Выбрать главу

interparolo

pli intensa diskutado

malkovra lernado

projektoj

ludoj

Argumentoj por la uzo de grupa laboro

paroligo kaj aktivigo de pluraj lernantoj samtempe

lingva kaj socia lernado

kuraĝigo por propraj pensoj, ideoj

kuraĝigo de lernantoj, kiuj timas paroli antaŭ la tuta grupo

korektado fare de aliaj lernantoj

gvidado fare de pli sukcesaj lernantoj

respondecigo de lernantoj pri sia propra lernado (celoj, rapideco) kaj helpo al aliaj

sociaj rilatoj kaj grupdinamiko

Argumentoj kontraŭ la uzo de grupa laboro

pli da bruo en la klaso

eble malfacilas regi la disciplinon

malfacilas kontroli la lingvouzon (kompreneble en grupoj pli bone eblas, ke la lernantoj erare uzas la cellingvon, aŭ ke ili entute uzas la gepatran lingvon)

sen sufiĉe bona plano kaj organizado grupa laboro ne tre bone efikas

Mi persone trovas la unuajn tri argumentojn kontraŭ grupa laboro malgravaj kompare al la utilo, kiun ĝi havas. La plej lasta kontraŭargumento tamen havu atenton. Oni devas bone decidi, plani kaj gvidi ĝin (vidu supre la konsilojn). Troa, ne bone preparita gruplaboro povas gvidi al kaoso kaj rifuzo. Kontraŭe, maltro da grupa laboro en ekstrema okazo regvidas al la instruisto-centra alfronta instruado, kiu neglektas kelkajn flankojn de lernado kaj lasas maltro da spaco por individuoj. Kiel ĉiam, do, meza vojo estas la plej bona.

6.1.3 Partnera laboro

6.1.3.1 Karakterizaĵo kaj konsiloj

En tiu formo du lernantoj laboras kune pri tasko. Partnera laboro estas simila al grupa laboro laŭ la argumentoj por kaj kontraŭ ĝi, sed la partnera laboro estas iomete pli facile organizebla. La interŝanĝo okazas inter du partneroj. Kelkaj grupdinamikaj malfacilaĵoj do forfalas. Samtempe estas verŝajne, ke la lernantoj eĉ pli profitas: ili parolas pli multe dum la ekzercado (praktika lingvouzo laŭ komunikaj bezonoj ja estas la celo de la lingvolernado), la pli sukcesa lernanto lernas, ĉar li/ŝi devas klarigi ion, la malpli sukcesa lernanto profitas, ĉar li/ŝi ricevas helpon kaj certe lernas ion novan. Parigaj kriterioj povas esti:

lotumado (bildparoj, vortparoj, puzleroj)

interesoj

kapabloj, lingvonivelo

deziroj

proksimeco de sidlokoj

Por la prizorgo de la partnera laboro en la klaso, tamen eĉ pli validas, ke la instruisto bone observu, kiel la paroj laboras, kaj kiu bezonas helpon. Li/ŝi devas havi siajn okulojn kaj orelojn ĉie por atenti kaj povi reagi al demandoj.

6.1.3.2 Apliko

skribado, ekzercado kaj prezento de dialogoj

dialogformaj ekzercoj

ludoj

taskoj, kiam oni trovu solvon per kuna pripensado (ekz. eraro-korektado)

aktivado de antaŭaj scioj

interparolo

pli intensa diskutado

malkovra lernado ktp

6.1.4 Individua laboro

Karakterizaĵo

La lernanto laboras sola hejme aŭ en klaso, dum individuaj taskoj. Ankaŭ tiu formo havas sian pravigon: La lernanto povas trakti lernaĵojn vere individue, laŭ sia propra rapideco kaj vidpunkto. Tio signifas, ke li/ŝi tamen konu siajn kutimojn kaj preferojn, kaj sciu pri propraj lernostrategioj. Pro tio bonas, ke la lingvoinstruadon eniru ankaŭ elementoj pri lernostiloj, lernostrategioj, tempoorganizado, sentumoj por lerni ks.

Apliko

individua mallaŭtlegado

individua skribado

ellaboro de personaj pensoj pri iu temo

aŭdokompreno

skribaj ekzercoj kun klaraj solvoj, kiam kuna laboro ŝajnas esti ne pli sukcesa

(BD)

Literaturo: Heyd, Gertraude (1991): Deutsch lehren. Grundwissen furden UnterrichtDeutsch als Fiemdsprache. [Instrui la germanan lingvon. Bazaj scioj por la instruado de la germana kiel fremda lingvo.]

