Адно мяне асабіста брала прыкрасць — увесь вечар Юрась не адыходзіў ад Ядвісі, быў з ёй побач.
Мы развітваліся з выдатным настроем, я ішоў дахаты, потым мыўся доўга пад душам (вось жа, пракурадыміўся ўвесь), піў гарбату, глядзеў фільм, чытаў, круціўся. і думаў пра Ядвісю. Не, нічога не фантазіраваў, не прыдумляў, проста думаў пра яе. Думаў — і ўсё. Вось калі галодны, дык увесь час думаеш пра тое, як хочацца есці. І я так думаў пра Ядвісю.
Раніцай мне патэлефанаваў Ромка.
— Ты выбачай. Больш нікому казаць не буду, але ты павінен ведаць, папярэдзь. сам ведаеш каго. Мяне ўчора чакалі каля пад'езда. Твар сіні. Маці хацела міліцыю выклікаць, а толку. Здаецца, нічога не зламана. Крыўдна так, сука! Крыўдна, ажно да слёз, што здачы нельга даць.
Не люблю я сацыяльныя сеткі, не люблю эсэмэскі! Таму патэлефанаваў Ядвісі, сказаў: тэрміновая размова. Яна запрасіла дадому, бо гатавала абед.
Я расказаў усё пачутае ад Ромкі. Ядвіся маўчала, прыкусіўшы вусны, памешвала і памешвала лыжкай сваё варыва. Потым выключыла газ, пабегла ў пакой, пераапранулася, палезла ў глыбіню шафікаў, корпалася, збірала нейкае сушанае зелле.
— Хадзем!
Ромкавы вочы амаль заплылі, ліловая пухліна на шчацэ выродліва скрыўляла твар. Ён хацеў выглядаць бадзёра, але трохі саромеўся Ядвісі. Тая па-гаспадарску прайшла на кухню, нейкі час бавілася там з Ромкавай маці, тады прыйшла да нас са слоікам з вадкасцю светла-рудога колеру.
— Гэта адвар. Зараз маці прынясе ватныя кружэлкі, будзем змочваць і прыкладаць. Як астыне, маці падагрэе. Трымай на твары, пакуль не ахалодае, будзе надта горача напачатку — трывай.
І потым мачыла тыя кружэлкі ў адвары, прыкладвала на Ромкавы вочы, шчаку, нешта ціха нашэптвала пра сябе.
Ромка набраў мяне ўвечары.
— Слухай, цуд нейкі! На твары пухлін няма, адно сінякі трохі свецяць! І боль сышоў. Я Ядвісі тэлю, яна не падымае нешта.
— Дык выдатна, — пастараўся адказаць я весела. — А Ядвісю Юрась запрасіў у кафэшку. там тлумна, яна, мабыць, не чуе. Ці, можа, танчаць.
Я раптам пазайздросціў Ромку — мне хацелася зараз ляжаць збітым невядомымі і адчуваць які сапраўдны фізічны боль, а не трываць унутры скавытанне пачуцця сваёй непатрэбнасці.
8
На вялікім экране пабеглі цітры. Так, Марго з Міхалам і цітры зрабілі — нашы невялікія здымкі падчас фільма і ў звычайным, так мовіць, ракурсе, без грыму і пераапранання, побач — імёны, прозвішчы. Гэтак самавіта глядзелася. Мы сядзелі, працятыя ўсе адным магутным электраполем, — і дыхалі ці не ва ўнісон, і цяпер вось у поўнай наэлектрызаванай цішыні елі вачыма завуча, Наталлю Іванаўну. Ромка стрымаў слова — запрасіў яе і Зінаіду Мартынаўну на першы прагляд. І для ўсіх, акрамя яго самога, Марго і Міхала, гэта быў менавіта першы прагляд — як ні ўгаворвалі мы Ромку паказаць фільм раней, ён не згадзіўся:
— Усё вельмі проста. Альбо ты прызвычайваешся трымаць слова і трымаеш яго заўсёдна, альбо ты трапло і распішыся ў гэтым. Не прасіце...
І трэба было бачыць, як яны, трое, хваляваліся. Ромку дык проста трэсла, рукі дрыжалі, нібы ў алкаголіка, калі схапіў мышку — не мог патрапіць на патрэбны значок.
Мы не бачылі твараў Таццяны Іванаўны і Зінаіды Мартынаўны — яны селі за першым сталом. А па спінах хіба адгадаеш?
.Экран стаў чорным, потым пакрысе скрозь чарнату прабівалася барвовае — узыходзіла сонца, і яно сапраўды з'явілася, праявіўся краявід: рэчка, туман і вялізнае, на палову экрана, зусім нязыркае, сонечнае кола, выява якога падрыгвала ў паветраных струменях. І ў гэты час, заціхаючы, ужо без музыкі, гучаў голас Стася, паўтараліся першыя радкі яго вялікага верша:
— Я шукаў твае вочы сярод тысяч пустых вачэй,
Я ведаў, што знайду, бо толькі яны свецяць праз час і прастору.
Сярод шэрых дзён, сярод гэткіх жа шэрых, без зорак, начэй
Твае вочы свяцілі мне, твае вочы мне замянялі зоры.
Я шукаў твае вочы сярод тысяч пустых.
Я шукаў твае вочы.
Я шукаў.
Фільм скончыўся — аніводнага гуку. І не спяшалася Наталля Іванаўна, і не ўставала з месца Зіначка. І маўчалі мы.
Нарэшце завуч паднялася з крэсла, павярнулася да нас, і нельга было не заўважыць яе вільготныя вочы. Яна ўсміхалася і адначасова стрымлівала ўсмешку, стрымлівала сябе.
— Бачу, маю параду адносна таго, як і што абіраць, вы успрынялі ў найпростым сэнсе. Ваша права. Праца вельмі грунтоўная. Увасабленне выдатнае! Ніякіх пытанняў — фільм прымаецца на конкурс! — І дадала пранікнёна: — Вы малайцы, дзякуй за цудоўнае эстэтычнае задавальненне.
І выбухнула! Наўрад ці яшчэ некалі ў класе мы раўлі з такой сілай, не маючы больш магчымасці стрымаць свае эмоцыі, бо ж самі, самі былі не проста ўражаныя, а ашалелыя ад фільма. Абедзве жанчыны — завуч і класная — затулілі вушы рукамі. Усе кінуліся да Ромкі і Марго з Міхалам, але каго падкідаць угару першым, не паспелі вырашыць, і завуч паспяшалася крышку навесці парадак: