Выбрать главу

Efektivigante la decidon de la Plenuma Komitato la Generala Direktoro de UNESKO sendis al кiuj Registaroj kaj Naciaj UNESKO-Komisionoj cirkuleran leteron CL/1406 de la 15-a de februaro 1960 invitante ilin celebri en I960 la datrevenon de la naskifo de Zamenhof.

La decido de UNESKO estas vera krono de la brila Zamenhof-Jaro. Gi estas la plej alta honorigo, kiun iam ricevis la nomo de D-ro Zamenhof. Gi estas samtempe plia rekono al la grandeco de lia verko.

I. L.

*) Tiu ĉi artikolo estas mallongigita traduko de la studo,

*) (Presita en "Pola Esperantisto" 1957).

*) Parolado de prof, d-ro Paavo Ravila, eksrektoro de la Universitato de Helsinki, membro de la Akademio de Finnlando kaj de la Internacia Patrona Komitato de la Zamenhof-jaro, en la Zamenhof-festo la 20-an de septembro 1959 en la malgranda Solena salono de la Universitato de Helsinki.

(1) The Unesco Courier, junio 1957, p. 5-6.

(11) Literatura Mondo, 1923, p. 165,

(16) David Wright : Beowulf. Londono, 1957. Enkonduko, p. 21-23.

(17) Leonard Forster : Translation, an introduction. (As­pects of translation, Londono, 1958, p. 24). La dua parto de nia citaĵo estas bela nekonsekvencaĵo : multaj kreaj artistoj en multaj landoj ankaь tradu- kas; kaj la sperto de multaj el ili donas fortajn motivojn por la aserto, ke la tradukado estas bonega evoluigilo kaj ekzercilo, pri kiu devus de tempo al tempo okupiĝi ĉiu poeto.

(19) Peter Green, en recenzo en "The Observer" (Lon- dono) ĉirkaŭ decembro 1956, pri libro, kiu mem bele atestas la "eblecon" de poezia tradukado, nome Translating Horace" de J. B. Leishman.

(25) Vd. Prof. G. Waringhien : La akuzativo en Esperanto, (Esperantologio, vol. I, p. 33-52), el kiu mi ĉerpis miajn ekzemplojn pri tiu temo.

(26) verk. cit. sub (25), p. 41.

(27) E. Osers kaj J. K. Montgomery: Modern Czech Poetry. Londono, 1943, p. 11.

(31) Ch. Baudelaire : La floroj de Г malbono. La Laguna, 1957, p. 62.

(35) Pushkin, Lermontcrv, Tyutchev : Poems. Trad. Vladi­mir Nabokov. Londono, 1947, p. 10-11.

(33) Revuo Esperanto. Roterdamo, 1956, p. 118.

kiun verkis F. I. Kolobanov (Leningrad) en la rusa lingvo sub la titolo "L. Tolstoj kaj Esperanto". La parenteze cititaj volumoj kaj paĝoj rilatas al la Plena Verkaro de Leo Tolstoj, publikigita en la rusa lingvo. Preparante la ruslingvan studon, F. I. Kolobanov esploris ĉiujn leterojn, taglibrojn, notlibrojn k.t.p., entenitajn en la menciita Plena Verkaro. La mallon- gigon kaj tradukon faris, kun la permeso de la aьtoro, I.L.

[2] loko cit. sub. (1).

[3] loko cit. sub (1).

[4] "Tio, kion la plimultaj homoj jam delonge suspektis vera, nome ke la angla jam fariĝis 'la plej uzata' lingvo en la hodiaŭa mondo, estas nun konfirmita de la ĝenerala asambleo de la Internacia Asocio de Konferencaj Interpretistoj, kiu loĝas en Genevo. Oni parolas, kompreneble, nur pri diplomatia inter- komunikiĝo. Se oni komencus kalkuli la nombron da personoj, kiuj povas paroli nur la ĉinan, estas verŝajne, ke la taksado estus alia. Sed la ĉinoj ne multe interesiĝas pri la diplomatio, kio estas feliĉaĵo, ĉar (laŭ la sama raporto) la asocio havas precize unu anon, kiu interpretas el la ĉina kaj neniun, kiu kapa­blas interpreti en ĝin." — The Glasgow Herald, 24.2.1958.