Frankfurt: Diesterweg Storch, G.(2001): Deutsch als Fremdsprache. Eine Didaktik. [Germana kiel fremda lingvo. Didaktiko.] Munchen: Fink)

6.2 Instruistaj kapabloj konduti en instrusituacioj

Tiu ĉi konsilaro (el libro pri la instruado de la germana kiel fremda lingvo, vidu la fonton sube) provas esprimi tion, kio ŝajnas esti tiel malfacile klarigebla al ankoraŭ nespertaj instruistoj kaj kion instruemuloj ĉiam plej arde volas ekscii: ,Kiel mi motivigu miajn gelernantojn?'; ,Kiel mi gvidu ekzercadon?'. Povas esti, ke kelkaj aferoj ŝajnas esti memkompreneblaj kaj superfluaj por jam pli spertaj instruantoj de Esperanto.

Mi ne komentos ĉiun unuopan punkton - estu spaco por propra interpreto. Mi ankaŭ ne rekomendas, ke vi parkerigu tiun ĉi liston. Ĝi montru ekzemplojn de tio, kio eblas. Vidu ĉion en la tuta kunteksto pri tio, kiel lernado funkcias, kaj alproprigu la por vi gravajn kaj konvinkajn elementojn iom post iom.

Motivigo

Jen unue kelkaj ekzemploj, kiel eblas veki intereson ĉe la lernantoj pri la traktata aŭ traktota lernajo:

montri propran pozitivan sintenon al la instruado kaj la lernantoj

montri kaj nomi la celojn de la instruhoro

klarigoj, kial gravas lerni ion (eble iom „sekan" kaj ŝajne ne tuj „uzeblan„)

kolekti jam ekzistantajn sciojn

aktivigi kaj sistemigi konatajn informojn pri la temo

instigi al demandoj pri la temo

instigi al grupa cerbumado

doni superrigardon pri la temo

plani kune kun la lernantoj la laboron

komenci per ŝerco

prezenti kontraŭdirojn kaj provokajn tezojn

trovi rilaton al aktuala okazajo

Reago al lernanto-kontribuoj

En la instruado al komencantoj tre gravas, ke la instruisto tre koncentrite aŭskultu la kontribuojn. Li/ŝi ankaŭ bone konu la lernanton kaj ties nivelon por povi bone taksi la kontribuon, la momentan farton kaj situacion de la lernantoj, por eventuale ne misreagi.

Krome la instruisto reagu al lernanto-kontribuoj, ĉar li/ŝi estas la scianto en la klasĉambro. Iom post iom oni povas redoni demandojn al la klaso kaj instigi ankaŭ aliajn lernantojn reagi al kontribuoj de samklasanoj kaj pritaksi ilin.

Jen kelkaj ekzemploj pri tio, kiel eblas reagi al lernanto-kontribuoj:

doni simplan reagon (jes, ĝuste, ne, malĝuste, kapjesi, kapskui)

doni precizan respondon (jes, tio estas ĝusta, ĉar...)

doni precizan indikon (rigardu denove la unuan alineon...)

peti la lernanton precizigi la kontribuon (mi ne ekzakte komprenis, ĉu vi povas ripeti?)

peti al la lernantoj klarigi la vojon al la solvo

kuraĝigi al plulernado

rekoni lernoprogreson (jes, ĉi-foje la testrezulto estis multe pli bona)

rekoni la klopodojn

doni personan reagon (mi trovis vian kontribuon tre bona, ĉar...)

resumi la kontribuon

uzi la respondon por plulaboro (ekz. kiam oni kolektas demandojn, ideojn ktp.)

pridiskutigi la kontribuojn

Informiĝi pri la lernoprogreso dum la instruado

Informiĝi pri la lernoprogreso estas grave por konstati, ĉu la lernantoj vere komprenis la novan lernomaterialon. Jen kelkaj rimedoj por la instruisto:

ripetigi gravajn ŝtupojn de la lernado

demandi pri kompreno (analogaĵo, interpretado, apliko, analizo, pritakso - ĉi tie eventuale oni klarigu antaŭe la celon de la demandoj, ke ne temas pri kontrolo, sed informado pri la progreso).

instigi al interrompaj demandoj

instigi al redemandoj

instigi al kreado de propraj demandoj / taskoj

skribe solvigi taskojn / hejmtaskojn

doni pli da ebloj por informiĝi

Informiĝi pri antaŭscioj

Baza postulo por aktiva lernado estas, ke oni konstruu novajn sciojn sur la jam ekzistantaj scioj. Pro tio ĉiuokaze necesas ripeti kaj kolekti la jam ekzistantajn sciojn de la lernantoj. Krome tio necesas, kiam vi havas novan grupon kaj devas taksi ilin kaj komenci la instruadon je iu punkto. En la sekva listo vi trovas kelkajn eblojn por revivigi jam ekzistantajn sciojn ĉe la lernantoj: