HESIA
Wczoraj, jak mama poszła do teatru, a nas nie wzięła, bo to niemoralna sztuka. Poszłam do kuchni i tam Anna mi powiedziała! Och! Melu!… Och, Melu!
Tarza się po dywanie śmiejąc się.
MELA
Hesia! Ja myślę, że to grzech.
HESIA
Co?
MELA
Mówić z kucharką o takich rzeczach.
HESIA
Kiedy to prawda. Tak jest naprawdę.
MELA
Gdyby to mama wiedziała!
HESIA
No to co? Krzyczałaby, ona wiecznie krzyczy.
MELA
po chwili
A mnie nie powiesz?
HESIA
Nie. Nie chcę cię brać na swe sumienie. Nie gorsz malutkich!…
Chwilę milczą. Hesia wstaje i na palcach idzie do sypialni Zbyszka, zagląda i wraca do pieca, w pół drogi spotyka ją Mela, siadają. Hesia na fotelu, a Mela zaplata jej włosy w warkocze.
HESIA
No, zrób teraz ze mnie dziewczę z czarną kosą, spod wiejskiej strzechy.
MELA
To nie kręć się.
HESIA
Wiesz, Zbyszko znów poszedł na lumpkę.
MELA
Nie ma go?
HESIA
Nie ma. Coś bym ci powiedziała, ale przysięgnij się, że nikomu nie powiesz. Nachyl się… Zbyszko lata za Hanką.
MELA
Po co?
HESIA
E… bo ty… co z tobą gadać!… No powiedz sama, czy można z tobą gadać?
MELA
No, bo mówisz, że lata…
HESIA
No, lata czy zaczepia, czy kocha się, czy jak?
MELA
Och, Hesiu! Zbyszko?
HESIA
No co? Nie byłaś na Halce? Nie wiesz, jak to się dzieje? Panicz, no i "nieszczęsna Halka gwałtem tu idzie…"
Śmieje się serdecznie.
MELA
Ale to na scenie… potem, to było wtedy, jak takie kontusze nosili, ale Zbyszko… och, Hesiu!…
Wchodzi Hanka, klęka przy piecu.
HESIA
O, Hanka! Ja się jej zapytam. Zobaczysz, czy ja kłamię.
MELA
ze strachem
Hesiu, nie pytaj się, ja proszę!…
HESIA
Dlaczego? to swoja rzecz… Zresztą mama nie słyszy.
MELA
Hesiu, mnie czegoś przed Hanką wstyd.
Milczenie.
HESIA
cicho
No, to się nie będę pytać, ale ja widziałam wczoraj, jak on ją tu a tu szczypał.
MELA
A mówisz, że się w niej kocha.
HESIA
No… no właśnie.
MELA
Przecież, gdyby się w niej kochał, to by ją nie szczypał.
HESIA
Wiesz co – ciebie pod klosz… no, no!…
MELA
Za co, Hesiu, pod klosz?
HESIA
Za twoją głupotę! (Chwila. Nagle:) Ach! chciałabym wiedzieć, gdzie ten Zbyszko tak nocami chodzi?
MELA
Może do parku na spacer, teraz tak ładnie.
HESIA
Głupia jesteś! (nagle do Hanki) Hanka, nie wiesz ty, gdzie tak panowie po nocach chodzą?
HANKA
Skądże ja?…
HESIA
No, tak jak pan Zbyszko, do rana, prawie co dzień.
HANKA
Ano musi gdzieści…
HESIA
Pytałam się go, mówił – na lumpkę, a kucharka śmiała się także i mówiłá, że to do nocnych kawiarni. Ach, Boże, kiedy ja się już naprawdę czegoś porządnie dowiem!! Kiedy ja już będę duża! Kiedy nie będzie przede mną tajemnic!
MELA
A ja tak wolę.
HESIA
Co?
MELA
Nie wiedzieć o niczym. To tak jakoś miło. Ja wolę nic nie wiedzieć.
HESIA
Tuman!
SCENA CZWARTA
Też same, Dulska.
DULSKA
przez scenę jak huragan przelatuje
Czego wy tu? Co to? Ubierać się! Hanka, sprzątać! Mela, gamy! Felicjanie!…
Wpada do sypialni małżeńskiej.
HESIA
do Meli
Zostań jeszcze, już wicher przeleciał. "Felicjanie!"
MELA
Hesiu!…
HESIA
Co? rodzicielka! E… przesądy!
MELA
zgorszona
Hesiu, patrz, Hanka się śmieje.
HESIA
No to co? Niech się śmieje! Cóż to, ja nie mam własnego sądu? (do Hanki) Czego się śmiejesz, idiotko? Sprzątaj! Albo czekaj, byłaś kiedy w nocnej kawiarni?
HANKA
Hi! hi! Panienka też… Ja nawet nie wiem, gdzie to jest.
HESIA
Boś głupia. Kucharka była, jak była młoda. Mówi, że tam panowie siedzą, piją likiery i że tam bardzo wesoło. Kucharka mówiła, że tam są młode, ładne panny i że…
MELA
Cicho, Hesia! Jeszcze mama usłyszy.
Hanka wychodzi.
HESIA
Idź, idź! to nie dlatego, że mama, tylko że ty nie chcesz, żeby ci się w głowie rozświetliło.
MELA
Mówiłam ci – wolę nie wiedzieć.
HESIA
Przed chwilą się sama pytałaś.
MELA
O co?
HESIA
O te… dzieci…
MELA
To co innego.
HESIA
Dlaczego?
MELA
Bo tamto o dzieciach to ciekawe, a to brzydkie.
HESIA
Wcale nie, to jeszcze ciekawsze.
MELA
Może być, ale mnie to zaraz potem smutno.
HESIA
O!… idzie lump!
SCENA PIĄTA
Hesia, Mela, Zbyszko. Zbyszko – kołnierz podniesiony, twarz zmięta, zmarznięty, skrzywiony. Młode to, a już niemożliwe; choć chwilami coś w głębi źrenic się przewija.
HESIA
Gdzie byłeś, gdzie byłeś?
ZBYSZKO
odsuwa ją laską
Poszła!
HESIA
Gdzie byłeś? Lumpowałeś się? Mój złoty, powiedz, powiedz… Ja nic nie powiem mamie.
ZBYSZKO
Poszła!
HESIA
Ładnie się wyrażasz! Nie powiesz? A ja wiem! W nocnej kawiarni byłeś, likiery piłeś, ładne panny były… tak ładnie śmierdzisz cygarami… u, u!… jak ja to lubię…
ZBYSZKO
Mówię ci, poszła!
MELA
Hesiu, daj spokój!
HESIA
Tak? To tak ze mną? Poczekaj, ja też dorosnę, ja też pójdę na lumpę, ja też będę chodziła po kawiarniach i będę pić likiery… po nocnych kawiarniach, jak ty, jak ty!
Skacze przed nim na jednej nodze.
ZBYSZKO
Ładna edukacja, ślicznie się zapowiadasz.
HESIA
A teraz, żeby cię nauczyć grzeczności w kole rodzinnym…(woła) Mamciu! Mamciu! Zbyszko powrócił!
ZBYSZKO
Cicho bądź!
DULSKA
wpada jak bomba
Jesteś?
ZBYSZKO
Jestem i znikam! Idę się przespać przed biurem.
DULSKA
Nie! Zostaniesz tu! Mam z tobą do pomówienia.
ZBYSZKO
A!… lecę z nóg.