Marjen Raterford http://wiki.lidepla.info/index.php/Marjen_Raterford_(tote)
Чуковский Николай. Водители фрегатов
Часть четвертая. Матрос Рутерфорд в плену у новозеландцев
http://indbooks.in/mirror3.ru/?p=636459
Contents [hide]
1 Hasima
2 Fas-kontra-fas batala
3 In plen
4 Nocha in ipu
5 Kila
6 Festachia
7 Eshu, docha de shefa
8 Tortura
9 Leson de maori lingwa
10 Fuga
11 Shaferina
12 Safara
13 Separa
14 Emaii lai a hom
15 Dom to fortesa
16 Shikara
17 Plan de fuga
18 Subarda-pasaja
19 Jaduleker
20 Chudao es findi-ney
21 Emaii samaji justitaa
22 Turan-ney ataka
23 Tu salvi Eshu
24 Batala
25 She Taranaki
26 Un blan maori
27 Toka
28 Weita
29 Trafuger
30 Bifoo batala
31 Strane mita
32 Drima de Jeims Mor
33 "Adyoo! Adyoo!"
34 Fin de historia om marjen Raterford
Hasima
- Nu bu gai-te lai ahir, – bosmen shwo a kapitan Koffain. – Gai-te go direktem a Ostralia, a Port-Jekson.
Kun hena bosmen zai kan maoris kel fulefai on dek. Hir li es ya gro-mucho, gro-mucho brun tatui-ney bey, plecha, fas! Maoris go-go inter mastula kwasi masta – librem, naglem. Ye tal menga de longe piroga kadalok, ke bli sahil akwa ga bu fa-vidi. E skwila de ti maoris bringi fo vendi na swinas es ya basta fo fa-gluhe.
- Yu jan muy hao ke nu bu mog-te go direktem a Port-Jekson, - kapitan Koffain jawabi fatigi-nem. – Pi-akwa ye-te sol fo dwa dey. Si nu bu wud lai ahir, nu wud morti por pyasa.
Kapitan Koffain turni wek fon bosmen e en-kan sahil.
Es yo yar 1816. Charshi sem yar he pasi afte ke Kuk un-nem visiti-te Nyu-Siland. Yedoh Nyu-Siland es haishi hampi same – savaje, bukoni-ney.
Baya zai brili sub surya kom shuin, al mah-blinde-si. Baya es kamari-ney bay roka-ney kolina kun shulin. On kolina-simas, kom kronas, ye staka-baranas. To es "ipu", fortesa de maoris. Baken ramla-ney chyenlok ye muh de kway riva ke mahan mar-safarer Kuk he nami Temsa.
Miden baya brig "Agnesa" zai stan. In parus ye dun tra kel pes de skay fa-vidi, e pakla ragi aus borda. Duran dwa yar "Agnesa" bu bin in nul portu, duran dwa yar it bu he miti nul ship. Yedoh it glubefai ya in akwa! Suy duza es sobrefulisi-ney bay perla e tortuga-shel. Sey perla e sey tortuga-shel, kapitan Koffain he pai it fon islajen de Kyete Osean - pur kelke ligika de glas-mala e pur stanum-pyata. Pyata kosti po un pens per para ge, e perla es gro-guy. Kapitan Koffain zai returni a janmalanda kom richa.
- Treba mah sey rauber aus, - bosmen shwo for. – Li zai bechori nu. Oni bu mog ya wahti li oli. Li he tiri yo gro-mucho naga aus planka. Plankas ve defixi tuy ke nu go inu mar. Goni li oli wek, kapitan.
Kapitan Koffain ek-smaili.
Kada maori teni in handa un korda, pa kel-ney fin un grave ston es ligen. To es dashat-ney arma de maoris – "mer". Bay un darba de mer maori rasrupti kapa de kontrajen. In handa-batala mer es zuy dashat-ney arma. Maori-menga kel fulefai on dek de "Agnesa" zai virti meres in aira kun koy glume alegritaa. Stokas de ston zai virti al zumbi kwasi mucho gran bumbar.
- Bu fogeti ya ke nu bu es un-ney blan jen kel visiti sey sahil, - kapitan Kaffain shwo for. – Nuy samlandajen kel bin hir bifoo nu, li shuti-te maoris kom bestias. Maoris hev muy hao memoria. Al nau hir li es amini tristo jen, e nu es sol shi-pet... Non, nau bu val kwereli kun li. Me ve shwofu li tu go wek salam-nem.
- Apena hi li ve go wek, - bosmen grumbli.
- Emaii! – kapitan voki lautem.
Aus maori-menga chu un jen do sirke charshi-pet yar, gao e masbute. Suy muskula muvi sub tatui-ney derma. Suy har es orni-ney bay gran kolori-ney plumas kel ragi a oli taraf kom dense bush. Maoris rasstepi kun respekta, bikos es shefa. Ta stopi bifoo kapitan al smaili gro, yedoh ta kontinu virti suy mer tanto kway ke it sembli tume halka.
- Emaii, dukti ba yur jenta wek fon hir, li impedi me.
