Мы маўчалі, збянтэжаныя пачутым. І тады я сказаў:
— А ўсе бачылі, як Ромка прадаў нешта Віялеце.
На мяне паглядзелі, як на чалавека, ад якога раптоўна засмуродзіла.
— Спакойна, я проста патлумачыў сам сабе тую дэманстрацыйную аплату Віялеты табе, Ромка, за нейкую зробленую работу. Давайце без наездаў, але падумайце самі: так усё выглядала збоку. Ніхто не зазіраў у файл, скінуты Ромкам Віялеце.
— Ты паўдурак! — псіхануў Ромка. — Кожны мог запісаць гук фільма падчас першага прагляду!
— Не псіхуй, Рома, — заўважыў памяркоўна Юрась. — Цябе ніхто не вінаваціць у нейкім. злачынстве. Той рэдкі выпадак, калі Кір кажа слушна: абстаўлена было прыгожа. Віялета зараз закоціць вочкі, як ад яе нешта патрабаваць. І я так разумею, за ідэю нашага фільма там схапіліся вельмі ўчэпіста, бач, аддалі нашай красуне гэтулькі часу.
— Дык што рабіць? — адчайна амаль закрычаў Ромка. — Прыём фільмаў з пачатку снежня! У камісіі будзе палова з тых, хто судзіць конкурс прыгажосці, і сам старшыня. Нас абвінавацяць у плагіяце, на горшы выпадак, а самы лёгкі варыянт — не заўважаць, бо будзе паўтор, не будзе навізны!
— І куды мы гналі?
— Мы проста працавалі! Я сам не чакаў таго азарту, задзёру, з якім мы здымалі фільм. Думаў, расцягнецца на месяцы два, найменш.
— Ісці да арганізатараў гэтых і патрабаваць адмены нумара Віялеты, — рашуча выказаўся Уладзя, нават акуляры зняў.
Мы маўчалі ў адказ, бо разумелі — не выйсце. Канечне, схадзіць можна, мо і трэба. для падтрымання свайго сумлення ў стане чысціні новай бялізны, але ж сэнсу? Бо нас могуць проста паслаць, хай сабе Ромка і дастане апошні козыр з рукава — пакажа гатовы фільм. Чаго прыперліся, скажуць там. Мы ставім сваё.
— Не ўздымайце кіпеш, — гледзячы некуды ў тунэль калідора, па якім лёталі першакласнікі, загадкава прамовіла Ядвіся. — Кажу на поўным сур'ёзе: не рабіце нічога. І мы нічога не чулі. Уладзя, супакой Настачку, скажы, хай не пераймаецца. Забыліся. Усё зробіцца так, як патрэбна.
— Як зробіцца, Ядзя!? — усклікнуў Ромка, а тая ў адказ узяла яго руку, павярнула ўгару далоняй, правяла па ёй сваімі пальцамі, мякка націскаючы, быццам хацела зацерці нешта нябачнае:
— Усё будзе добра. Павер мне, — і зірнула ў вочы, а пасля звярнулася да нас: — Паўтару: ніякіх разборак, ніякага кіпешу цяпер. Хай рыхтуецца наша прыгажуня. Я вам абяцаю — усё будзе добра. Ну?
Мы маўчалі. Хацелася запярэчыць: што зробіш ты, адна, дзяўчына, тут нас — чацвёра, і мы пакуль разгубленыя? А ты прыдумала? Я паўтарыў пытанне ўголас.
— Кір, не буду казаць. Прыйдзе час — і ты, і ўсе будзеце мець магчымасць упэўніцца. Паверце мне, калі ласка. Ну?
— Веру, Ядзя, — першым ажыў Ромка, стаяў, цёр сваю далонь, якую хвіліну таму пагладжвала Ядвіся, нібы там свярбела ці пякло. — Зрэшты, як ужо будзе. Прынамсі, важна рабіць сваё, рабіць сумленна. А час.
— Час не судзіць, Ромка, судзяць людзі, — перапыніў яго Юрась, усё роўна як ведаў: вось зараз Ромка абавязкова павінен сказаць: «Час пакажа, хто чаго варты». — Час усяго іншы раз паказвае, як людзі памыляюцца.
— Не спрачайцеся, хлопчыкі, — паспрабавала суцішыць іх Ядвіся. — Зірніце, вунь першы снег.
З нашага акна быў відаць наш невялікі школьны сад у два дзясяткі крываватых старых яблынь. Іх ужо які год намерваліся зрэзаць ды пасадзіць новыя, але ці то шкада было (яны квітнелі штогод, увесну велічныя копы белай квецені вабілі позіркі і надавалі святочнасці школе, давалі шмат яблыкаў, кампот з іх мы пілі ўвесь год, і ён быў, бадай, найсмачнейшым з усяго, што мы атрымлівалі ў сталоўцы), ці то грошай не было ў дырэктаркі, каб купіць новыя саджанцы. Ды якіх яшчэ купіць? Здаецца, гады тры ці болей таму нешта садзілі, зараз яны вунь, стаяць асобным шэрагам — рахітычныя недарэкі, і не цвітуць толкам, і яблыкаў з іх — першакласнікам не паласавацца...
Сад стаяў цяпер голы, і было нешта жудаснае ў малюнку зверху: на тле рудой травы купы чорнага павуціння сукоў і галін. І вось на гэту абстракцыю падаў нечакана густы снег — хмара прыпынілася над школай, з яе сыпаліся і ляцелі долу мільярды сняжынак. Ужо дзе-нідзе забялелі выспачкі на рудой паверхні, і сад спакваля святлеў, весялеў.
— Ты ж лелька, хіба табе падабаецца снег і маразы? — з лёгкім здзіўленнем спытаўся я.
— Сняжынкі, як і матылі, жывуць у палёце, у рукі схопіш — гінуць, — не адрываючы позірк ад падаючага снегу, адказала Ядвіся.
У класе пасля здымак фільма было сумна, кожны быў заняты сваімі прусакамі. Мінула два тыдні, набліжаўся той восеньскі баль, Віялета прапускала шмат урокаў — у яе былі рэпетыцыі, яе адпускалі без пытанняў. Мы не загаворвалі болей на тэму скрадзенай ідэі і песні, Ядвіся была заўсёднай, не было відаць, каб яна перажывала за нешта. Гэта пачало раздражняць. Кралі ж не проста нашу ідэю — кралі нашу працу. Мы з Ядвісяй былі першыя, то для мяне пісаў Стась свой верш, то я першым блукаў па горадзе і шукаў яе, Ядвісіны, вочы. І вось зараз Віктар будзе не ў фільме, а на вялікай сцэне хадзіць і спяваць, яму будуць пляскаць у ладкі сотні гледачоў...