Зьдзяйсьняць – бяз мала, пагатоў.
Два леты ад Дняпра да Віслы
Мы за яе лілі зацята кроў.
Два леты... Ды ці замінала каму восень?
Няхай кастрычнік пазалочваў сьвет,
Нязьменны краявід: штыхі, драты, абозы,
Атака, выбух, бінт і лязарэт –
Маёнтак, вернуты “праўдзівым гаспадáрам”.
Ці ведаў хто, што непамысна злучыць
Ён варажбою хваляў мклівай Шчары
Панну з-пад Лозьдзі і “тутэйшага” паручніка.
Гавораць, гэткае – часьцей увесну,
Але вось, выпала традыцыю зыначыць
Праз ананімны сьціпленькі букецік
Сьвежазьнятому зь лекарскіх варштатаў.
Першыя дні прыкідак і прыглядак.
На запальніцу ўрэшце запытацца падыйшла,
Каб потым натуральным сталася працягам:
– ...Krystyna.
– Мне прыемна. Станіслаў...
Паходні клёнаў занімалі вечар
І той курэў, бы лёнданскі тытунь,
Падораных ёй кімсьці цыгарэтаў,
Схаваўшы таямніцу ночы ў даланю.
Пад сукняй шыняля сьвярбеліся мне шнары,
Промньмі апошнімі гаіў іх крыўскі бог.
За сьветам дзесь гарматы неба йрвалі,
Я ж патанаў у прагнулых вачох.
Касьцельнымі званамі плыў сьвітанак
Са стромкіх веж падляскага мястэчка,
Нібы ўспаміны падбірала станік,
Панчохі, намітку да будучай сустрэчы.
Мы ўдасканальвалі, забыўшыся на стому,
Сябе ў майстэрстве велічнага пачуцьця,
Надаючы застыглым колісь формам
Моц і энэргію сьвінца.
Спазнаючы пяшчоты бездань пакрыёму,
Хоць гэны чын і не адпавядаў на час,
З асуджанаю да каханьня, згубы, злому,
Што да пабітага тулілася пляча.
Ды ў хвілю згасла, растварылася ў сутоньні,
Няўцямна цьвердзячы
ледзь гучнае: “Dlaczego?6”,
Як дзеі апусьціў заслону –
Скрозь зубы выцэдзіў: “Назаўтра еду...”
А ад’яжджаў адзін,
бяз сьлёзных разьвітаньняў,
На золку рушыў у чырвоны ўсход,
Не прадчуваючы налетняга вяртаньня
Праз фронтаў і падзеяў вірны калаўрот.
Ціс выдраны, бы рэбры, трушчыўся пад ботам
Паміж самоты голых сьценаў, заляў,
толькі зь іх,
Зь мяне прысутнасьці ейнае попел
Ня далі рады выдзьмуць скразьнякі.
Нешта выводзілі ў падстрэшшы пра мінулае
Пакуль на ганку піў нагбом кан’як
І вылі ўсьлед, сьвісталі ў сьпіну кулямі,
Калі прэч назаўжды пагнаў каня.
* * *
Штыхет. Халодны ды зажды гатовы
Быць верным гаспадаравай руцэ,
Бязьлітасным, калі нахабны вораг
На мой народ і будучнасьць ідзе.
КАРАЛЕВА БАЛЮ
Расчыняйце дзьверы вязьніцаў,
Кашараў,
Выходзьце на пляцы граць пастаралі! –
Сёньня я буду абраны
У каралевы балю.
Выносьце з кватэраў пярэстае шмацьцё!
Спавівайце ядвабам пругкія таліі!
Такога ня бачылі
Ні Парыж,
Ні Ню-Ёрк,
Ні карнавалы Італіі.
Сёньня абаяльнасьць мая
Прарвецца й праз засьветныя межы.
Як жа іначай? –
Прыйшла вясна,
До ўжо пэцкаць паперу!
Разальюся, распліскаюся ў вашых вачох
Безданьню млоснай спакусы.
Ня зважыў на мяне яшчэ хто?
Найвытанчоныя
Задаволю я густы!
Заквітнелі гірляндамі сьцягоў гарады,
У чэргі пашыхтаваў дэвотак зграі...
Ах,
Якая прыемная доля быць
Абраным у каралевы балю!
ДЗЯДЫ
Сёньня Дзяды:
Піва і Хлеб,
Несунімальны вецер;
Сустракаю па завядзёнцы адзін
У прыцемкі ўхутаўшы плечы.
Піва й хлеб –
Каласовы двубой.
Што ёсьць больш смачным у сьвеце?
А зорныя пацеркі на днёвым тле –
Аздобы набліжанай мэце.
Працягні даланю
І дацягнесься, здэцца,
Жменю сабе прыхапіць на ўспаміны,
Як завіталым гасьцём у талерку куцьцью
Шчодра накладвае гаспадыня.
Кілішак паўнюткі
Вішнёўкі налье –
Памяць і шанаваньне нашчадкаў!
Ці адчуваеш нямую прысутнасьць
За сталамі ў прыбраных хатах?
Ці разумееш:
Мы толькі зерне
Між няспыннымі жорнамі часу,
Хтось і нас узгадае пахмурлівым вечарам
Да піва із хлебам ласы...
Бялюткі кілім
Чарговую восень
Па заканчэньні накрые,
Але сёньня Дзяды ў сусьвеце маім,
Сёньня я спрэс прасякнуты імі.
* * *
Нас няма. Мы спачылі, сыйшлі ў небыцьцё,