Naprawdę wierzyłaś, że tym razem będzie inaczej. Tak dobrze dawałaś sobie radę. Nie pił przez dwa tygodnie. Tym razem będzie inaczej. Jak często to sobie mówiłaś? Jak często mówił to sobie alkoholik? Tak, jest faktycznie inaczej. Jest gorzej. Choroba postępuje. Nie jesteś panią sytuacji, Twój mąż także nie. Panem sytuacji jest alkohol – jeśli na to pozwolisz.
Będąc z alkoholikiem żyjesz w zamęcie. Nie wiesz w co wierzyć ani czego oczekiwać. Ponieważ to alkoholik pociąga za sznurki, tańczysz do bardzo niezbornej melodii. Twoje poczucie rzeczywistości ulega zaburzeniu. Każdy dzień jest coraz trudniejszy do wytrzymania, życie staje się koszmarem. Mając taki zamęt w głowie możesz postanowić, że będziesz piła z mężem. Wypróbowawszy wszystko co mogłaś wymyślić, decydujesz wreszcie: „Nie mogę go zwyciężyć, więc przyłączę się do niego”. Myślisz, że może w ten sposób zahamujesz jego picie, albo sprawisz, że będzie mniej Ci ubliżał. Rezultaty tego łatwo przewidzieć. Nie możesz dotrzymać mu kroku. Gdy dzieci widzą, że pijesz z ojcem stają się jeszcze bardziej przestraszone i zmieszane. Myślą, że ich matka także staje się alkoholiczką. W ten sposób wszyscy zostają głębiej wessani w otchłań alkoholika.
Jest Ci bardzo trudno jasno myśleć. W gruncie rzeczy jest Ci w ogóle trudno myśleć. Nie możesz „wyłączyć” swojej głowy i nie możesz także dojść do jakiejkolwiek odpowiedzi. Jesteś w kieracie, ale nie wiesz, gdzie się znalazłaś i nie wiesz, jak się wydostać. Zaczynasz zastanawiać się nad tym, jak się to wszystko skończy. „Czy tracę zmysły? – pytasz sama siebie. – Może wariuję. Żadna osoba o zdrowych zmysłach nie żyłaby w ten sposób”. Właściwie może masz rację.
Wraz z zaburzeniami komunikacji na innych obszarach Twego małżeństwa, psuje się także fizyczna ekspresja bliskości. Używasz seksu jako oręża. Odmawiasz, gdy mąż nie zachowuje się odpowiednio. Nie będzie miał Ciebie w łóżku, jeśli zamierza nadal pić w taki sposób. „Idź do łóżka ze swoją kochanką albo z butelką” – myślisz.
Może odpychać Cię zapachem alkoholu, co jest wystarczającym powodem odrzucenia jego zalotów. Sądzisz, że pragnie Cię z czystego pożądania, a nie z miłości. Może jednak ulegasz mu, ponieważ zauważyłaś, że gdy jest zaspokojony seksualnie, śpi i masz wtedy spokój. Może także myślisz w kategoriach swoich obowiązków małżeńskich i odpowiedzialności. Tak więc masz wybór pomiędzy poczuciem winy i poniżeniem. I znów obniża się Twoje poczucie własnej wartości.
Nadużycia seksualne także są nierzadkie. Kobiety ulegają zachowaniom, którym mogłyby się sprzeciwić, gdyby zostało im chociaż trochę szacunku do siebie. Klientki mówiły mi o sytuacjach, których rezultatem była konieczność interwencji lekarskiej. Było im trudno nawet opowiadać o tym. Jednak zebrały się na odwagę, tak że mogłam im pozwolić na niedopuszczenie do powtórzenia się takiej sytuacji. Pozwoliłam im być osobą. „Nie mogłam żyć dalej bez opowiedzenia tego komuś – powiedziała mi Judy D. – I wiem, że Ty nie powtórzysz tego nikomu”. Nie muszę chyba dodawać więcej szczegółów. Wiesz o czym mówię. Znasz różnicę pomiędzy twórczym i satysfakcjonującym seksem, a nadużyciem. W sferze seksu, tak jak w każdej innej sferze Twojego życia, zagubiłaś poczucie własnej wartości, stałaś się niepewna i zakłopotana.
Nie ma w tym nic niezwykłego, gdy alkoholik ma romans. Skarży się: „Moja żona mnie nie rozumie”. Pewnie, że ni cholery go nie rozumiesz! „Nie chce mnie w łóżku”. Tak, to prawda. „Nie chce pić ze mną”. Próbowałaś, ale wtedy rozwinęła się w Tobie awersja do alkoholu. Nie szkodzi, że romans jest symptomem choroby – jesteś tym zdruzgotana. Twoja tożsamość jest tak związana z nim, że przestajesz być sobą. „Pewnie nie jestem zbyt kobieca – myślisz sobie. – Gdybym była kobieca, nie doszłoby do tego romansu”. Twoje wyobrażenie o sobie znów się obniża. Jesteś złą żoną, matką, gospodynią, a teraz straciłaś także swój seks. Jesteś niczym. Głupie gadanie! Jesteś ofiarą. Jesteś ofiarą współuzależnienia.
