Выбрать главу

Такімі гутаркамі толькі i саграваліся сябры ў пякучыя маразы, толькі імі i бавілі душу ў нудныя зімовыя дні. Ну сапраўды, што ім было яшчэ рабіць?

Марыць пра лета, размаўляць ды зайздросціць хлапчукам, якія коўзаліся на лыжах паблізу ад клёна.

— А ты памятаеш, як летам ішоў дождж? Ён быў цёплы, i мы ўсе яго вельмі чакалі. Увосень таксама ішоў дождж, але ён быў ужо не такі добры,— пачынаў адзін лісток, запрашаючы сябра на размову.

Той адразу ж адгукаўся:

— A птушкі?!

— Птушкі... Гэта самае лепшае з усяго, што існуе на свеце пасля сонца i дрэў. Як прыгожа яны спявалі, як будавалі гнёзды, як клапатліва даглядалі птушанят. I яшчэ абіралі з нас вусеняў i жукоў. А зараз птушак няма, яны ўсе паляцелі да сонца, бо там цёпла i не падае лісце.

— Вось скончыцца зіма, вясна прыйдзе, будзе цёпла i ў нас, птушкі вернуцца, мы ix сустрэнем. Ім вельмі прыемна будзе, калі ix сустрэнуць сапраўдныя лісточкі.

Зусім недалёка ад сяброў сядзела варона. Яна пакрыўдзілася, што яе не лічаць за птушку, i прасіпела:

— Дурні старыя! Ды каму вы патрэбны вясной, сухоцце бязмозглае! Вясной на дрэвах з'явіцца новае лісце, зялёнае i маладое. А вы толькі перашкаджаць усяму будзеце.

I паляцела.

А сябры з гэтага часу страцілі спакой i раўнавагу. I на размовы ix не цягнула, усё маўчаць i маўчаць, трывожныя думкі спакою не даюць. Няўжо варона праўду сказала?

Канчалася зіма. Ноччу апошняя завіруха сарвала ўсё-ткі адзін лісток. Прачнуўся яго сябар i ўбачыў, што застаўся зусім адзін. I яшчэ больш пастарэў.

Прыйшла вясна, i ўся прырода напоўнілася яе жывымі сокамі. Набрынялі пупышкі, а потым з'явілася i маладое лісце. Якімі прыгожымі, якімі свежымі былі гэтыя лісточкі! Як ганарыўся імі стары клён! Як радавалі яны чалавечае вока! А наш знаёмы?

Дачакаўся ён маладых лісточкаў i распавядаў пра ўсё, што бачыў на сваім доўгім вяку. А потым пажадаў шчаслівага сонца i ўпаў сам па сабе на зямлю.

«Вясна ідзе, i ўсё павінна быць маладое»,— падумаў мінулагодні лісток.

МАЛЮНАК

Пад шкляным купалам у садзе мастака вырасла дзівосная кветка.

«Гэта сапраўдны цуд!» — захапляліся ёю людзі i кожны дзень прыходзілі любавацца незвычайнай раслінай.

Стары мастак, калі выпраўляў сваіх вучняў маляваць кветку, так i загадваў: «Намалюйце цуд».

Але міналі гады, i людзі забыліся на дзівосную кветку, бо ў кожнага з ix было шмат яе малюнкаў, зробленых вучнямі мастака, бо за гэты час з'явілася мноства іншых кветак, яшчэ прыгажэйшых.

Толькі вучні мастака па-ранейшаму паслухмяна малявалі «цуд» i прыйосілі свае працы на суд настаўніка.

I калі да славутага майстра запісаўся новы вучань — ён таксама атрымаў загад намаляваць цуд.

Вучань пайшоў у сад i намаляваў шкло, пад якім расла кветка.

«Што ты намаляваў?!» — жахнуўся мастак. «Цуд»,— адказаў вучань i даверліва зірнуў у вадкаблакітныя вочы настаўніка.

Калі стары мастак памёр, ён пакінуў сваю майсторню, камяніцу i сад менавіта гэтаму вучню.

А на развітанне сказаў:

«Зараз ніхто не малюе кветкі, але толькі шкло, пад якім яны растуць, толькі ваду, якой ix штораніцы паліваюць. Ты першы пайшоў па такім рызыкоўным шляху i дасягнуў вялікіх поспехаў у тэхніцы выяўлення. Каму, як не табе, заступіць на мае месца i вучыць іншых.

Абяцай мне толькі, што калі адзін з тваіх вучняў намалюе раптам замест шкла кветку,— ты не прагоніш яго i дапаможаш перамагчы цябе...»

Але калісьці кветка вырасце не пад шкляным купалам, а побач з ім.