Выбрать главу

Вярну╝шыся дадому, доктар перш-наперш нак╕рава╝ся да сабе ╝ каб╕нет, дзе на сакрэтн╕ку чырвонага дрэва пабл╕сква╝ абс╕дыянавы апарат. Крутану╝шы дыск, доктар звяза╝ся з Асменем, цэнтральным горадам Дольнай Зямл╕, ╕ паведам╕╝ аб пачатку эп╕дэм╕╕. Згодна ╕нструкцы╕, тамтэйшае к╕ра╝н╕цтва мус╕ла звязацца са стал╕цай Прав╕нцы╕ ╕ атрымаць адпаведныя распараджэнн╕, але доктара гэта ╝жо не датычылася. Выкана╝шы свой апошн╕ до╝г, ён вывалак з шафы дарожную вал╕зку ╕ прыня╝ся ╝ л╕хаманкавым паспеху зб╕раць рэчы. Доктар бы╝ перакананым халасцяком, ╕ цяпер ён падзякава╝ Вышняму за гэта. У цяперашн╕х варунках сям'я была бы для яго непатрэбным баластам.

Кал╕ доктар, падхап╕╝шы вал╕зку, выбег з дому, на вул╕цы ╝жо панавала пан╕ка. Уздо╝ж ходн╕ка, выцягну╝шыся ╝ шэраг, стаял╕ павозк╕ ╕ самаходныя эк╕пажы. На╝кол м╕тус╕л╕ся людз╕ з баулам╕, вузлам╕ ╕ вал╕зам╕ ╝ руках. Хаця доктар загада╝ трымаць усё ╝ строг╕м сакрэце, вестка аб пошасц╕ ╝жо разнеслася па горадзе. Доктар к╕ну╝ся бы╝ да найбл╕жэйшай павозк╕, але яго спын╕л╕ выкрык╕: "Занята! Занята!" Да павозк╕ ╕мча╝ся начальн╕к гарадской турмы, трымаючы ╝ адной руцэ цяжкую вал╕зу, у другой - гаршчок з хатн╕м ф╕кусам. Следам за ╕м тупала яго мажная жонка ╕ тры яго дачк╕, заспаныя ╕ злосныя ад таго, што ╕х выцягнул╕ з пасцел╕ ╕ пагнал╕ невядома куды, не дазвол╕╝шы н╕ прыняць ванну, н╕ зраб╕ць прычоску. На шчасце, суседняя павозка была свабодная. Ускочы╝шы ╝ яе, доктар павал╕╝ся на сядзенне ╕ крыкну╝ фурману: "Руш!" Не трэба было ╝дакладняць, куды ехаць. Прэч, прэч з горада, ╕ як мага хутчэй!

***

На досв╕тку гарадск╕я вароты зачын╕л╕ся, ╕ на вул╕цах з'яв╕л╕ся коранеры ╝ ахо╝ных балахонах зелянявага адцення ╕ чумных масках, як╕я нагадвал╕ птушыныя дзюбы. Па перыметры горада вайско╝цы спешна нацягвал╕ калючую сетку ╕ ╝сталё╝вал╕ генератары. На плошчы каля гарадск╕х варот выстра╕╝ся атрад узброеных стражн╕ка╝. ╤х звычайную ╝н╕форму зямл╕стага колеру дапа╝нял╕ проц╕чумныя маск╕, але не так╕я, як у коранера╝. Маск╕ жа╝нера╝ закрывал╕ тольк╕ рот ╕ нос, але пак╕дал╕ неабароненым╕ вочы.

