Карчма Та╝стуна Каначыка быля яшчэ зачынена - першыя наведн╕к╕ з'явяцца тольк╕ праз гадз╕ну. У пустой зале падавальшчыца Глея - худзенькая, кволая дзя╝чына з жо╝тым╕ валасам╕ ╕ вачам╕ колеру ажына╝ - расхаджвала пам╕ж сталам╕, старанна прац╕раючы ╕х анучай.
- Дабрыдзень, Глея, - сказала я, пераступаючы парог.
- Прыв╕танне, прыв╕танне, - прашчабятала тая.
Ск╕ну╝шы жакет, я павес╕ла яго на кручок ╕ прынялася завязваць фартух. Тут трэба як след прыбрацца, пакуль не прыйшл╕ наведн╕к╕. Са скрын╕ Народнага Вяшчальн╕ка, як╕ в╕се╝ акурат над барнай стойкай, л╕лася бадзёрая музыка. Праца ╕шла шпарка. Потым музыка абарвалася, ╕ пача╝ся пазапланавы выпуск нав╕н. Нав╕ны я звычайна прапускаю м╕ма вушэй. Там занадта многа лухты, ╕ кал╕ слухаць штодня балбатню Ахо╝н╕ка╝, то можна крануцца з розуму. Я здрыганулася, расчу╝шы ╕мя свайго брата. Ян Сям╕шка. Выпраста╝шыся, я павярнулася тварам да Вяшчальн╕ка. Цяпер я слухала вельм╕ ╝важл╕ва. Ян Сям╕шка. Стражн╕к. В╕льск╕ гарн╕зон, нумерыя трыста дваццаць-сто сорак. Замах на забойства. М╕ка Венд, Прэфект Па╝ночнай Прав╕нцы╕.
- Госпад Усявышн╕!..
Падлога ╝ мяне пад нагам╕ к╕╝ну╝лася, ╕ мне здалося, што я пачынаю правальвацца ╝ ледзяную, в╕рл╕вую пустэчу. Усё на╝кол раптам зраб╕лася нейк╕м зыбк╕м, як быццам я глядзела на свет скрозь шкляны сло╕к з вадой. Перада мной прам╕льгну╝ белы, перакошаны твар Гле╕. Яна штосьц╕ крычала, але я яе не чула. Не памятаю, як я выбегла з карчмы ╕ апынулася на вул╕цы. "Ян, о Госпадзе, Ян! Не трэба, ой, не трэба..." Потым я проста к╕далася па горадзе, як вар'ятка. Я не ведала, куды мне бегчы, дзе шукаць чалавека, як╕ мог бы заступ╕цца за брата. Потым, зняс╕леная, я апусц╕лася на лаву ╝ нейк╕м дворыку. У вушах у мяне зв╕нела, вочы засц╕╝ чырванаваты туман, а сэрца калац╕лася так, быццам гатова было разарвацца. "Ян, Госпадзе, Ян!.." Я сядзела, заплюшчы╝шы вочы ╕ абхап╕╝шы галаву рукам╕. Мне здавалася - яшчэ хв╕л╕на, ╕ я памру. Альбо звар'яцею. Альбо...
- Л╕та, Л╕та, - пачула я. Голас бы╝ жаночы. Я не адказала. У мяне не было с╕л нават расплюшчыць вочы. Яна села побач. Абняла мяне. Ад яе пахла мёдам ╕ лесам, сенажацям╕ ╕ спелым╕ сун╕цам╕, ран╕шн╕м туманам ╕ сасновай жыв╕цай, нагрэтай сонцам. Морам.
- Не бойся, не бойся, - шаптала яна. - Слухай.
Каля самае брамы нябыту
Лунал╕ дзве шэрыя птушк╕,
Гулял╕ ╝ рапсавым пол╕,
Гарэз╕л╕ ╝ чорных разорах
У часы кв╕тнення Сусвету,
Кал╕ дожджык яшчэ бы╝ чысты,
Не спаганены, не скажоны,
Кал╕ ╝ людзей было сэрца,
А ╝ сэрцы душа жывая,
╤ маленьк╕ пастух гна╝ статк╕
На луг╕, дзе блак╕т ╕ смарагды...