Shefa-ney fas es muy hao-muda-ney, yedoh ston de suy mer flai-flai yus bli kapitan-ney nos. Shefa oda bu samaji, oda bu yao samaji.
- Audi ba, Emaii, - kapitan shwo al simuli ke ta bu merki mer kel zai virti furia-nem. – Me es yur amiga hi. Me he doni a yu char stal-kinjal e un vere marjen-kostum. - (Fo pyu-ney klaritaa kapitan ek-sheiki swa-ney kinjal sin tiri it aus kinjaldan, tachi mansha de swa-ney klaida.) - Pruvi ba ke yu es vere amiga, Emaii. Dukti ba yur jenta wek fon ship.
Bat Emaii kontinu gro-smaili e virti mer bli kapitan-ney fas.
- Ta bu samaji, - kapitan sospiri kun denada.
- Ta simuli, - bosmen shwo.
- Ta yao mah nu dai koysa a ta, - kapitan murmuri. – Treba wadi koy kosa a ta... Kwo yu yao, Emaii? – kapitan kwesti islajen.
Kapitan kelke ves extendi suy handas versu shefa, diki-yen pama-holikas, kwasi dai-yen koysa a ta.
Al sey ves Emaii samaji tuy. Al extendi lefte handa, ta tachi bay finga den banduk kel pendi baken kapitan-ney bey.
- Yu yao banduk ku? – kapitan kwesti. – Hao. Go a sahil kun oli yur gwerjen e weiti. Wen nuy bota snova go fo akwa, it ve bringi banduk a yu.
Bat islajen snova en-bu-samaji.
- Yu yao pai banduk nau hi? – kapitan shwo for, al trai mah vos suoni zuy dule posible.
Emaii niki.
- Hao. Pren ba. Sol go wek kway kun oli yur kanalya.
Kapitan depon banduk fon plecha e handi it a maori. Emaii kalmem onpon it on bey. Ta kontinu smaili e stan bifoo kapitan, ta zwo nul stepa wek. Vanem hi kapitan gro-pregi ta tu go wek. Ta bu samaji for, e sol mer virti in aira.
- Kanalya! – bosmen hisi, klemi kulakes e lai a smaili-she maori.
- Kwiti ba, - kapitan shwo. – Es norasum-ney tu kwereli kun li nau. Nu es in li-ney handas. Sol fuga mog salvi nu.
Bosmen stepi wek al grumbli gluhem.
Bli ship-borda pleska de remas en-suoni. Kapitan kan nich e vidi un bota, in kel ye pet gran barela. Hampi oli barela es vakue. Char maryuan eforti remi. Pet-ney maryuan sidi pa rul, ta es do gro-gaotaa e do har hwan kom slama.
Bota lai a ship. Oni nichisi ship-sulam. Hwan-har-ney maryuan fasilem klimbi-salti a dek e go versu kapitan. Maoris glumem rasstepi bifoo ta. Ta fai nul atenta om li, kwasi dek es ga vakue.
- Raterford! – kapitan krai. – Way yu lai bak tanto kway?
- Savajas bu he lasi nu pren akwa, - hwan-har-ney jawabi. – Wen nu probi-te landi, li begin-te lansi ston a nu. Nu bu mog-te trapasi a riva bikos yu he prohibi shuti. Dar ye gro-trupa de li, e li es dushte kom diablas.
- Wel, nu majbur departi sin akwa, - bosmen shwo.
- Ob nu ve pai departi? – kapitan remarki.
- Treba probi.
- Hao, nu probi ba, - kapitan shwo. E krai: - Oli a mastula! Lifti parus!
Maryuan – li es shi-dwa – en-klimbi uupar mastula-korda. Sol tri inglishjen resti on dek: kapitan, bosmen e kuker. Korda en-skriki, parus en-muvi.
Maoris, al kan uupar, en-krai. Ti sidi on rea na maryuan Raterford kan nich e vidi menga de dushte fas. Maoris samaji ya plan de kapitan Koffain, li bu ve lasi "Agnesa" chu inu mar.
Bosmen desendi inu ofser-shamba. Kapitan Koffain sole zai stan bifoo Emaii. Maori-shefa haishi zai smaili e haishi virti mer bli fas de gariba-shefa. Kuker es dalem, ta zai konti swinas ke maoris he bringi fo vendi.
In ofser-shamba bosmen ofni lemar, tiri aus it den shi gran pistola, raspon li on tabla. Al presi labas ta sharji pistolas un afte otre, poy lifti lapa de suy klaida e kuti li inu it. Poy ta returni a dek.
Ta lai a avan-mastula, stopi, tiri un pistola e turan gro-krai:
- Wek fon hir, doga-ney mortika!
Al sey kraisa Emaii-ney handa ek-tremi idyen. Grave mer lwo on kapa de kapitan Koffain. Kapitan, al rupti-ney kapa, lwo bli shefa-ney pedas.
Bosmen shuti pa avos rektem bifoo swa. Un yunge maori gwerjen graspi duza e lwo. Bosmen shwai pistola tra borda e kway tiri otre-la. Bat darba de mer trefi ta fon baken, e ta lwo, torsi-yen por tunga.