У паперах Савелій,
Сілівей між людзей —
Саўка ў дурні не цэліў:
Праляжаў цэлы дзень.
Як зваліўся на печы
Падчарэўкам уніз,
Дык азваўся пад вечар:
«Што я вам — сацаліст?!» —
І на дзверы камусьці
Памахаў кулаком,
Пры нішчымнай капусце
Сеў на покуць крадком.
«Чорт іх знае, прыкмецяць,
Што ва здравіі я —
І пайшло ўсё на вецер:
Гаспадарка, сям'я.
Абагуляць, як бачыш,
І курэй, і дзяцей...
Дзякуй, здохла хоць кляча —
Ёй цяпер там лацвей.
Ад бясоння і думак
Галава не баліць.
Ні заяў тых, ні тлуму —
Спіць, як пані, ды спіць.
Во дзе жызня! Маліна...
І канца не відаць...» —
Зноў на печ вокам кінуў
І пачаў пазяхаць.
Ды якраз тут знячэўку
Шусь Яўсей на парог:
— Ах, ядры тваю дзеўку,
А казалі ж, ты здох!..
— Што «казалі, казалі» —
Дух во ледзьве ліпіць,
Бы трыбух завязалі:
Ані есці, ні піць...
Глянуў Ёха на міску:
— Гэта ўсё ад нуды.
Пэўна, смерць твая блізка
Валачэ невады.
А шкада: не паспееш
Абагуліцца, брат,—
Як сыпнуў Сілівею
Вуголля пад зад...
I падсыпаў яшчэ раз:
— Ты тут з печы не чуў —
Лосік з міліцанерам
Вунь дае кулаччу:
І Сямён — па этапе,
І гняздо ўсё за ім.
Дзіўна: ты як не трапіў
З дэзерцірствам сваім?..—
От жа гад, нібы шашаль,
Точыць Саўку нутро
І смяецца праз кашаль:
— Мы вас мігам сатром!
Як узвіўся тут з лавы
Саўка ў бой на той суд:
— А ў мяне вось заява!
Я назад аднясу!—
За абраз — хапцам-лапцам —
А паперы няма.
Плюнуў Ёха і лапцем
Перакрэсліў: «Турма».
Глянуў са спачуваннем —
І за дзверы гайда,
Нават на развітанне
Pукі не падаў...
Нібы тая папера,
Саўка сам белы стаў:
Зноў за богам праверыў,
У дзяцей распытаў.
Жонку з прызбы паклікаў:
Шук-ды-пошук — дарма...
Пашумеў для прыліку —
А паперы няма.
Што рабіў бы тут Саўка,
Каб не жончын падказ:
— Ты, нібыта заяўку,
Пеўня здай у калгас.
Скокні ціхенька зараз
Ды ў той хлеў падпусці.
Заўтра Лосік прыжарыць —
З парога хрысці:
«Я таксама ў агуле:
Певень — знаеш — мой дзе?!»
…Збегаў Саўка...
Паснулі,
Як у добрых людзей.
Дзе бярозы світанне —
Між нябёс і зямлі —
Тры крыжы развітання
Над Узбор'ем плылі.
Першы —
значыў для Сёмкі
Шлях далей і далей.
Крыж другі —
сталлю звонкай
Аціхаў між балей.
Ну a трэці —
як грымнуў
У калгасным хляве:
Што там сонцавы гімны,
Калі певень жыве!
Крыллем молада шастаў,
Ладзіў зычны свой бас —
I пад спеў той гарласты
Прачынаўся калгас.