-Вой, й╝лларни ҳам сув босибдику!Аравача лойга ботиб қолса нима б╝лади?Оббо, энди й╝лнинг бу узилган қисмидан қандай ╝тдик? -деди, дала й╝лининг сув босган қисмига ╝йчан термулиб Нортожи.
Илтижо ҳам й╝лнинг сув остида қолган қисмига боққанича ╝йланиб тураркан: -Нортожи, балки қайтиб кетармиз? -деди.Кейин қ╝шимча қилиб: -Эҳ, шу лаъанти оёқларим ишласа, ╝зим бемалол юролсам, сизга оғир юк б╝лмас эдим - деди йиғлаб.
-Й╝қ, Илтижо, унақа тушкунликка тушманг.Худо ҳохласа, яқинда югириб юрадиган б╝ласиз.Овчарка итлар ҳам сизни қувлаб етолмайдиган б╝лади -деди Нортожи кулиб.
Унинг кулигили гапидан Илтижо ҳам беихтиёр жилмайиб қ╝йди.Бу орада Нортожи муаммони қандай ҳал қилиш й╝лини топди.
-Ҳуллас, гап бундай, Илтижо.Мен аввал Машрапиллони, кейин сизни, ундан кейин аравачани сувга текизмай к╝тариб олиб ╝таман -деди у.
Илтижо х╝п дегандай бош ирғади.
Нортожи ╝зи айтганидай аввал болани сувдан олиб ╝тиб: -Машрапилло, сен шу ерда қилт этмай ╝тир, ╝ғлим.Капалакларни қувлаб кетмагин.Мен ҳозир қайтиб келаман, х╝пми? -деди қаттиқ тайинлаб.
Машрапилло ҳам х╝п дегандай бош ирғаб қ╝яркан, Нортожи ортига қайтди.С╝нг Илтижони опичладида, сувдан олиб ╝та бошлади.Илтижонинг х╝рлиги келди ва яна йиғлай бошлади.
-Ие, нега яна йиғлаяпсиз, Илтижо?Ахир келишгандикку.Йиғлашни ҳозироқ бас қилмасангиз, сувга ташлаб юбораман -деди Нортожи кулиб.
Шу тариқа улар й╝лнинг сув босган қисмидан муваффақиятли ╝тиб, й╝лда давом этдилар.Нортожи Илтижо ╝тирган аравачани суриб бораркан, й╝л -й╝лакай гапира бошлади.
-Қайтиб кетайлик дейсиза, товба.Ахир Холб╝ри акам худди ╝зининг рингдаги жангини кузатиш учун қариндошларини таклиф қилган боксчидай бизларни очиқ осмон остидаги тамошога, ╝зи расм чизаётган идора биносининг ёнига боришимизни илтимос қилдиларку.Бу тарихий воқеани яқиндан кузатиш учун албатта боришимиз керак -деди у қатъий.
-Мен сизга қийин б╝лмасин деган маънода айтган эдим, Нортожи.Тамошога албатта борамиз.Рассом одамнинг расм чизаётган пайтини кузатишдан ҳам завқлироқ иш борми?Холб╝ри ака ажойиб инсон -да.Кеча денг, боғда ╝тириб, Машрапиллонинг суратини чизиб қ╝йибдилар.Унинг қуёш нурларидан қамашиб қисилган к╝зларини, тиши тушган оғзини, илжайиб турган ҳолатини ╝хшатиб қ╝йибдилар-деди Илтижо.
Икки қалбан қариндош, муҳаббатдош дугоналар шу тариқа суҳбатлашиб, ширкат х╝жалиги бошқарув идорасининг ёнига бордилар.Идора пештоқи р╝парасига баланд хавоза тикланган б╝либ, Холб╝ри ҳавозадаги қалин тахталар устида юриб, идора пештоқига Тянь -Шань тоғининг этакларига туташ чаман б╝либ очилган пахтазорлар суратини чизарди.Пастда куймаланиб юрган унинг қийиқ к╝з, қорачадан келган бақалоқ шогирди Толибжон б╝ёқларни тайёрлаб, арқонга боғлаганича юқорига узатар, Холб╝ри б╝ёқларни эхтиёткорлик билан тортиб оларди.
