароў.
— Што маўчыш? — Святлана, відаць, прыкмеціла нешта на ягоным твары.
Корзун збянтэжана ўсміхнуўся. Разумеў, трэба штосьці сказаць, не стаяць ёлупнем на парозе. Але слоў не было.
Святлана скаланулася, як ад холаду, паднялася.
— Ведаеш, — загаварыла, ідучы да вешалкі,— я нядаўна кватэру атрымала. Асобную, аднапакаёвую. Пасядзім, успомнім былое.
Ён ледзьве ўцяміў, што Святлане можна памагчы апрануць паліто, — неяк ужо адвык ад дзяўчат. Падаючы паліто, раптам адчуў, што зусім не хвалюецца. І ад гэтага сумеўся.
Дзяўчына заўважыла, весела засмяялася.
— Ты зусім не змяніўся, — сказала, як шкадуючы.
— Каб зусім, то не, — Корзун запярэчыў, абы толькі не даць Святлане ўзяць над сабой верх, як гэта здаралася раней.