Кал╕ Юсц╕н Варда, ╤нспектар Тайнай Канцыляры╕, прачну╝ся ╝ ложку свайго гасц╕н╕чнага нумара, час ужо перавал╕╝ за по╝дзень. Крывячыся ад вострага болю ╝ правай скрон╕ (давалася ╝ знак╕ падвойная порцыя зелля, прынятая напярэдадн╕), ён набл╕з╕╝ся да акна ╕ адсуну╝ ф╕ранку. Аказваецца, ноччу прайшо╝ давол╕ моцны снегапад, ╕ цяпер востраканцовыя дах╕ дамо╝ был╕ белыя ад снегу, а вузк╕я, зв╕л╕стыя вулачк╕ старога горада патанал╕ ╝ гурбах. Дз╕╝на, што н╕хто аж дагэтуль не паклапац╕╝ся пра тое, каб расчысц╕ць маставыя. Прав╕нцыя!.. Вул╕ца, на якую выходз╕л╕ вокны гасц╕н╕цы, была пустынная - н╕ людзей, н╕ эк╕пажа╝, тольк╕ пасярод маставой ╝ глыбок╕м снезе цягну╝ся ланцужок слядо╝. Апусц╕╝шы вочы, ╤нспектар убачы╝ самотную постаць, якая стаяла па шчыкалатку ╝ снезе проста пад вокнам╕ яго апартамента╝. Постаць была захутана ╝ зелянявы балахон з капюшонам, з-пад якога выглядвала аг╕дная птушыная маска з вачыма-шкельцам╕. У руках, зацягнутых у высок╕я, да локця, пальчатк╕, незнаёмец трыма╝ до╝гую жэрдку з патройным круком на канцы. То бы╝ коранер, ╕ ╝ адрозненне ад учорашняй тройцы ад л╕хтаром, ён бы╝ абсалютна рэальным.

Пра моравую пошасць Юсц╕н Варда веда╝ не па чутках. Наступствы ён бачы╝ на ╝ласныя вочы, кал╕ служы╝ ва ╝сходн╕х фемах восем гадо╝ таму. Там, бывала, цэлыя гарады выкошвала пад корань. Потым тубыльцы-бхалы ╝ручную рыл╕ вапнавыя траншэ╕, а падземныя печы, пабудаваныя наспех, не спра╝лял╕ся з колькасцю цел - глеба расколвалася ад пякельнага жару, ╕ над раскол╕нам╕ ╝ зямл╕ курэ╝ тлусты, задушл╕вы дым. У большасц╕ выпадка╝ усяму в╕ной был╕ звычайныя бюракратычныя затрымк╕. Дастав╕ць проц╕чумную сываратку да месца бедства было нескладана, аднак для гэтага патрабавалася маса суправаджальных дакумента╝. Пакуль чынушы расста╝лял╕ свае закавык╕, час сыходз╕╝, ╕ як вын╕к - горы трупа╝ ╕ абурэнне н╕зо╝. Што зроб╕ш, у Рамейскай ╤мперы╕ любое пачынанне проста-тк╕ тоне ╝ паперах. Затое парадак ╕дэальны...

У горадзе, зачыненым на каранц╕н, ╤нспектар апыну╝ся ╝першыню ╝ жыцц╕, аднак гэтая акал╕чнасць яго не вельм╕ ╝схвалявала. Пасведчанне агента Канцыляры╕ адчыняла перад ╕м усе дзверы. На выра╝наванай пляцо╝цы за гарадской сцяной яго чакала крылатая машына з п╕лотам. ╤нспектару заставалася тольк╕ дастав╕ць затрыманага ╝ стал╕цу, ╕ на гэтым яго м╕с╕я будзе завершана. Больш н╕кол╕ ╝ жыцц╕ не ╝бачыць ён гэты чорта╝ горад. Дый з Па╝ночнай Прав╕нцыяй самы час разв╕тацца. Вярну╝шыся ╝ В╕льск, ён неадкладна падп╕ша заяву аб звальненн╕ ╕ к╕не яе Валогу проста...на стол. Лепей было б, канечне, у зубы, разважа╝ ╤нспектар, таропка нацягваючы шынель, аднак Валога якое-н╕якое, але начальства, а супраць Табел╕ аб рангах не папрэш...

