Выбрать главу

Зноў леапарду дапамог той жа спадчынны, абуджаны ў тую хвіліну інстынкт. Нядаўна ён беспамылкова падказаў, як трэба падмануць сабаку, а цяпер — калі і як напасці на дзіка, як хутчэй і зручней з ім расправіцца.

Падсвінак нават не паспеў адчуць, што з ім здарылася. Магутныя лапы прыціснулі яго да зямлі, вострыя зубы схапілі за горла.

Дункан павалок тушу ў кусты і тут жа пачаў есці.

Прыціснуўшы вушы да галавы, ён бурчаў і вострымі белымі зубамі рваў цёплую яшчэ вепрыну, глытаў яе вялікімі кавалкамі.

Пад’еўшы, Дункан адышоў недалёка, узлез на дуб і лёг спаць. На дрэве ён адчуваў сябе гэтак жа добра, як і на зямлі. Прачнуўшыся праз колькі гадзін, спусціўся на зямлю, зноў пачаў есці, пакуль не наталіў голад. Сытаму, яму захацелася адпачыць. Ён забраўся на дрэва.

I тут з’явіліся аднекуль ваўкі і лісіцы. Яны пачулі пах мяса і цярпліва чакалі ўводдаль, калі надыдзе іх чарга.

Пакуль Дункан спаў на дрэве, госці прагна елі, злосна гыркаючы адзін на аднаго і адганяючы слабейшых. Калі ж гаспадар прачнуўся, госці пачціва адсунуліся, адышлі ўбок, схаваліся ў кустах і за дрэвамі.

Дункану ўсё гэта не спадабалася. Нельга ў лесе пакідаць здабычу без нагляду. Такі вывад зрабіў ён сабе на далейшае. На гэта ў яго хапіла і розуму, і кемлівасці. Ён узяў тое, што засталося, і аднёс у іншае месца.

Там ён узлез на дрэва і ўмацаваў рэшткі сваёй законнай уласнасці ў расколіне між сукоў, даволі высока над зямлёй. Цяпер ніхто, акрамя птушак, не мог карыстацца дармовым пачастункам, а сыты Дункан спакойна адпачываў на суседнім дрэве. Так робяць звычайна леапарды на волі. Яны лазяць, як кошкі, і значную частку свайго жыцця праводзяць на дрэвах, на другім ці трэцім паверсе ляснога гушчару. Дарослы леапард можа лёгка падняць і ўсцягнуць на дрэва здабычу, у паўтара раза цяжэйшую за яго ўласную вагу.

Дункан і людзі

Хоць гэта можа каму здацца дзіўным, але Дункана па-ранейшаму цягнула да людзей, да чалавечага жылля. Ён яшчэ не забыў, што людзі кармілі яго, што дзеці з ім гулялі і што каля яго клеткі заўсёды тоўпіліся гледачы: і дарослыя, і малыя. Прывык кожны дзень слухаць чалавечыя галасы. Прывык сутыкацца з людзьмі пры розных акалічнасцях.

На волі яму часта не хапала чалавечага асяроддзя. Дзікі звер, які з маленства прывык да людзей, ужо не дзікі, хаця б ён і апынуўся зноў на волі. I ўсё ж паказвацца людзям на вочы Дункан не адважваўся. Ён любіў назіраць за людзьмі так, каб яны не маглі яго ўбачыць. Жыў у лесе недалёка ад людзей, часам нават побач з імі, бачыў іх, падбіраўся блізка да чалавечага жылля, цікаваў, як людзі працуюць у полі, як збіраюць у лесе грыбы і ягады, як купаюцца ў рэчцы. Але сам трымаўся так асцярожна і непрыкметна, што ніхто і не здагадваўся аб яго блізкай прысутнасці. Леапарды ўмеюць гэта рабіць дасканала.

Зіма ўжо даўно змянілася вясною, вясна — летам.

Неяк увечары Дункан наблізіўся да лясной сядзібы. Мякка ступаючы, ён падкраўся да самага дома, залёг у кустах і пачаў наглядаць за тым, што рабілася перад ганкам.

Тут сабраліся разам гаспадары і госці. Пасля вячэры пад адкрытым небам яны гучна размаўлялі і смяяліся. Пасярэдзіне двара распалілі вогнішча. Адзін з гасцей узяўся за гармонік. Нехта заспяваў, іншыя падхапілі. Мілагучная мелодыя абудзіла вячэрні змрок.

Музыка напомніла Дункану гарадскі двор, дзе ён вырас. Там не адзін раз чуў ён тую ж мелодыю на гармоніку.

Леапард ляжаў у некалькіх метрах ад вогнішча і больш гадзіны дапытліва і цярпліва сачыў за тым, што рабілася на двары. Жоўтыя вочы яго неадрыўна глядзелі на зыркі агонь, на зіхатлівыя іскры, якія з трэскам узляталі ў паветра і згасалі ў цёмным вячэрнім небе, на людзей, што стаялі і сядзелі вакол агня. Уважліва і цікаўна слухаў ён музыку. Калі гарманіст спыніў ігру і людзі пачалі разыходзіцца, Дункан нячутна знік у цемры.

Ён вярнуўся сюды і на другі дзень, калі надышоў вечар, але на двары нікога не было. Леапард зразумеў, што слухаць музыку на гэты раз не давядзецца, што чакаць няма сэнсу, і ціха адступіў у лясны гушчар.

Дрэва над сцежкай

Часам ён бачыў чалавека зусім блізка ад сябе нават і ў лесе. У сонечны поўдзень Дункан ляжаў на суку старой ліпы над сцежкай, у самай густой лістоце. Ён спаў, звесіўшы ўніз доўгі хвост, і сонечнае святло зіхацела і гуляла ў яго залацістым, гладкім і бліскучым футры. Як і ў кожнага далёкаўсходняга леапарда, шкура ў Дункана мела яркі рыжавата-жоўты колер. На лапах яна была густа пакрыта чорнымі круглымі плямкамі, а на спіне і баках — плямкамі, падобнымі на чорныя кветкі шыпшыны. Бруха было чыста белае.