«Дык гэта ж Міхаіл Іванавіч!— нечакана ў яе ёкнула, з трывогаю забілася сэрца.— У плашчы во, тыдні з два не быў — вось i не пазнала...»
— Гэта ж той, Антаніна Іосіфаўна, што сядзеў у нас на вашым уроку нядаўна, — падказаў ёй нехта з сямікласнікаў, думаючы, што яна ўсё яшчэ пазірае ў акно, бо не пазнае.
— Пішыце, калі ласка, далей, — папрасіла яна, крышку адступілася ад акна — каб, не дай бог, не ўбачылі яе з двара. Стала збоку i пазірала.
Міхаіл Іванавіч узышоў на ганак, зняў плашч, атрос яго ад вады i — сёння яшчэ болей прыгожы ў рудым касцюме, пры белай кашулі i пры гальштуку — падаўся ў школу.
«Што гэта я?— Антаніна аж прыклала руку да грудзей.— Чаго гэтак дало нешта мне ў галаву? Ну, прыйшоў дык прыйшоў. Не прыйшоў бы, дык не прапала б. Але не. Чамусьці во рада, што заявіўся, што зараз убачу яго...»
...Міхаіл Іванавіч, калі яна зайшла ў настаўніцкую, сядзеў за дырэктарскім сталом, гаварыў з настаўнікамі. На яе прывітанне толькі кіўнуў галавою i не спыняўся, гаварыў далей. Значыць, садзіся i ты, слухай. Ёй крыху не спадабалася такая халоднасць, i яна крышку з іроніяй падумала: «Якая важнасць! Можа, яшчэ нават запісваць яго словы?!»
Перад ім ляжаў разгорнуты сшытак. Міхаіл Іванавіч пазіраў у яго зрэдзь i пытаўся ў настаўнікаў, што яны зрабілі пасля нядаўняй праверкі. Тыя, хвалюючыся, адказвалі, падносілі i паказвалі яму свае планы, школьныя журналы.
— Ну, няблага, — Міхаіл Івапавіч нарэшце ўсмiхнуўся, ветліва ўсіх акінуў позіркам, а на яе, здаецца, зноў зірнуў абыякава.— Ну, таварыш дырэктар, пакажыце яшчэ, калі ласка, гарод — i я буду вольны, не буду больш замінаць вам.
Яны падняліся i абое выйшлі.
«Мусіць, забыўся ўжо i пра мяне, i пра сваю тую пахвалу? — падумала Антаніна.— Хіба мала ў раёне настаўнікаў... Усіх не запомніш. А што я нечым вызначылася, дык, відаць, няпраўда. Каб вызначылася, дык запомніў бы. Вось такая наша, настаўніцкая, праца! Стараешся-стараешся, а нехта пра гэта i не ведае. Ці скажа якое слова i тут жа забудзе пра яго...»
Наступнага ўрока ў яе не было, i яна засталася ў настаўніцкай. Села ля стала i пачала, карыстаючыся вольнаю хвілінаю, правяраць сшыткі, каб пасля, дома, было болей вольнага часу для якой іншай работы.
«Дом!— успомніўшы пра гэта, Антаніна заплюшчыла вочы, падпёрла кулакамі бараду.— Не хочацца да яго i вяртацца: зноў Віктар п'е, прыходзіць дадому позна... Гаманю, страшу, што кіну, але не асмелюся ніяк на гэты крок. Ды як асмеліцца? Пражылі ж ужо разам ля дзевяці гадоў, маюць сына... Ды што будзе потым з ім, што скажуць людзі?.. Няўжо i прыйдзецца вось так векаваць, старэць без пары ад крыўды ды злосці, ад работы? — раптоўна ў яе востра кальнула сэрца, i яна прыклала руку да грудзіны.— Ох ты, маё сэрца! Выцерпела ўсё дагэтуль, цярпі i цяпер, не здавайся: жаночае сэрца павінна ўсё выцерпець...»
Дадому яны ішлі разам, як i колькі тыдняў таму назад.
Толькі той раз крочылі ў цяпло, пад сонцам, сёння ж ішлі пад спорным дажджом. Міхаіл Іванавіч быў у плашчы, яна — гэтаксама ў плашчы — трымала яшчэ над галавою парасон.
— Ведаеце, мяне вельмі цягнула гэтыя тыдні ў Міланькі, — гаварыў ён, ідучы побач i зазіраючы ёй у вочы.— Паеду на раён, пасяджу на нечым уроку i адчуваю: не тое... Вось у Міланьках было інакш, лепш. Так i стаялі вы мне ўвесь час у вачах...
— Гаворыце вы!— прамовіла яна, саромеючыся, што зусім яшчэ нядаўна гэтак блага думала пра яго.— Тое i ў Міланьках, што i ў другіх школах.
— Калі вы гэтакія сціплыя, — усміхнуўся ён, — дык я вам скажу яшчэ больш. Вы не толькі цудоўная настаўніца, але i цудоўная жанчына. Можна толькі пазайздросціць вашаму мужу, што ён мае такую жонку...
— Вось гэта вы дарэмна!— пажартавала Антаніна.— У школе я адна, а дома другая зусім. Дома я вельмі паганая жанчына. Злосная, капрызная. Мой муж зусім не рады, што ў яго гэтакая жонка.
— Тады няхай аддасць вас мне, — усміхнуўся, з любасцю зірнуў ёй у вочы. I доўга пазіраў, аж пакуль не спатыкнуўся.— Я, i мала ведаючы, хоць i сёння вазьму вас замуж.
— Вы хіба нежанатыя?— здзівілася яна. Аж гэтаксама зірнула яму ў вочы. Не магла паверыць гэтаму.
— Не, — адказаў ён.— Любімая дзяўчына яшчэ некалі, калі быў студэнтам, выбрала другога, адмовілася ад мяне. А я з той пары нікога не магу пакахаць, ды i мяне ніхто не хоча палюбіць па-сапраўднаму. Вось i жыву бабылём.
— Не можа быць, — прамовіла яна.
— Чаму? — запытаў ён.
— Ну...— сказала яна, запнулася: не скажаш жа яму, хлопцу, што ён прыгожы, разумны, далікатны, дык яго павінны кахаць жанчыны, паціснула плячыма.— У вас ёсць усё, каб вас... Ну, каб жанчыны на вас звярнулі ўвагу. Калі не звяртаюць, як вы кажаце, дык яны цяпер бесталковыя, не туды глядзяць...