Выбрать главу

За дзвярыма звонку пачул╕ся прыглушаныя галасы. Потым нешта заскрэблася, пачалася нейкая валтузня, а пасля разда╝ся глух╕ ╝дар, быццам хтосьц╕ з размаху шпурну╝ на падлогу бервяно, загорнутае ╝ дывановую ткан╕ну.

- У чым справа? - прагавары╝ агент. Павольна, не ╝стаючы з-за стала, ён суну╝ руку за пазуху шыняля.

Дзверы расх╕нул╕ся. На парозе стая╝ семгалец у простай св╕тцы, падперазанай скураным пасам. ╬ абедзвюх руках ён трыма╝ па парабелуме. Стах Во╝чак.

- Альб╕н, - прамов╕╝ он. - Альб╕н Гхор. Прыв╕танне, Альб╕н.

- Чаго?..

Чалавек на ╕мя Вэл Йорхас здрыгану╝ся, н╕бы ад удару, пяро высл╕знула з ягоных пальца╝.

- Н╕ з месца! - апамята╝шыся, заро╝ цыв╕льны. Ускочы╝шы з-за стала, ён выхап╕╝ зброю з кабуры.

Во╝чак уск╕ну╝ парабелум ╕, не цаляючы, нац╕сну╝ на спуск. Грымну╝ стрэл. Цыв╕льны х╕сну╝ся ╕ з дра╝ляным грукатам завал╕╝ся на сп╕ну.

- Бхал. Жывёл╕на, - прашыпе╝ агент.

Ён ускочы╝ на ног╕, у руцэ яго бл╕снула сталь.

- Йорхас, на падлогу! - пачулася з-за дзвярэй. Крыча╝ Коган. Гэта ж трэба, Коган таксама тут...

Зно╝ бабахну╝ стрэл, ╕ правая рука агента пав╕сла, як канчук. Ён з праклёнам╕ к╕ну╝ся пад стол, на хаду перахопл╕ваючы зброю ╝ левую руку. Пачалася бязладная стралян╕на. Зазв╕нела шкло, са сцен пасыпалася тынко╝ка. Вэл Йорхас адкац╕╝ся да канапы ╕ скурчы╝ся на падлозе, зах╕л╕╝шы галаву рукам╕. Над ╕м з в╕скам пранос╕л╕ся кул╕. Потым запанавала ц╕шыня.

- Гэй, начальства. Чуеш, начальства? - хтосьц╕ трос яго за плячо.

Вэл Йорхас узня╝ вочы. Над ╕м стая╝ вусаты Коган у зрэбнай св╕тцы ╕ шапцы-трывуху. Семгалец усм╕ха╝ся.

- Ну што, па╝днёвец? Жывы? - спыта╝ ён.

- Быццам бы.

Падня╝шыся на ног╕, Вэл Йорхас агледзе╝ся па баках. Агент ляжа╝, скурчы╝шыся, каля стала ╕ глуха стагна╝. Ягоны шынель бы╝ прастрэлены ╝ некальк╕х месцах, пад ╕м расплывалася лужынка крыв╕. Цыв╕льны бы╝ нежывы. Ён ляжа╝ на падлозе, раск╕ну╝шы рук╕ ╕ ск╕рава╝шы нев╕душчы поз╕рк у пустэчу, вочы яго павольна выцв╕тал╕, набываючы зеленавата-шэры колер. На ягоным ╕лбе, акурат пам╕ж вачэй, пунсавела акуратная кулявая адтул╕на. 'Гэта Во╝чак зраб╕╝? - падума╝ Вэл Йорхас. - Вось так, з аднаго стрэлу? Н╕што сабе. Стралок з яго за╝сёды бы╝ паганы...'

- Гадзёныш ты, Во╝чак, - прамов╕╝ ён уголас. - Ты ╝ Асмен╕ пав╕нен бы╝ з'яв╕цца яшчэ паза╝чора. А бегаць за вам╕ па ╝с╕м прымор'╕ я не ...

- Прабач. Я затрыма╝ся, - сказа╝ Во╝чак.

