— Наша пацанка зноў у мроях, — сказаў красун Рольф Банэці і засмяяўся, можа, крыху гучнавата.
У трупе менавіта ён атрымліваў з публікі найбольш любоўных цыдyлак — можа, менавіта таму ў яго быў ганарысты, стомлена-грэблівы, перанасычаны, мала не агідны выраз твару. А маленькай Ангелікі ён даўно дамагаўся, даўно ўвіваўся вакол яе. На сцэне часта абдымаў, але гэта было па ролі. Па-за роляй яна заставалася недаступнай. З зайздроснай упартасцю яна дарыла сваю пяшчоту таму, ад каго ніяк не магла чакаць yзаемнасці. Кранальная і мілая, яна, здавалася, была створана, каб яе кахалі. Але дзіўная натурыстасць сэрца пакідала яе халоднай і пакеплівай да бурнага націску Рольфа Банэці і прымушала горка плакаць ад ледзяной абыякавасці Гендрыка Гёфгена.
Рольф Банэці з выглядам знаўцы сказаў:
— Як жанчына твая Марцін y кожным разе не на парадку дня: жахлівая двухполая істота, гермафрадытка — напэўна, халодная, як рыбіна.
— А па-мойму, прыгожая, — ціха, але рашуча сказала Ангеліка. — Самая прыгожая жанчына, лічу я. — І ўжо вочы заплылі слязьмі: Ангеліка плакала часта і без важнай прычыны. Яшчэ толькі летyценна дадала: — Дзіўна, але я бачу нейкае таямнічае падабенства паміж Дорай Марцін і Гендрыкам...
Усе здзіўлена пераглянуліся.
— Марцін — яўрэйка. — Гэта нечакана азваўся юны Ганс Міклас.
Усе ўражана і крыху абyрана паглядзелі на яго.
— Наш Міклас — проста золатка, — парушыла маўчанне Моц і паспрабавала засмяяцца.
Кроге здзіўлена і з нейкай грэблівасцю нахмурыў лоб, фраў фон Гэрцфэльд паківала галавой і пабялела. Калі маўчанне стала пакутлівым, — юны Міклас, бледны, y позе прыхіліўся да стойкі, — дырэктар Кроге сказаў даволі рэзка:
— Што гэта значыць? — і зрабіў такі гнеўны твар, як толькі мог.
Другі малады актор, які да таго ціха перагаворваўся з татам Ганзэманам, умяшаўся з прымірэннем:
— Гоп-ля, міма! Кінь Міклас, усякае бывае, а ты ў нас хлопец як мае быць! — і ён паляпаў зламысніка па плячы і засмяяўся так шчыра, што ўсім адлегла; нават Кроге адважыўся на лёгкую весялосць, хоць і атрымалася гэта крыху нехлямяжа: ён пляскаў сябе па сцёгнах, нагінаўся, задзіраў галаву, — ну, проста не магу які смех. А Міклас заставаўся сур'ёзны; ён падняў yпарты, бледны твар, злосна сціснуў губы:
— І ўсё-такі яна яўрэйка.
Ён сказаў гэта так ціха, што ніхто не разабраў яго слоў; пачуў адзін Ота Ульрыхс, які толькі што сваёй прастадушнай непрадузятасцю ўратаваў быў сітуацыю, і цяпер пакараў яго строгім позіркам.
Дырэктар Кроге сваім смехам паказаў, што выхадку юнага Мікласа ён прыняў за вясёлы жарт, і кіўнуў Ульрыхсу.
— Ах, Ульрыхс, падыдзіце на хвіліначку!
Ульрыхс падсеў да століка дырэктара і фраў фон Гэрцфэльд.
— Не хацеў бы ўмешвацца ў вашыя справы, далібог не. — Кроге ўсім сваім выглядам паказваў, што гэтая тэма яму вельмі непрыемная. — Але вы нешта зачасцілі з вашымі выступамі на камуністычныя сходы. Вось і ўчора, таксама недзе выступалі. А гэта шкодзіць вам, Ульрыхс, і нам таксама. — Кроге гаварыў ціха. — Вы ж ведаеце, Ульрыхс, якія яны, буржуазныя газеты, — настойваў ён. — Людзі мы і без таго пад падазрэннем. А калі хто адзін з нас раптам засвеціцца палітычна, — гэта можа загубіць нас, Ульрыхс.
Кроге дапіў свой каньяк, нават пачырванеў.
— Мне вельмі прыемна, гер дырэктар, што вы загаварылі са мною пра такія рэчы. Вядома, я і сам пра тое думаў. Можа, будзе лепей, калі мы расстанемся, гер дырэктар, паверце, мне зусім не лёгка вам гэта казаць. Але ад сваёй палітычнай дзейнасці я не магу адмовіцца. Я нават хyтчэй ахвярyю працай у тэатры, а гэта немалая ахвяра, бо я даражу тэатрам, — спакойна адказаў Ульрыхс. Голас y яго быў прыемны, густы і цёплы.
Пакуль ён гаварыў, Кроге з бацькоўскай сімпатыяй глядзеў на яго інтэлігентны, поўны сілы твар. Ота Ульрыхс быў прыгожы мужчына. Яго высокі, прыветлівы лоб, адкінутыя назад чорныя валасы, вузкія цёмнакарыя, разумныя і вясёлыя вочы схілялі на давер. Кроге любіў яго. Таму цяпер амаль раззлаваўся.
— Што вы, Ульрыхс! — усклікнуў ён. — Пра тое і мовы быць не можа. Вы ж добра ведаеце, што я вас ніколі не адпушчу!
— Мы не можам без вас! — дадаў Шміц. Таўстун Шміц часам аглyшаў сваім дзіўна вібрыруючым, светлым і прыгожым голасам.
На гэтую заўвагу фраў Гэрцфэльд сур'ёзна кіўнула.
— Я прашу ў вас толькі пэўнай стрыманасці, — запэўніў Кроге.
— Вы ўсе вельмі шчырыя са мною, — сардэчна сказаў Ульрыхс, — сапраўды вельмі добрыя, і я буду вельмі старацца не надта кампраметаваць вас.