Выбрать главу

Jawad Laŭvorte: »la Malavara« - unu el la titoloj, donataj al la naŭa Imamo, Muhammad Tak.

Jazfray-i-Khadra Laŭvorte: »Floranta Insulo«.

Jenab-i-Baha La titolo, per kiu Baha'u'llah estis nomata an- taŭ la martirigo de Bab.

Jŭd^ (La Smeralda Montaĵo) Malkorekta formo de Monto Giordi, la greka Gordyall, kuŝanta inter Armenujo kaj Mezopotamio. Uzata simbole (la Smeralda Montaĵo). Tiu ĉi montaĵo estas tre malfacile trapasebla.

Kabir Laŭvorte: »granda«.

Ka'b-Ibn-i-Ashraf Fervora kontraŭulo de Mahometo el la gento Tayy, kiu iris kun kvardek judoj el Medina en Meccan kaj konspiris kun ĉef-malamiko de la Profeto por mortigi Mahometon. Li estis poste mortigita laŭ la ordono de la Profeto.

Kad-Khuda Ĉefo de kvartalo aŭ paroĥo en la urbo; vilaĝestro.

Kafi (Usŭl-i-Kafi) (Rawdiy-i-Kafi)

1. Kompilaĵoj de la mahometanaj ŝianaj tradicioj.

»Kafi,« menciita en la »tradicio de Jabir« en la »Tab- uleto de Fatimih.«

»Rawdiy-i-Kafi«, estas rakontite rilate al »Zawra«, pri Mu'Aviyih, filo de Vahhlab, al kiu Abu 'Abdillah diris: »Ĉu vi konas Zawram?« oni diras, ke ĝi estas Baghdad. (Nabiclass="underline" »The Dawn Breakers«)

Kalantar Majoro

Kalim »Tiu, kiu argumentas«.

Kalimat Laŭvorte: »vortoj«. La titolo de unu el la Tabuletoj de Baha'u'llah.

Karbila Sankta urbo en la asia Turkujo, en la distance de ses- dek mejloj suden de Baghdad. La amasbuĉo en Karbila.

Karim Laŭvorte: »honorindulo«.

Kawthar La signifo de tiu ĉi vorto estas »abundeco«. Rivero en la paradizo, el kiu elfluas ĉiuj riveroj.

Khan Princo, nobelo, ĉefo.

Khasa'il-i-Sab'ih Laŭvorte: »sep kvalifikoj«. Traktato, en kiu Bab prezentis la esencajn ecojn, postulatajn de tiuj, kiuj atingis la konon de la Nova Revelacio kaj rekonis tion, kion ĝi atribuas al si.

Khaybar Indiĝena provinco de Punjab. La Khaybara Pasejo. La ĉefa pasejo inter Hindujo kaj Afganlando. Dek mejlojn for de la Peshawar la vojo mallarĝiĝas ĝis malpli ol dudek futoj laŭlonge de krutaĵo, kaj tial ĝi havas grandegan

strategian signifon. (Rig.: Korano LXVIII,15 - la militiro de Mahometo kontraŭ la judoj de Khaybar).

KhutMy-i-Qahriyyih Laŭvorte: »Prediko de Kolero.« Ĝi koncernas leteron, skribitan de Bab al la ŝaho Muham- mad, malkaŝantan la karakteron de Haj^ Mfrza AqasL (Nabiclass="underline" »The Dawn Breakers«)

Kisasu'l-'Ulama Biografio de la ŝianaj ekleziuloj, mencianta la doktrinon de Bab, ĝian historion kaj liajn antaŭulojn.

Kitab-i-^qan Laŭvorte: »Libro de Certeco«. La titolo de epis- tolo de Baha'u'llah al la onklo de Bab.

Koptoj Raso de la indiĝenaj egiptanoj, devenanta de la antikva egipta popolo. Unu el tiuj kristanaj egiptanoj starigis post la j. 451 monofizitan Eklezion, la ĉefan kristanan eklezion en Egipto, kies branĉo estas la etiopa, abisinia eklezio. La monofizitoj datas sin de la kvina jarcento. Ili akceptas, ke Kristo havis nur unu naturon, la dian, kaj ne du naturojn, kunigitajn ĝis nedistingeblleco.

Korano (Qur'an) La sankta Libro de Islamo. Tradonita rev- elacie de Mahometo.

Ku'bih La antikvas sanktejo en Mecca, kiu de nememorebla tempo estis celo de pilgrimoj. Nun ĝi estas rekonita kiel la plej ĉefa sanktejo de Islamo.

Kulah Persa ŝaflana ĉapelo, portata de ŝtataj oficistoj kaj civiluloj.

Kŭfih (Hamzih) »La Princo de Martiroj«, la titolo de onklo de Mahometo. (Rig.: Hamzih).

Kull-i-Shay »ĉiuj aĵoj.« La nombra valoro de tiu ĉi vorto estas 361 aŭ 19 x 19.

Kullu't-Ta'am Komentario pri la korana verso III,93, verkita de Baha'u'llah en Baghdad, honoranta Qudduson, la un- uan martiro, kiun Bab kaj Baha'u'llah priploris en multaj Tabuletoj kaj preĝoj, kaj al kiu ili malŝparis laŭdovortojn. (Nabiclass="underline" »The Dawn Breakers«).

»Kvara ĉielo« Unu el la gradoj de la nevidebla Regno.