Niektóre małżeństwa są w stanie utrzymać satysfakcjonujące życie seksualne aż do późnej fazy choroby, gdy mąż staje się impotentem. Problemem jest to, że myślisz: „Jeżeli może być tak w łóżku, to jeszcze wszystko będzie dobrze”. Także i ta nadzieja ulegnie zachwianiu. Możesz się jedynie rozczarować. Nie osiągniesz niczego, dopóki nie nauczysz się odrzucać fałszywe nadzieje i żyć w teraźniejszości. Nauczysz się tego.
ZŁOŚĆ
Złość w takiej czy innej formie zawsze jest obecna w domu alkoholika. Atmosfera jest tak zagęszczona, że można ją krajać nożem. Co on powie? Co zrobi? Zabiję go, jeśli nie zostawi mnie w spokoju! Czy rozbije samochód? Czy obudzi dzieci? Czy powinnam prosić go o pieniądze? Wszystkie te wątpliwości kierują Twoją złość ku ludziom, na których naprawdę nie jesteś wcale zła. Zwykłe prośby Twoich dzieci zmieniają Cię we wrzeszczącą jędzę. Tylko prosiłam czy mogę… Wcale nie musiałaś…” – płacze biedne dziecko. Potem, gdy uświadamiasz sobie co zrobiłaś, jesteś zła na siebie.
Kłótnie odbywają się prawie bez przerwy. Alkoholik kłóci się, aby znaleźć powód do picia, a żona kłóci się, ponieważ wszystko co on mówi lub robi wytrąca ją z równowagi. Wydaje się, że możliwy jest inny rodzaj konwersacji. „Przebierz groch” – warczy mąż, tylko po to, aby uzyskać odpowiedź: „Co, masz złamaną rękę?”.
Każesz go: „Przygotuj sobie obiad. Ja już jadłam”. Próbujesz nawet dodać: „Nie będziesz widywać się z moimi rodzicami, a ja z Twoimi”. Straszysz go odejściem. Jeżeli zrobisz to, możesz znaleźć się na ulicy w środku nocy, nie mając dokąd pójść. Stajesz się nieustępliwa i podejrzliwa. Zżera Cię wściekłość, a nie masz jak dać jej upust. Każdy, kto wejdzie do twego domu, może wyczuć wibracje złości, nie ma od tego ucieczki: „Kto by pomyślał, że zamienisz się w taką samousprawiedliwiającą się wiedźmę?
To napięcie nie zawsze jednakże przejawia się w Twoim zachowaniu. Jeżeli żyjesz z mężem, który używa przemocy, wolisz je stłumić w sobie, niż ryzykować atak. Jest to trudny, ale realistyczny wybór. Jeżeli napięcie ma kierunek do wewnątrz, tzn. jeżeli stale trzymasz język za zębami, nawet gdy czujesz potrzebę wybuchu, prawdopodobnie wywoła ono u Ciebie chorobę. Zapalenia przydatków, nieżyty żołądka i wrzody często pojawiają się w rodzinach alkoholików. Złość, której się nie uzewnętrznia może dosłownie zjeść wnętrzności. Nie namawiam Cię, żebyś otworzyła usta. Konsekwencje mogą być tego nie warte. W dalszych rozdziałach będę omawiała pożyteczne sposoby uwolnienia się Twojej złości.
LETARG, POCZUCIE BEZNADZIEJNOŚCI, UŻALANIE SIĘ NAD SOBĄ, WYRZUTY SUMIENIA, ROZPACZ
Nieważne co robisz, nieważne jak bardzo się starasz, to i tak jest za mało. Dajesz i dajesz, jakby ta studnia nie miała dna. W pewnej chwili rezygnujesz. Co za różnica? Wszystko co robisz, nie ma znaczenia. Jesteś fizycznie i psychicznie wyczerpana. Próbowałaś utrzymać świat na swoich ramionach, ale już nie możesz. Osiągnęłaś punkt, w którym wszystko przestało Cię interesować. Wyschła Twoja emocjonalna energia, jesteś zrozpaczona i samotna. Jesteś pełna poczucia krzywdy i wyrzutów sumienia. Przejście przez każdy dzień staje się męką. Wstanie z łóżka i ubranie się jest zadaniem niemal ponad siły. Po co kontynuować zwykły bieg rzeczy? Po prostu nie warto – myślisz. Więc przestajesz. Wycofujesz się w samotną egzystencję.