— Бабка,— сказаў,— яны мне пахнуць лепш, як усе твае кветкі!
Рот ад радасці — да вушэй.
А кветак у бабы — поўны гародчык.
Зіначка ледзь не трапіла над машыну. Чула сігнал з-за павароткі, але ж ніяк не спыніла веласіпед. Ездзіць яна яшчэ не на сядле, а «ногу пад раму», i так не вельмі зручна тармазіць.
Шафёр разгубіўся, ірвануў улева, зламаў плот i паехаў у бульбу. Ужо i спыніцца не мог,— сябар, што побач з ім сядзеў у кабіне, націснуў на тормаз.
Бываюць цуды! — i дзяўчынка жывая, кудысьці ўцякла, i веласіпед цэлы, i машына — потым убачылі — цэлая. Плот паставілі — проста ўмомант. I плакаць хацелася дзядзьку-шафёру, а ён усміхаўся...
Толькі Зіначку не адразу знайшлі. Дый не знайшлі б — сама яна прыйшла аж з трэцяга гарода. Калі ўжо i тая машына даўна паехала, калі ўжо i баба крычала, крычала ды сціхла. Баялася, распусніца, што баба будзе біцца. За тое самае, што «лётае на гэтым лісапедзе, як шалёнае».
Зіначка есць малако з хлебам i ўжо расказвае:
— А я, бабка, у Сымонавай бульбе ляжу i ножкі свае гладжу, а яны ўсё дрыжаць!.. А яны ўсё дрыжаць!..
Мароз i сонца. У клетках гараць вясёлай чырванню гілі, таўкуцца шэрыя чачоткі, як сонечныя зайчыкі, скачуць па пруціках шчыглы. Шмат галубоў. Непаэтычна неяк, груба гавораць пра ix галубятнікі,— нібы гэта ў ix сапраўды толькі гандаль, а не паэзія.
Самае незвычайнае, што я ўбачыў там, на птушыным рынку, за ўсе гады: хлопчык доўга стаяў, любаваўся, прыцэньваўся, пасля купіў чачотку — па грашах,— адышоўся трохі з натоўпу i выпусціў яе з рукі. Глядзеў услед. Нават пасля таго, як знікла...
Можна прыехаць кудысьці далёка, скажам, з Мінска ды ў Гданьск, як мы цяпер, можна бачыць i чуць штосьці важнае, значнае, на міжнароднай антываеннай сустрэчы, а потым...
Потым, седзячы ў чужой, сяброўскай кватэры, толькі з малымі, бо гаспадыня выбегла «на хвілінку», можна пачуць ад малой, разгулянай дзяўчынкі... Гэта нічога, што вы чужая, ажно замежная цёця, што дома вы маці дарослых дзяцей, што вы педагог, па-свойму салідны i паважаны... Можна пачуць i такое, зрэшты, зусім дзелавое, сур'ёзнае:
— Проша пані, a пані можа стаць на галаве, як я?
Можна пачуць. I яшчэ раз — іменна добра, што так далёка ад дому — сардэчна, молада засмяяцца. Дзеці!..
Госця. Разумна, весела шчабятлівая першакласніца. Ва ўсім чырвоным. І шчокі— з марозу— чырвоныя. Памагаю ёй распрануцца i гавару:
— Ты разумееш, што было б, калі б цябе ўбачыў індык?
— А бык? — усцешана пытаецца яна.
Нам весела.
Дзесяцігадовы, пацешна сур'ёзны Жэнька прыйшоў адведаць хворага сябрука. Цукеркі, якімі яго пачаставалі, з'еў, a апельсін усё не пачынае.
— Чаму? — спыталіся.
— Я тату занясу. Ён хворы.
Здорава!.. Успомніўся ягоны, вельмі малазнаёмы мне бацька, з выгляду — малады, нават i пуставаты. Усё знешняе, што мне ўяўлялася, раптам адпала, перакрэсленае гэтай дзіцячай чысцінёй,— мне стала ясна, што Жэнька мілы, разумны, ветлівы — не так сабе: што нехта ж яго так выхоўвае, што некага ж ён за штосьці так любіць.
A ў Жэнькі, пры ўсёй яго сур'ёзнасці, тырчаць ружовыя вушы. Гэта — таксама здорава: смешна i міла. I вельмі істотна для паўнаты яго вобраза.
Жнівеньская раніца.
У рэдкім лесе — заліты сонцам папаратнік.
Пад адным такім парасонам хітра схаваўся вялікі падасінавік. Дзяўчынка хадзіла, хадзіла па лесе i надарэмна толькі стамілася. Прылегла адпачыць, пасля расплюшчыла вочы — ён!.. Прыгожы, любы, як казачны прынц.
Малец з чацвёртага класа піша ў піянерскую газету пра непаладкі ў іхняй школе.
— Здольнасці ёсць, але ж залішне ён нейкі сур'ёзны, не па гадах,— кажа сваім супрацоўнікам цёця рэдактар, поўная строгая дама. I яна вырашае заняцца гэтым талентам сама.
«Напішы нам, Валодзя, як вы святкавалі ёлку».
У адказ апісана ёлка ў вясковай школе, а потым — прыпіска:
«Наш дырэктар, Мікалай Пятровіч Чыжык, купіў на сабраныя вучнямі грошы цукерак i большую палавіну забраў сабе...»
Цёця рэдактар піша яшчэ больш педагагічны ліст:
«Напішы нам, Валодзя, пра вясну — як яна прыйшла ў ваш калгас, колькі радасці яна прынесла рабятам вашай школы. Паспрабуй апісаць гэта вершам».
Вершык прысланы доўгі, грунтоўны i... з празаічнай прыпіскай:
«А наш дырэктар усё ж такі злодзей».
Скульптар паказвае школьнікам сваю майстэрню, ахвотна i цікава расказвае амаль пра кожную групу, пра кожны бюст,— як гэта робіцца, як працавалася. Жывыя, дапытлівыя пяцікласнікі слухаюць надзіва ціха.