[5] J. M. Cohen : A History of Western Literature.

[6] K. Kalocsay (red.) : Hъngara Antologio. Budapeŝto, 1933.

[7] K.R.C. Sturmer : Third Programme Esperanto. (The British Esperantist, 1957, p. 118).

[8] Index Translationum, Vol. 8 (1957) kaj Vol. 9 (1958).

[9] loko cit. sub (5), p. 355.

[10] Johan Hammond Rosbach : Norvega Esperantisto, 1959, p. 30.

[11] The Times Literary Supplement, 24.7.1959, p. 436.

[12] L. W. Tancock : Style in translation from French. (Aspects of translation, Londono, 1958, p. 49).

[13] Geoffrey Chaucer (13407-1400?) : granda angla poeto, kies ĉefverko estas la "Rakontoj de Canterbury".

[14] Ezra Pound : nuntempa usona poeto.

[15] Kompreneble, teatra metaforo.

[16] Prof. V. Gordon Childe : What happened in history. Londono, 1942, represo de 1950, p. 11.

[17] Dante : Infero, II, 79-80.

[18] Leonard Forster : Translation, an introduction. (As­pects of translation, Londono, 1958, p. 12).

[19] Verk. cit. sub (22), p. 9.

(23a) La subtilajn kaptilojn, kiuj embuskas la tradukan- ton, bele ekzemplas jeno : "En 1936 la sama Inter­nacia Instituto de Intelekta Kooperado eldonis francan tradukon de hajkoj de la japana poeto Baŝo, faritan de Kuni Macuo kaj de Steinilber-Oberlin. Unu el ili, plej kortuŝa, tekstis :

Au soleil, on sиche les kimonos.

Oh ! la petite manche de I'enfant mart!

(Je la suno oni sekigas la kimonojn. Ho ! Ia maniketo de la mortinta infano !). Estis rezervite al esperan­tisto, s-ro Teruo Mikami, kaj al la esperanta revuo 'Oomoto' (N-ro 217, Jul. 1958) riveli, ke tiuj tri versoj entenas kvar miskomprenojn : car en la aludita tempo oni aerumas la kimonojn en la ombro, car kosode signifas ne 'manikon', sed 'malvastmanikan kimonon', car fine la mortinta infano estas efektive 'mortinta junulino'." (Prof. G. Waringhien, "Lingvo kaj Vivo", p. 418.)

[20] Pri la rimriĉo de Esperanto vidu : Malgranda Revuo, 1951, n-ro 1, p. 14-15, kaj 1952, n-ro 1, p. 21-22.

(28a) En la franca beletra revuo La Nouvelle Revue Franзaise de la 1-a de novembro 1958 aperis kelkaj "Quatrains d'Omar Khayam", tradukitaj de Armand Robin. En la enkonduko И skribis : "Ekzistas kelkaj centoj da tradukoj de 1' Quatrains en la diversaj

lingvoj de la planedo La plej ekzakta, kiun mi

konas, estas tiu en Esperanto publikigita de Gaston Waringhien ĉe Parizo en 1953" (p. 933).

[21] Ivan Vazov : Sub la jugo. Esperanta traduko de "Pod igoto", Sofio, 1959, p. 31.

[22] Nadiron de la tradukarto eble prezentas libro "Burns in other tongues" (Burns en aliaj lingvoj), en kiu estas kolektitaj tradukoj de poemoj de la skota poeto

Robert Burns en proks. 50 aliajn lingvojn. Aliflanke, Marŝak en la rusa kaj Rossetti en Esperanto pruvis,

[24] Roy Campbell : Poems of Baudelaire. Londono, 1952, p. 6.

[25] Angla Antologio I. Roterdamo, 1957, p. 174.

[26] Felix Rose : Les 50 meilleurs poиmes anglais. Glas- govo, 1956, p. 35.

[27] Pushkin's poems. Trad. Walter Morison. Londono, 1Й45, p. 46-47.

[28] Parolado farita en Rotterdam, la 6-an de aprilo 1959.

[29] Momente Josephine Baker estas patrino de dekunu infanoj el jenaj gentoj krom la nomitaj : araba, finna, hъngara, korea, negra,