- Адкуль гэта? - спытала я напа╝голасу. - Я чула гэта раней...
Там, дзе дожджык спяшаецца ╝ мора,
Зб╕раючы в╕льгаць сусвета╝,
Там, дзе рэк╕ спяшаюцца ╝ мора
╤ нясуць карабл╕ да абшара╝,
Туды, дзе блак╕т ╕ смарагды,
╤ хвал╕ гайдаюцца ╝ночы ...
Я расплюшчыла вочы. Дворык бы╝ пусты. На лаве побач са мной н╕кога не было. Я не ведала, што гэта было - ц╕ то сон, ц╕ то мроя наяве. Але я адчувала, што с╕лы вярнул╕ся да мяне, а ад жаху ╕ роспачы не засталося ╕ знаку.
- Н╕чога, Ян, н╕чога, - сказала я, падымаючыся на ног╕. - Я цябе не пак╕ну. Чуеш? Я выцягну цябе з гэтай багны, Ян. Усё будзе добра. Пажывём яшчэ трошк╕.
Сход. М╕стэры╕
Паводле закона, кожны грамадзян╕н ме╝ права падаць прашэнне аб а╝дыенцы╕ ╝ Намесн╕ка. Адказу можна было чакаць кольк╕ за╝годна до╝га - ад некальк╕х дзён да некальк╕х месяца╝. Звычайна просьб╕т атрымл╕ва╝ адмову, але некаторым - так╕х был╕ адз╕нк╕ - ╝сётк╕ давал╕ дазвол на прыймо. Н╕хто не веда╝, ад чаго гэта залежыць. Проста як пашанцуе, напэ╝на. Я падала прашэнне ╝ Сакратарыят у той жа дзень, кал╕ даведалася пра замах на забойства. Гэта была мая адз╕ная магчымасць выратаваць Яна.
Наступныя некальк╕ дзён я проста чакала. Дзе мой брат ╕ ц╕ жывы ён наогул, я не ведала. Я спадзявалася знайсц╕ яго ╝ В╕льск╕м Астрозе, але камендант паведам╕╝, што зняволеных на ╕мя Ян Сям╕шка ╝ ╕х не значыцца. Працу ╝ карчме я зак╕нула. Зрэшты, Каначык усё ро╝на бы мяне звольн╕╝. Каму ахвота звязвацца з сястрой злачынцы? Зачын╕╝шыся ╝ сваёй кватэрцы, я сядзела, як звер у нары. Слухала Вяшчальн╕к. Аднак пра замах больш не было ан╕ слова. Здавалася, што пра гэты выпадак папросту забыл╕ся. Цяпер усе нав╕ны был╕ аб Дуумв╕раце. Вераломства саюзных карале╝ства╝ ╕ крывадушнасць Братэрства, вяшчала Калег╕я Пра╝ды. Сабатаж у прыгран╕ччы. Пяцёра заб╕тых л╕м╕тата╝. Дзея нечуванай дзёрзкасц╕. Народ абураны ╕ патрабуе адплаты. А цяпер свецкая хрон╕ка. Кароль Эверона - мужадзева. Ён дзел╕ць ложак з пры╝красным юнаком ╕ ходз╕ць па палацы ╝ жаночых сукенках... Чортава плявузгалка, ╕ не выключыш яе! Кал╕ тольк╕ не выдраць провад са сцяны. Але гэтага лепш не раб╕ць, бо адразу заявяцца правяральшчык╕ ╕ ╝кацяць штраф. А плац╕ць мне няма чым, бо працу я страц╕ла. Як жыць цяпер?.. Аднак пра гэта я старалася не думаць. Цяпер найгало╝нае - выратаваць Яна. А там паглядз╕м. Нешта будзе.
Кал╕ ╝ кал╕доры барака забразгата╝ дзвярны званок, я зразумела, што гэта да мяне. Я адчын╕ла дзверы. На парозе стая╝ чалавек у чорным к╕цел╕ са срэбным╕ нашы╝кам╕ ╕ фуражцы са знакам Аперанага Сонца. Тайная Канцылярыя.