Ля муро╝ гарадской турмы чакала чатырохмесная машына з адкрытым верхам, на якой напярэдадн╕ прывезл╕ палоннага з гарн╕зона. Рухав╕к бы╝ уключаны. К╕ро╝ца ва ╝н╕форме жа╝нера сядзе╝, учап╕╝шыся дрыготкай рукой у стырно, абл╕чча яго было збялелае. Ён бы з радасцю ╝цёк з горада разам з астатн╕м╕, але пагроза пакарання за дэзертырства палохала яго яшчэ больш, чым эп╕дэм╕я. Турма была пустая - н╕ начальства, н╕ ахо╝н╕ка╝. Дзверы камер был╕ расх╕нутыя, трое зняволеных, асуджаных за да╝г╕ ╕ махлярства, бясследна зн╕кл╕. У камеры застава╝ся тольк╕ палонны мяцежн╕к, як╕, натуральна, н╕куды не мог сысц╕ з прычыны сваёй слепаты. ╤нспектар схап╕╝ палоннага за руку ╕ ра╝ну╝шы: "За мной!" павалок яго да выхаду. Падцягну╝шы затрыманага да машыны, ╤нспектар штурхну╝ яго на задняе сядзенне, сам уладкава╝ся побач ╕ адда╝ загад к╕ро╝цу. Прабуксава╝шы колам╕ па снезе, машына сарвалася з месца.

На плошчы ля гарадск╕х варот к╕ро╝ца змушаны бы╝ спын╕цца. Тут сабра╝ся вел╕зарны нато╝п. Здавалася, што з хв╕л╕ны на хв╕л╕ну ╝спыхне бунт, ╕ гараджане, як╕я не паспел╕ збегчы з Лемара, пачнуць штурмаваць зачыненыя вароты.

- Наз╕рай за палонным, - сказа╝ ╤нспектар к╕ро╝цу ╕ выйша╝ з машыны.

Прац╕сну╝шыся скрозь нато╝п, ён цвёрдым крокам набл╕з╕╝ся да шарэнг╕ стражн╕ка╝, як╕я стаял╕ каля гарадск╕х варот.

- У чым справа? - загрыме╝ ╤нспектар.

Адказу ён не атрыма╝. Жа╝неры глядзел╕ м╕ма яго, трымаючы зброю напагатове. Тады ╤нспектар падышо╝ ушчыльную да аднаго са стражн╕ка╝. Ягоны твар бы╝ напалову схаваны пад чумнай маскай, але заз╕рну╝шы ╝ яго перапуджаныя, шырока раскрытыя вочы, ╤нспектар зразуме╝, што перад ╕м зус╕м яшчэ смаркач.

- Я ╤нспектар! - ён выхап╕╝ з-за пазух╕ пасведчанне ╕ тыцну╝ яго жа╝неру пад нос. - Вы пойдзеце пад трыбунал за тое, што чын╕це перашкоды рабоце Тайнай Канцыляры╕.

Стражн╕к адступ╕╝. Аднак напалохала яго зус╕м не пагроза трыбунала. Ён нават не з╕рну╝ на пасведчанне. Жа╝нер глядзе╝ на аголенае запясце ╤нспектара. На бледнай палосцы скуры пам╕ж пальчаткай ╕ рукавом шыняля выразна праступал╕ цёмна-барвовыя плямы.

- Стыгмата! - залямантава╝ жа╝нер.

Голас пад маскай гуча╝ прыглушана, але пачул╕ яго ╝се.

- Стыгмата! Стыгмата! - раздал╕ся по╝ныя жаху крык╕.

Нато╝п адх╕сну╝ся. Вакол ╤нспектара ╝тварылася пустая прастора. Краем вока ён за╝важы╝ дзве постац╕ ╝ зелянявых балахонах, як╕я нак╕ро╝вал╕ся на╝прост да яго. Нато╝п спешна рассуну╝ся, даючы ╕м дарогу.

- Пройдземце, - пачу╝ ╤нспектар глух╕, бясколерны голас. Цяжкая рука легла на яго плячо. Аз╕рну╝шыся, ён убачы╝ сваё адлюстраванне ╝ круглых шкельцах чумнай маск╕ коранера - збялелае, перакошанае абл╕чча, растрапаныя валасы.

- Рук╕ прэч. Я супрацо╝н╕к спецслужб!

Але яго ╝жо н╕хто не слуха╝. Друг╕ коранер узя╝ яго пад локаць. ╤нспектар ╕рвану╝ся, спрабуючы вызвал╕цца, але яго ╝жо цягнул╕ прэч з плошчы. ╤нспектар ╝ адча╕ з╕рну╝ на машыну. К╕ро╝ца сядзе╝ на сва╕м месцы ╕ з жахам наз╕ра╝ за тым, што адбывалася.