Laylatu'l-Qadr Laŭvorte: »nokto de Povo«, unu el la lastaj dek noktoj de la monato de Ramadano, kaj kiel oni ĝen- erale kredas, la sepa, kalkulante de la fino. (Inter la 23a kaj 24a de Ramadan).

Malkaŝanto Malkaŝanto de Dio -Profeto.

Mahometo (Muhammad) La Profeto de Islamo. La Malka- ŝanto de la Korano. Nask. En aŭgusto 570 j. A.D., deklaris Sian mision en la j. 613. Lia transmigro en Med- inan okazis en la j. 628 A.D.

Mi'raj Laŭvorte: »supreniro«. La esprimo, uzata koncerne la ĉieleniro de Mahometo.

Mfrza Mŭsa-Aqay-i-Kalim Frato de Baha'u'llah.

Mfrza Tak Mustawfi Lia oficiala titolo estas konata pli bone laŭ sia post kromnomo »Siphir«. Aŭtoro de ĝenerala histo- rio de la mondo, kiu celis superi ĉiujn sampsecajn verkojn. La »Nasikhu't-Tawanth« konsistas el serio de dikaj volu- moj, el kiuj ĉiu temas pri speciala periodo de la historio. Gobineau en sia verko »Trois ons en Asie« prezentas la socialajn flankojn de tiu historiisto de kiu li ĉerpas plipar- ton de la faktoj, rilatantaj al la movado de Bab, kiujn li priskribis tiel plastike en sia »Religions et Philosophies dans l' Asie Central«).

Mulla Muhammad 'AlM-BarfurusM Quddus (Jenab-i-), »Lia Ekscelenco la Sankta«, estis pere de sia patrino rektlinia posteulo de Imam Hasan, la nepo de la Pro- feto Mahometo. Naskita en Barfurush en la provinco Mazindaran, li estis disĉiplo de la eminenta Siyyid Kazim el Resht, kiu estis kunulo kaj akompanto de Bab dum Lia pilgrimiro. Li komencis proklami la vorton de Bab kun grandega firmeco. Fine, en la j. 1265 A.H. li estis mortkondamnita de Sa'id'l 'Ulma, la ĉefjuristo de Barfurush. Li fordonis sian vivon meze de grandega kriado kaj bruado. (»Travellers' Narrative«)

Mulla husayn-i-Bushrŭ'i Babu'l-Bab, nomata »Jenabi-i- Bab, Jenab—i-Babu'l-Bab, Avvalu-man-amana, Harj-i- avval, Ism-i-avval.« La unua »Litero«, la »Unua, kiu ekkredis«. Post la morto de Siyyid Kazim Mulla husayn iris en Shfrazon kaj faris viziton al Mfrza 'Ah Muhammad, kun kiu li estis konatiĝinta en Karbila. Li estis la unua, al kiu la juna Profeto deklaris Sian dian Mision, prezentante kiel pruvon Sian komentarion pri la »Surao pri Jozefo« kaj elmontrante aliajn signojn. Mulla husayn, post mensa baraktado, kiu daŭris kelkajn tagojn, konvinkiĝis firme, ke la Majstro tiel senpacience atendata, tiel fervore dezirata, estas fine trovita.

Mulla Muhammad 'AHy-i-Zanjam Loĝanto de Zanjan, kromnomita de Bab Hijjat-i-Zanjam. Li estis titolita Hijjatu'l Islam. Li konvinkiĝis pri la vereco de la misio de Bab, kaj tuj poste li iris prediki kaj alvokadi siajn disĉiplojn, ke ili akceptu Lian doktrinon. Li skribis al Bab deklaracion kaj konfeson de sia kredo je Li. Li estis ĉefo (miyhahid) dum la sieĝo de Zanjan, kaj tie li fordonis sian vivon; li estis mortigita ĝuste antaŭ la tritaga amasbuĉado post la subiĝo. (»Travellers' Narrative«).

Mulla 'AHy-i-Bastam^ Li estis konata pro sia sankteco kaj nomata »La Sanktulo el Khurasan.« Li estis laŭdire la unua martiro kaj la sola, kiu mortis el la manoj de la os- manaj turkoj. La martirigo okazis en la dua aŭ tria jaro de la Revelacio (A.H. 1262-3 - A.D. 1846-7). La mortverdik- ton kontraŭ li subskribis ĉiuj muftioj de Baghdad, inter kiuj la unua estis Mahmud Effendi, krom unu, kies nomo estis Muhsin aŭ Hasan, kaj kiu rifuzis tion, dirante, ke la dubas la justecon de tiu ago. Bab direktis poste la jenajn vortojn al tiu Muhsin aŭ Hasan en la »Libro de Nomoj«: »Ĉar vi dubis kaj rifuzis partoprenis en tiu murdo, tial Dio dekretis en la Tago de Renaskiĝo la fajro vin ne tuŝu.«

Mulla Yŭsuf-i-Ardfoi Unu el la plej energiaj mistsenditoj de Bab. Li estis desputita proklami Lian doktrinon en Azarbaijan. Dank' al li konvertiĝis pliparto de la loĝantoj de Milan (Zanjan). Poste li penis unuiĝi kun la babanoj en Shaykh Tabarsi, sed li estis malliberigita de Mahd^-kuli-Mfrza, gardata kun certa nombro da babanaj ĉefoj post la sieĝo kaj rezervita por la ĝenerala buĉado, celanta aldoni brilon al la triumfo de la princo. Li estis kondukita en la urbon Barfurush, kie li ŝatis elpafita el kanono. Li renkontis sian morton kun grandega heroeco.