- Л╕та Сям╕шка? - спыта╝ ён.
- Так, - я к╕╝нула.
Я не бачыла, якога колеру ╝ яго вочы - на ╕м был╕ акуляры з цёмным╕ шкельцам╕, але па ягоным ма╝ленн╕ я адразу зразумела, што гэта не рамеец. Тутэйшы. Наш чалавек. Ураджэнца╝ Па╝ночнай Прав╕нцы╕ вельм╕ неахвотна брал╕ на к╕ра╝н╕чыя пасады. А гэтаму неяк пашчасц╕ла праб╕цца ╝ Шпег╕. Найрэдк╕ выпадак.
- Алех Валога, - прадстав╕╝ся ён. - Служба бяспек╕ Прав╕нцы╕.
Алех. Я ╝жо чула гэтае ╕мя.
- Спадарыня Сям╕шка, Намесн╕к жадае бачыць вас, - паведам╕╝ Шпег. - Майце ласку прайсц╕ са мной.
- Так, канечне, - сказала я, зап╕наючыся. У роце ╝ мяне раптам перасохла. - Тольк╕...мне трэба сабрацца. Вы дасце мне некальк╕ хв╕л╕н?
Ён павольна к╕╝ну╝.
- Зб╕райцеся, спадарыня Сям╕шка. Тольк╕ не зацягвайце з гэтым. Яго Мосць - вельм╕ заняты чалавек.
Сабралася я вельм╕ хутка. Спехам прыгладз╕ла валасы, прыпудрылася, падвяла вочы вугальным ало╝кам ╕ кранула вусны карм╕нам. Ненав╕джу гэтыя пудры ды памады, але сёння выпадак вельм╕ адмысловы. Я ╕ду да Намесн╕ка, ╕ выглядаць я пав╕нна годна. Потым я апранула сваю лепшую сукенку, нак╕нула лёгк╕ плашч, сунула ног╕ ╝ туфл╕ на н╕зк╕х абцасах (тольк╕ ╝ так╕х ╕ хаджу) ╕ ╝зяла кайстру з камоды. У кайстры самае неабходнае - ключы, кашалёк з грашыма, нататн╕к ╕ пяро-самап╕сец, касцяны грабеньчык ╕ маленькае люстэрка. ╤ дакументы. На вул╕цы ╝ любы момант мог падысц╕ патруль ╕ запатрабаваць пасведчанне асобы. Напрыканцы я нанесла на скрон╕ ╕ запясц╕ некальк╕ кропель кветкавай вады - ╝ мяне ме╝ся адз╕ны флакончык на ╝се выпадк╕ жыцця. Нарэшце, замкну╝шы кватэру, я выйшла з барака.
Звонку мяне чакала машына. Мне ╝жо даводз╕лася ездз╕ць у самаходных эк╕пажах, але ╝ так╕х вось, ведамасных, яшчэ н╕ разу. Магутная, раскошная звяруга з серабрыста-шэрым╕ храм╕раваным╕ бартам╕ ╕ прыцемненым╕ вокнам╕. У салоне было прахалодна. Пахла сандалам. Мякк╕я сядзенн╕ был╕ абцягнуты скурай, месца к╕ро╝цы аддзяляла перагародка з гуканепран╕кальнага шкла. Шум рухав╕ка бы╝ амаль не чутны. Я ╝потайк╕ паглядвала на Алеха Валогу, як╕ сядзе╝ побач са мной. У ╕м было штосьц╕ ад грызуна. Валасы мышынага колеру, вузкая, пацучыная ф╕з╕яном╕я. Гнюсны, напэ╝на, тып. Зрэшты, ╕ншых у Канцылярыю ╕ не бяруць. Я ╝сё чакала, што ён загаворыць пра Яна, але Шпег пакуль што памо╝чва╝. Ён сядзе╝, спакойна гледзячы наперад ╕ трымаючы фуражку на зг╕бе локця. Абл╕чча яго заставалася непран╕кальным.
На подступах да Тры╝мфальнай плошчы машына спын╕лася. Дарога была перакрыта, омн╕бусы ╕ самаходныя эк╕пажы стаял╕, заглушы╝шы рухав╕к╕.