А вечарам кладзецца побач з жонкай. У асаблівыя хвіліны, згартаючы вусны ў пульхны абаранак, яна вышэптвае адно слова — “о”. Ціхае, сціплае, заўсёды такое ж.
Колька глядзіць на дзяўчыну, дзяўчына глядзіць на свайго хлопца. Хлопец схіляецца шопатам да яе вуха, а яе вусны складаюцца ў маленькае сонейка. “О” — усміхаецца сонейка. Усміхаецца аўтэнтычным, свежым здзіўленнем, прыахвочвае, запрашае, вабіць у сцежкі ніколі раней не кранутыя чалавечай ступнёй. І Колікаў сорам зноў адступае — на адзін крок, другі. Адступае перад неназванай крыўдай, прадчуваннем, што побач з добра вядомым, рэальным светам, ёсць таксама і другі свет — таксама ён сапраўдны, таксама рэальны. Але гэты свет за шыбай, за халодным шклом і не крануць яго працягнуўшы руку.
І Колька пытае:
— Як думаеце, ён яе... Ну, ведаеце...
— Вядома, што трахае. Як піць даць, — не падбіраючы словы, не загортваючы іх у бліскучыя паперкі адказвае Грыша Грынь. — У іх гэта хутка зараз адбываецца. Бузі-бузі і пад коўдру.
— Не, — пярэчыць Колька. — Немагчыма. Ён пэўна нават не ведае, як тое зрабіць.
Глянь жа, смургаль яшчэ... А і яна, далікатная такая, і такая... такая, — шукае ў памяці слова. — Яна, такая чыстая.
Так кажа Колька. Але побач з наяўным голасам, ёсць і другі голас — глухі і бурклівы. Колька глядзіць на хлопца, на ягонае плячо, што прыгартае дзяўчыну, бачыць як усміхаюцца яе вочы. І чорны глухі голас вытыркаецца зза сцяны маўчання.
— Яна такая чыстая. — паўтарае Колька. І хочацца, няхай яшчэ раз Грыша запярэчыць, няхай скажа якое слова — грубае, непрыемнае, вострае бы лязо брытвы, што згарне ўсмешку з вуснаў прыгожай дзяўчыны і яе звычайнага хлопца.
І Грыша Грынь кажа:
— Усе яны зараз чыстыя. Памыўшыся ў ванне. І запіраецца такая, і адбіваецца — падумаў бы хто. І охае, і ахае, і ўсё “не” ды “не” паўтарае. А натура, Колька, інстынкт. Ён у нічым не разбіраецца. Ведаю я іх, жанчын. Ух, як ведаю!
Гэтае “ух”, высказанае кароценька, але эмацыянальна, быццам рама, што агортвае шмат якія вобразы. Але перш за ўсё ёсць у гэтых рамах адна цыцатая прыгажуня, што прыйшла аднойчы на фабрыку, а калі вахцёры паклікалі Грышу, не гуляючы ў залішнія канспірацыі, ні прэлюдыі, тузанула яго высока ўзведзеным жыватом. “Пазнаеш?” — спытала. І ён па сённяшні дзень адбіваецца ад гэтай прыгажуні трыма сотнямі злоты ў месяц. І шукае нешта знаёмае ў маленькім тварыку, у вачах, у вуснах, ва ўсмешцы. Але адшукаць знаёмае не атрымоўваецца. “Як у балота ідуць тры сотні, — думае Грыша”.
Хлопец з дзяўчынай падыходзяць якраз да паўстанка гарадской камунікацыі і прыпыняюцца. Іх пальцы развітваюцца, разбягаюцца. Стоячы побач, плячо ў плячо разглядаюць расклад.
— Так ці сяк, усе яны блядзі. Зараз во, паедуць на хату. А там старых няма, гуляй душа, — Грыша Грынь разгартае рамы сваёй памяці, як звычайна находзіць там вочы ў вочы на вядомую фігуру. Але вобраз дзяўчыны ніякім колерам, ніякай рыскай, наведзенай кісцікамі сонца на светлае палатно маладосці, не сыходзіцця з вобразам цыцатай прыгажуні. І дадатковы камень, дадатковая злосць загружваецца на спіну Грышы Грыня.
— Можа не, — уключаецца ў размову Эдзік. — Можа не ўсе. Ніхто не ведае жанчын.
— Ведаю я іх, добра ведаю. Раз гляну жанчыну і ўсё ведаю — запіраецца Грыша, але Эдзік жмурыць вочы, паблажліва ўсміхаецца.
— Памыляешся. Ніхто не ведае жанчыну. Можа і глядзіш ты яе, а па-праўдзе, што бачыш? Сукенку, ногі, прычоску. А яна цябе — вось і разглядае. Зазірае ў вочы, а гортае сэрца, калупаецца ў душы. А часам і мускулы абмацвае, таксама ж, чаму не. Здагадаешся, што там бачыць, што чакае, на што спадзяецца — і яна твая. Спадзяецца на дзікую бэстыю — будзь бэстыяй. Самай дзікай і самай прымітыўнай. Кусай яе зубамі, рві кіпцюрамі. Але калі для яе хочацца ступіць у цёплую ваду, будзь як цёплая бяспечная прыстань.
— А як князя захоча, кажы што ты сапраўды князь, а часова злая ведзьма зачаравала цябе ў штатнага працаўніка дзяржаўнай чыгункі — спрачаецца Грыша.
— Так і скажы, — згаджаецца Эдзік. — Але — не словам. Скажы тое жэстам, позіркам, дотыкам. І ніколі не старайся яе канчаткова пераканаць. Няхай прадчувае, няхай здагадваецца. Няхай разгартае цябе старонка за старонкай, паглыбляецца, нырае глыбей. Аж агарнеш яе плячом, закрыеш у далонях, як безабаронную птушку. А ўвогуле — мужчына павінен маўчаць і слухаць. Тады як губка ён, убірае ў сябе і яе, і яе словы.
Змаўкаюць. Хацелася б яшчэ паспрачацца, але вядома, што Эдзік мае рацыю. Бачылі ж не раз, як прызямляюцца ў ягоных далонях тыя птушкі. І зайздросцяць Эдзіку словы, што ў ягоных вуснах сплятаюцца ў зручныя букеты, а калі трэба, знікаюць, скаўзаюцца ў маўчанне, утульваюцца ў ціш.