Кутилмаганда Машрапилло юқорига қараб: -Рассом дада, биз келдик!- деб юборди.Холб╝ри ортига ╝грилиб қараркан, унга жилмайиб қараб турган Нортожига, Илтижога ва Машрапиллоларга қараб, худди космик кемага минаётиб, космодромдагилар билан ҳайрлашаётган Юрий Гагариндай табассум қилганича қ╝л силтаркан;
-Келдиларингми?!Ҳа, маладес! -деди у хурсанд б╝либ.
-Холб╝ри ака, эхтиёт б╝линг! -деди Нортожи.
-Ҳушёр б╝линг! Арқон билан белингиздан боғлаб, уни ҳавозага махкамлаб қ╝йинг!-тайинлади Илтижо ҳам.
-Э, ҳавотир оламларинг!╬рганиб кетганмиз! -деди Холб╝ри.Кейин Машрапиллога қараб: -Микаланджело, қалайсан, ╝ғлим?! -деди.
-Яхши! -деди Машрапилло қуёш нурларидан қамашган к╝зларини қисиб, юқорига қараганича.
Нортожи Машрапиллони эркалаб бағрига босаркан, унинг сочларини меҳр билан силаб қ╝йди.
Шу пайт брезент ёпқичли "Виллис" хизмат машинасида ширкат х╝жалиги раиси Исканақул Каркидонов келиб, машинадан тушаркан, кафтини к╝зларига соябон қилганича Холб╝ри ишлаётган ҳавоза тамон қаради.
-Хорманг, Художник, хорманг!Ҳа, яшанг, отангизга раҳмат!Мана бу бошқа гап.╬зимизнинг пахтазор далаларимиз турганда, қолаверса мамлакатимиз мустақил б╝лган бир замон идора пештоқида ╝роқ - болғанинг барельефига бало борми?Қаранг, қандай ажойиб дала манзарасини чизяпсиз!Қ╝лингиз дард к╝рмасин, ука! -деди раис Исканақул Каркидонов.
-Раҳамат, раис бува! -деди мақтовларга миннатдорчилик билдириб Холб╝ри.
Раис Исканақул Каркидонов идорага кириб кетгач, Холб╝ри яна ишни давом этдира бошлади.
Бу пайт ҳавоза пояларига яқин жойда тамошабинлар оломони тобора к╝пая бошлади.Улар орасида "Қовункапа" қишлоғида туғилган сал найновроқ, ╝зини хашоратшунос олим хисоблаб юргувчи Вақваққул Доно юқорига қараганича Холб╝рига мурожаат қила бошлади.
-Холб╝ри, Хорманг!Қалай чарчамаяпсизми, ука? -деди у.
-Раҳмат, Вақваққул ака!Севимли иши билан шуғилланаётган одам чарчамайди! -деди Холб╝ри, бир зум т╝хтаб.
-Мен сиздан бир нерсани с╝рамоқчи эдим!Шу, десангиз, сочларимни қора б╝ёққа б╝яб юраман!Ҳар хафтада б╝ямасам сочларимнинг оқи к╝риниб, худди жайранинг тиконларидай ола була б╝либ кетяпти!Б╝яйвериб, т╝ғриси, хориб, чарчадим, тинкам қуриди.Соқол м╝йловнику қирсанг, арчилган тухумдай л╝ппибетдондук б╝либ қоласан одам.Аммо сочимни қирдирсам, бошим ╝лгур бехининг ғазанагига ╝хшаб қоладида.Хашоратшунос олимлар симпозиумига шу аҳволда бораманми?Бу пардоз андознинг иши қийин б╝лар экан, ука!Сизда умрбод ╝чмайдиган қора б╝ёқ й╝қми? -деди ҳаваскор хашоратшунос олим Вақваққул, юқорига умид билан к╝з тикиб.
Холб╝ри бир зум ╝йланиб қолди.С╝нг: -Й╝қ, Вақваққул ака!Т╝ғри, менда қора мой б╝ёқ бор.Лекин у қора б╝ёққа б╝яганингиз билан сочингиз ╝сган сари яна оқи чиқиб қолаверади.Кейин мойб╝ёқ сочларингизни қотириб, сув ╝тказмай қ╝яди.Энди сув тегмаса, таралмаса, унақа сочлар остида битлар тухум қ╝йиб, болалаб кетиши мумкин -деди.