Паўза.
Вяршыла (у прысутнасці намеснікаў трымае сябе больш упэўнена і смела). Я папрашу вас, Мікалай Ягорававіч… Зрабіце нам, калі ласка, афіцыйнае паведамленне. Гэта мае намеснікі… Папсуева Тамара Цімафееўна… Першы намеснік. І Міралюбаў Ягор Фёдаравіч…
Мурашка. Вельмі прыемна! Вельмі прыемна!.. (Ускочыўшы, па чарзе кланяецца абодвум намеснікам.)
Вяршыла. Самыя вопытныя нашы спецыялісты. Усе складаныя пытанні мы заўсёды вырашаем сумесна. Пачынайце!
Мурашка (узнімаецца, разгублена). З чаго пачынаць?
Папсуева. Ну, хоць бы з таго, па якому прынцыпу дзейнічае гэты ваш… бязмен?
Мурашка. На мікрасхемах і паўправадніках…
Папсуева. Я не пра тое! Для яго трэба рыхтаваць спецыяльныя тэсты? Ці яшчэ што?
Мурашка. Не, тэсты не патрэбны. Паказанні апарата рэгіструюцца на спецыяльнай шкале… У працэнтах…
Папсуева. У працэнтах чаго?
Мурашка (нясмела). Працэнты паказваюць, колькі ў чалавеку дурноты…
Паўза.
Папсуева. І што? Гэта адразу відаць?
Мурашка. Ага, адразу…
Усе ашаломлена маўчаць.
Папсуева (нечакана). У вас ёсць даведка аб стане вашага здароўя?
Вяршыла (паспешліва). Ёсць-ёсць! Я правяраў… (Хуценька паправіўся.) Я глядзеў…
Паўза.
Міралюбаў (зацікаўлена). І вы можаце паказаць нам яго зараз?
Мурашка (стаўшы зусім іншым чалавекам). Вядома! (Кідаецца да чамадана і адкрывае яго.) Спачатку ён быў у мяне вельмі грувасткі. Стацыянарны… Потым я зрабіў яго партатыўным. Каб можна было карыстацца ў любых умовах… (Расказваючы ўсё гэта, імгненна разгортвае апаратуру: вымае з чамадана шкалу з вялікай чырвонай стрэлкай і ўстанаўлівае яе на тэлескапічнай штанзе, выцягвае з чамадана элегантнае складное бліскучае крэсла. Над спінкай храміраваны да сонечнага зіхацення паўабруч, падобны на той, якім абсталявана кожнае стаматалагічнае крэсла. У глыбіні сцэны ставіць два магутныя дынамікі, затым ужо вымае і вельмі асцярожна ставіць на стол перад міністрам невялікі ярка-чырвоны апарат з бліскучымі тумблерамі, кнопкамі, рычажкамі. Хуценька злучае апарат правадамі з крэслам, дынамікамі і штангай.) Вось і ўсё.
Вяршыла. Так хутка?
Мурашка. На зборку патрабуецца не больш сямі-васьмі мінут. Шмат разоў хранаметраваў.
Вяршыла (з некаторай асцярогай разглядваючы апарат). І ўсё ж мне не зусім зразумела, як ён дзейнічае?..
Мурашка (паказваючы на храміраваны паўабруч). Вось тут знаходзіцца адзін датчык…
Папсуева. Значыць, гэты рагач павінен дакрануцца да чалавечай галавы?
Мурашка. Ага. Датчык павінен увайсці ў непасрэдны кантакт з шэрым рэчывам мозгу…
Папсуева. Як гэта — непасрэдны?! Вы што? Трэпанацыю чэрапа будзеце кожнаму рабіць?
Мурашка. Што вы! Не! Датчык улаўлівае біятокі мозгу праз чарапную каробку.
Паўза.
Папсуева. Значыць, падвопытны павінен пакласці галаву на гэтыя вілы?
Мурашка. Ага…
Папсуева. А калі ён не захоча рабіць гэта добраахвотна? Вы будзеце прымушаць сілком?
Мурашка. Не… Я прадугледзеў і такі варыянт. (Націскае кнопку, і металічнае крэсла набывае такое палажэнне, пры якім галава чалавека абавязкова дакранецца да паўабруча.) Я ўжо працую над больш дасканалым апаратам…
Міралюбаў (з цікавасцю). Чым ён будзе адрознівацца ад гэтага?
Мурашка. Ён будзе лавіць біятокі мозгу з адлегласці трох-пяці метраў…
Папсуева. Ну, ведаеце!.. Лавіць біятокі мозгу з-за вугла — супрацьзаконна! Усё роўна што чытаць чужыя пісьмы ці падслухоўваць тэлефонныя размовы! На гэта ў нас ніколі не пойдуць!
Вяршыла (з некаторай трывогай паказваючы на апарат). А гэты яшчэ не ловіць на адлегласці?
Мурашка. Гэты — не. Ён працуе па прынцыпу непасрэднага кантакту.
Міралюбаў (з вялікай цікавасцю разглядаючы апарат). Вы сказалі, што сюды ўманціраваны адзін датчык. (Паказвае на бліскучы паўабруч.) А дзе другі?
Мурашка (паказвае на цэнтр сядзення крэсла). Другі знаходзіцца вось тут…
Папсуева (нечакана ўзрываецца). Ну, гэта ўжо чорт ведае што такое! Пры чым тут гэтае месца? Тут жа мазгоў, наколькі я ведаю, няма і быць не можа! Вы ўжо загадзя, знарок праграмуеце непаўнацэннасць чалавека!