Ён стая╝ пасярод пакоя, усё яшчэ сц╕скаючы ╝ руцэ парабелум ╕ ╝тароп╕╝шыся на мерцвяка ╝ цыв╕льным, як╕ ляжа╝ каля яго ног. Абл╕чча Сташака было непран╕кальным - тольк╕ ня╝ло╝ная ╝смешачка ╝ куточках вусна╝. Халэмус. Намесн╕к гэтаксама ╝см╕хаецца, сказа╝ сабе Вэл Йорхас. Семгальцы, што з ╕х возьмеш. Усе яны аднолькавыя. Х╕тразробленыя, скрытныя ды негаварк╕я, ╕ чорт ведае, што ╝ ╕х на╝ме...

- Сташак не прыйшо╝, таму што памёр, - паведам╕╝ Коган.

Вэл Йорхас з╕рну╝ на яго з не╝разуменем. Здзекуецца?

- У як╕м сэнсе?

Коган за╝см╕ха╝ся, яго зубы бл╕снул╕ з-пад чорных вусо╝.

- А ╝ простым. Падстрэл╕л╕ яго. Там, пад Усесвяцкам. А потым яшчэ ╕ шабляй гакнул╕. Вось так! - Коган рассек кулаком паветра. - Развал╕ла ад пляча да грудз╕ны. Я побач бы╝, усё бачы╝. Ён крывёю сплы╝, а я яго на ╝ласным карку ажно да Па╝ночнай Багны цягну╝. ╤ рабяты з нам╕ - тыя, хто заста╝ся.

- Усётк╕ да Багны ╕рванул╕, - прамов╕╝ Вэл Йорхас. - Я так ╕ дума╝. Больш жа няма куды...

Коган энерг╕чна зак╕ва╝.

- Дакладна! Вось там ён ╕ памёр. У мяне, можна сказаць, на руках. А ╝ Багне, ты не паверыш, людз╕ жывуць. ╤ яны шмат чаго ведаюць. Такога, што вам у Царгорадзе вашым ╕ не сн╕лася, - ён рагатну╝. - Вось яны з таго свету яго ╕ выцягнул╕. Ну, ╕ нам тое-сёе растлумачыл╕. Пра вас, па╝днё╝ца╝, у тым л╕ку. Ц╕кавеньк╕я рэчы, я скажу!..

Вэл Йорхас пама╝ча╝. Потым спыта╝, п╕льна гледзячы Стаху Во╝чаку ╝ вочы:

- Во╝чак, што адбываецца?

- Л╕чы, што дагавор наш скасаваны, - адказа╝ той спакойна. - Я больш не працую на Севаста. ╤ адпаведна, паслуг╕ куратара╝ нам больш не да патрэбы. Так Севасту ╕ перадай. Кал╕, вядома, ты сам маеш намер з ╕м сустракацца.

- Так. Ясна цяпер, - сказа╝ ён змрочна.

Што ж, усё да гэтага ╕шло. Апошн╕м часам Во╝чак усё часцей адыходз╕╝ ад ╕нструкцый ╕ пачына╝ дзейн╕чаць па свайму разуменню. Гэта ён дадума╝ся зраб╕ць крыж-васьм╕рог - дэталь семгальскай вышы╝к╕ - с╕мвалам Братчыка╝. Дасц╕пная вынаходка. Вобраз М╕тры ╬се╝ладара ╝жо не мог быць знакам еднасц╕, таму што большасць семгальца╝ вызнавал╕ Закон Праведн╕ка╝, а М╕тру ╝спрымал╕, як язычн╕цкае бажаство. Дынастычныя штандары Венда╝ таксама мала каго натхнял╕, бо Венды, як вядома, вельм╕ дрэнна скончыл╕. А вось Васьм╕рог - нешта такое, што сапра╝ды магло ╝з'яднаць народ, ╕ гэта было па-сапра╝днаму небяспечным... Улётк╕ таксама был╕ прыдумкаю Во╝чака. Як ╕ дыверс╕╕ з адключэннем Народных Вяшчальн╕ка╝. Такая самадзейнасць нервавала Севаста. "Не спускай з яго вачэй, Йорхас, - гавары╝ ён падчас а╝дыенцый. - Ён пэ╝на зайгра╝ся ╝ змагара з акупантам╕. Нельга дапусц╕ць, каб мяцеж выйша╝ з-пад кантролю'. Вось ╕ дайграл╕ся...

- Ну, дык што, рамеец? Разыдземся па-добраму, ц╕ як? - спыта╝ Коган.

