Kaj la diino ordonis al la servistinoj, ke ili miksu tritikon, hordeon, milion, papavon, pizojn, lentojn kaj fabojn. Poste ŝi kondukis Psiĥon antaŭ grandan amason de miksitaj semeroj kaj ordonis al ŝi: „Ĉi tie bridu vian fieron! Ĝisvespere vi devos dispecigi ĉiujn semerojn kaj bele ordigi laŭ specoj. Nokte mi revenos, kaj se vi ĝis tiam ne estos pretiginta la laboron, mi severe punos vin!"
La diino foriris kaj Psiĥo sidiĝis al la semamaso. Ŝi eĉ ne provis dividi la grenojn laŭ specoj. Kiu surtere povus sukcese fini tian laboron? Malgaje ŝi observis kiel la ombroj longiĝis kaj atendis senpotence la punon, kiu ĉiun momenton proksimiĝis.
Jen alkuris malgranda diligenta formiko kaj havis kompaton kun la bela Psiĥo. Ŝi saltis al siaj kamaradoj kaj komune kun ili dividis la laboron. Parto de la formikoj portis flanken la tritikon, alia parto la hordeon kaj la tria la milion. Tiom da formikoj venis, ke la semamaso rapide foriĝis. Ili metis grenon post greno sur sep malgrandajn montetojn. Ĝisvespere ili ĉion ordigis laŭ specoj.
Vespere venis Afrodito, kronita per rozoj, de la olimpa bankedo kaj preskaŭ alkriis Psiĥon: „Ne supozu, ke vi gajnis! Sola vi certe ne faris tion. Iu kompatis vin kaj helpis al vi. Des pli malbone por vi!"
Li ĵetis antaŭ la princinon pecon da nigra pano kaj firme enfermis ŝin por la nokto.
Matene Afrodito revenis kaj ordonis, sen rigardi Psiĥon: „Ĉu vi vidas ĉe la rivero la boskon? Tie paŝtas sin ŝafoj, kies lano ore briletas. Kuru en la boskon kaj portu al mi korbon de tiu lano."
Psiĥo volonte kuris al la bosko. La tiutaga tasko ŝajnis al ŝi multe pli facila. Kiam ŝi kuris laŭ la rivero, la fragmito kompatis ŝin kaj flustris al ŝi: „Psiĥo, ne rapidu tiom. Je mateno la ŝafoj en la bosko estas sovaĝaj. Ili mortbatus vin per siaj hufoj. Prefere atendu ĝis la tagmeza suno komencos malfortiĝi. La ŝafoj dormos tiam, kaj vi facile kunkolektos bulon da lano, kiu postrestis en la arbustaĵo."
Psiĥo obeis la voĉon de la kompatema fragmito kaj kaŝis sin post arbo. Posttagmeze la ŝafoj ekdormis. Psiĥo kolektis la oran lanon kaj rapidis al Afrodito.
La okuloj de la diino fulmis.
„Ne supozu, ke vi gajnis. Certe iu kompatis vin kaj helpis al vi. Ni ekscios, kiel vi plenumos la trian taskon. Jen, prenu la kristalpelvon. Kuru kaj portu al mi akvon el la nigra fonto. Ĝi fontas sub tiu montopinto."
Psiĥo rapidis por plenumi la deziron de la diino. Ŝi grimpis super akraj glitaj ŝtonoj sur la montopinton, sub kiu elŝprucis la nigra fonto. La sopiro pri la edzo helpis al ŝi iri trans la danĝerajn lokojn. Ĉe krutaj abismoj la espero povi vidi la edzon almenaŭ unufoje ankoraŭ, se ŝi plenumos la ordonon de la diino, donis al ŝi forton.
Ŝi tiom proksimiĝis al la fonto, ke ŝi aŭdis la akvon, kiu ĵetiĝis en la abismon kaj ŝi kvazaŭ rigidiĝis pro teruriĝo. Ŝi ne plu povis devigi sin levi piedon. El kavernoj ĉirkaŭ la fonto drakomonstroj etendis siajn multdentajn faŭkojn kaj fikse rigardis al Psiĥo kun mokaj okuloj. Kaj la bruanta akvo vokis subite per homa voĉo: „Foriru! Atentu! Vi pereos! Fuĝu!"
El la okuloj de Psiĥo ekfluis larmoj. Ŝi estis je la celo kaj ne kuraĝis plenigi la pelvon per akvo. Ŝia sufero kaj turmento vekis la kompaton de fiera aglo. Ĝi flugis el la nuboj malsupren kaj parolis al ŝi: „Psiĥo, kiel vi povis pensi, ke tian malfacilan taskon vi povus plenumi neniam sola? La akvo de la nigra fonto ĵetiĝas rekte en la submondon, en la mortulan regnon, kaj neniu mortemulo povas kapti eĉ nur guton de ĝi. Sed donu la pelvon al mi, mi helpos al vi."
Psiĥo donis al la aglo la pelvon, tiu prenis ĝin per la beko, ĝi manovris sin kuraĝe per la flugiloj, meze inter la makzeloj de la teruraj drakoj, ĝi prenis akvon kaj reflugis al Psiĥo.
Psiĥo dankis al li plena de ĝojo kaj kuris kun la akvo al Afrodito. Survoje ŝi bone atentis, ke eĉ ne guto perdiĝu.