Пытанне было рытарычнае. Вэл Йорхас бяззбройны. У Когана ╕ Во╝чака парабелумы. ╤ яны тольк╕ што завал╕л╕ двух супрацо╝н╕ка╝ спецслужб. Ц╕ нават трох - за дзвярыма на лесв╕чнай клетцы панавала грабавая ц╕шыня. У любым выпадку, лепш ╕сц╕ адгэтуль, пакуль цэлы... Не зводзячы з ╕х вачэй, рамеец пача╝ адыходз╕ць да дзвярэй.

- У двары пад аркай ста╕ць машына. Можаш яе ╝зяць, - сказа╝ Стах Во╝чак. - Перастрэлку чу╝ увесь квартал, у бл╕жэйшыя па╝гадз╕ны н╕хто на вул╕цу не высунецца, але сюды ╝жо напэ╝на едуць жандары, так што табе лепш паспяшацца. Адсюль да Перамысла╝к╕ дзве гадз╕ны язды. Яшчэ паспееш зраб╕ць справаздачу.

У маля╝н╕чым мястэчку пад назваю Перамысла╝ка знаходз╕лася адна з рэз╕дэнцый Севаста. Там за╝сёды прысутн╕чал╕ давераныя асобы, як╕м можна было перадаць справаздачы альбо атрымаць новыя ╕нструкцы╕ з цэнтра.

- Да Лемара крыху далей, - працягва╝ Во╝чак. - Тры гадз╕ны па гасц╕нцы, кал╕ дарог╕ яшчэ не перакрыл╕.

- Баюся, што перакрыл╕, - умяша╝ся Коган. - А брамка шчэ з ран╕цы зачын╕лася. Там цяпер Морава Дзе╝ка гарэзуе. ╤ гэтая, Каралева Гуля╝. Ты асцярожней там, Йорхас, яны рамейца╝ страх як не любяць, што адна, што другая.

- На чорта мне ваш Лемар? - вымав╕╝ Вэл Йорхас з некаторым здз╕╝леннем. - Што я там забы╝?

- Там Мроя, - прамов╕╝ Коган напа╝голасу.

- Там Л╕та Сям╕шка, - сказа╝ Во╝чак. - Я ╝жо не змагу аб ёй клапац╕цца, а ёй патрэбны абарона ╕ падтрымка. Хаця сама яна, вядома, так не л╕чыць.

- А не хочаш у Лемар, едзь у Перамысла╝ку. Ты чалавек вольны, табе ╕ вырашаць, - закругл╕╝ думку Коган.

Рамеец працягва╝ павольна адыходз╕ць, пакуль не упёрся сп╕ной у дзверы. Не зводзячы вачэй з двух семгальца╝, ён узя╝ся за дзвярную ручку.

- Што б ты н╕ вырашы╝ - поспеха╝. Альб╕н Гхор, - сказа╝ Во╝чак, усм╕хаючыся.

- Кхаз-гай, - працадз╕╝ той. Нац╕сну╝шы на ручку, ён вылеце╝ на лесв╕чную клетку ╕ зачын╕╝ за сабой дзверы.

'Кхаз-гай' на мове ксайлахск╕х качэ╝н╕ка╝ значыць 'шаленцы'. Сёння дакладна хтосьц╕ звар'яце╝. Як яшчэ растлумачыць гэта дз╕╝нае пера╝тварэнне Во╝чака ╕ Когана? Асабл╕ва Когана, гэтага на╕╝нага сельскага цельпука, як╕ ╝ прысутнасц╕ рамейца за╝сёды тушава╝ся. А цяпер глядз╕ ты, як╕ дзёрзк╕. А яшчэ яго назвал╕ ╕мем, якое ён апошн╕я два гады з ус╕х с╕л спрабава╝ забыць. Альб╕н Гхор. Каб яго халера...

К╕ну╝шыся да лесв╕цы, ён ледзь не наляце╝ на знежывелае цела, якое ляжала ╝поперак пляцо╝к╕. Друг╕ цыв╕льны. Мёртвы ён ц╕ проста ╝ непрытомнасц╕, вызначыць на вока было немагчыма, а зрэшты, Вэл Йорхас (альбо Альб╕н) ╕ не зб╕ра╝ся гэта высвятляць. Скац╕╝шыся з лесв╕цы, ён выбег на двор. Чорная ведамасная машына стаяла ля пад'езда. Пярэдн╕я дзверы был╕ адчыненыя, шафёр сядзе╝, неяк ненатуральна выгну╝шыся ╕ зак╕ну╝шы галаву. Фуражка з яго зляцела. Ён не варушы╝ся.