Afrodito ridis malice: „Vere, ŝajnas, ke vi estas potenca sorĉistino. Sed mi havas por vi ankoraŭ plian taskon. Prenu tiun ĉi skatolon kaj iru kun ĝi rekte en la submondon, en la ombran regnon. Donu la skatolon al Persefono kaj petu ŝin doni al vi iom da kuraciga ungvento por mia filo. Vi brulvundis lin, tial almenaŭ alportu kuracilon al li - kaj ne revenu sen la ungvento!"
Kun peza koro Psiĥo iris el la palaco de la diino Afrodito. „Nur mortintoj povas viziti la mortintojn", ŝi diris al si.
Kiu iam grimpas malsupren en ilian regnon, ne revenos al la vivantoj. Tamen ŝi volonte portus la ungventon el la submondo al Eroso. Eble brulas kaj doloras lia vundo. Eble li lamente ĝemas, pensis Psiĥo terurigite. Rapide, rapide - bruis la sango en ŝiaj tempioj. Konfuzite ŝi serĉis la plej mallongan vojon en la submondon. Senspire ŝi rapidis al alta turo. „Mi saltos de la turo kaj Morto tuj kondukos min en la mortulan regnon", ŝi pensis. Kun certeco ŝi iris renkonte al la ŝtuparo, kiu kondukis supren.
Tio vekis eĉ la kompaton de la frida ŝtona turo kaj ĝi parolis per homa voĉo: „Haltu, kompatinda Psiĥo. Kial vi volas mortigi vin? Se vi mortus kaj via ombro irus en la submondon, vi neniam denove povus reveni surteren. Iru ĉiam okcidenten, ĝis vi venos al kaverno sub nigraj rokoj. Eniru tie kaj sekvu la malhelan irejon. Ĝi kondukos vin en la submondon. Sed ne survojiĝu kun malplenaj manoj. Kunprenu du mielokukojn kaj metu du monerojn en la buŝon. Survoje parolu al neniu. Al la trikapa hundo Cerbero, al la gardisto de la submondo, ĵetu kukon kaj ĝi preterlasos vin. Se vi venos al la rivero de l' morto, la pramisto Karono mem prenos moneron el via buŝo. En la rivero mem naĝos morta maljunulo, tiu etendos siajn elsekigitajn brakojn al vi kaj petos vin, ke vi tiru lin sur la pramon. Sed ne atentu lin. Helpu al neniu survoje en la submondon, vi povus perdi la kukon, sen ĝi vi neniam revidus la taglumon. Kiam Persefono estos pleniginta al vi la skatolon per ungvento, ne malfermu ĝin, sed reportu ĝin fermita al Afrodito.
Sur la vojo reen donu al la pramisto Karono pere de la lango la duan moneron kaj ĵetu al la trikapa hundo la duan kukon. Se vi faros ĉion tion, vi sukcesos."
Psiĥo dankis kaj iris ĉiam okcidenten. Ĉe la vojo ŝi petis ĉe bonaj homoj pri du mielokukoj kaj du moneroj. Tiel ŝi venis al la nigra roko kaj grimpis en la kavernon, de kie kondukas la vojo en la submondon. Ŝi sukcesis pri ĉio, kaj kun ĝojo ŝi revenis el la tenebro kaj kaj el la eterna silento en la taglumon, kie birdokantado salutis ŝin. Ĝoje ŝi ekiris sur la vojo reen. Sed ŝia scivolo ne lasis pensi ŝin pri io alia ol pri la mirakle saniga ungvento en la skatolo.
„Se mi rigardos ĝin rapide nur unufoje kaj tuj refermos la skatolon, povos okazi nenio malbona", ŝi pripensis.
Kaj tuj ŝi efektive provis. Sed en la skatolo ne estis kuraciga ungvento, sed mortodormo de la submondo. Apenaŭ Psiĥo levis la kovrilon, eliris la mortodormo, kaj ŝi falis morta surteren.
Intertempe la vundo de Eroso estis kuracita, kaj li eksopiris sian karan edzinon. Li ĉirkaŭrigardis, ĉu li vidos ŝin ie surtere. Jen li ekvidis ŝin kuŝi surtere kiel morta. La dio etendis siajn orajn flugilojn kaj flugis al ŝi. Zorgeme li forviŝis de ŝi la mortodormon kaj remetis ĝin en la etan skatolon. Poste li vekis Psiĥon per delikata piko de unu el siaj sagoj kaj reflugis al Afrodito. Li volis esti antaŭ Psiĥo en la palaco. Kaj ankaŭ Psiĥo haste kuris kun sia skatolo al Afrodito.
Eroso petegis sian patrinon pri indulgo je Psiĥo, sed Afrodito tute ne estis alirebla por peto. Nur kiam ankaŭ la dia patro Zeŭso parolis por ŝi, Afrodito komencis graci ŝin.
Zeŭso sendis la dion Hermeso por konduki Psiĥon al la Olimpo.
Li mem transdonis al ŝi pokalon plenan de dia nektaro kaj faris ŝin tiel nemortebla.
En la Olimpo oni poste festis pompan nupton. Ĉiuj dioj partoprenis je ĝi. Ili manĝis dian ambrozion, trinkis nektaron kaj la Muzoj ĉe la festeno ĉarme kantis por ili.
Gyges kaj la ringo
Vivis iam en Lidio la paŝtisto Gyges. De mateno ĝis vespero li gardis la gregon de sia reĝo Kandaŭlo kaj je la vesperoj li varmigis sin ĉe bivakfajro kiel la aliaj paŝtistoj. Neniam venis en lian kapon la penso, ke foje povus okazi io eksterordinara al li, kio ŝanĝos lian vivon. La suno ĉiam leviĝis je la sama loko sur la kresto de monto kaj same subiris en la profundoj de la arbaro.