Выбрать главу

З такімі думкамі абвёў ён зрокам бліжэйшае наваколле, спыніўся на вяршынях дрэў у парку. “Не, не быць такое — розум адразу адагнаў нованароджанае. — Ніхто не дазволіць прыбраць і адно паасобнае дрэўца. Эколагі з усяго свету зараз і азвуцца. Ды што казаць — азвуцца! Верхал падымуць такі, што і ў нябёсы рэхам панясецца. Хіба, калі б... — І зараз у другім напрамку злёталі вочы айца Рыгора. Прагуляліся над магістрацкімі сценамі, кранулі бліжэйшыя блёкі, што выцягнуліся вышэй за магістрацкі дах. “А што, калі б і завяршыць той дах купалам? — падумалася. — Пры нагодзе і прыхавае ён тое сацыялістычнае шматсямейнае і шматпавярховае шкарадзенства. Так, тут можна выпрацаваць які кансэнсус. Мясцовыя людзі — зразумеюць. Не, усё-ткі — не, — дзіўная цеплыня, быццам якія асколкі, быццам воск касмічны ад чатырох зор, пра якія хвіліну раней правіў кандуктар Самахіл, усё гэта яснай палоскай сышло на айца Рыгора. — Яшчэ не, яшчэ не зараз, — прашаптала светлая палоска.

— А я таксама бачыў у небе тое, аб чым тут Самахiл дзесьцi з заднiх раёнаў натоўпу вырваўся нясмелы, дрыжачы голас. Народ скалыхнуўся, усе галовы павярнулiся ў адным напрамку.

— Ён бачыў-ён бачыў-ён бачыў пайшоў шарэнгамi неспакойны шопат. I зараз вярнуўся назад: А хто гэта-гэта-эта?

Значыць трэба паказацца. Невысокi ростам асобень, гадоў за пяцьдзесят, узняўшы руку, быццам вучань, што ахвотнiкам аддаецца пад ацэнку, зараз ужо голасам болей упэўненым паўтарыў:

— Праўду кажа Самахiл. Ён, як ведаеце, не спецыялiст па касмiчна-тэхнiчных справах, мабыць у агульных рысах прадстаўляе праблему. Але у прынцыпе згодна з праўдай. У мяне, як ведаеце, адукацыя тэхнiчная. А хобi вось таксама ж не таямнiца можна сказаць касмiчнае.

— А хто гэта? паўтарылася пытанне. Паколькi як выяўляецца i асобень, i яго прафесiйныя ды хабiстычныя квалiфiкацыi ўсё яшчэ не паказалiся даступнымi шырокай публiцы, трэба зрабiць тут невялiкую рэкамендацыю. Можна было б сказаць так: калi вам спатрэбiцца чалавек, якi на жыццёвым шляху размiнуўся з голасам душы, чалавек, якi насуперак снам i мроям, замест у каляровыя, араматныя ды квяцiстыя лугi прымушаны быў павярнуць у абмежаваны матэматычнымі законамi свет бяздушных лiчбаў i геаметрычных зiгзагаў, калi вам цiкавы такi чалавек, загляньце ў нашае мястэчка. I пытайце аб Сашку Тытуньчыка. Ён зараз ужо вядомая ў мястэчку асоба. Неабходныя каардынаты атрымаеце ў першай крайняй краме, у адмiнiстрацыйнай установе, або звычайна на вулiцы. А калi заглянеце ў мястэчка ноччу, мабыць пашанцуе вам напаткаць Сашку ў такую хвiлiну, калi ягоная душа, сэрца i цела, аб’яднаныя ў шчыльную структуру, на крылах прыдбанага ад савецкiх базарных турыстаў люнета, узлятаюць у зорнае неба.

— Кажа спадар Самахiл вось, здарыўся цуд... Праўда, можна i так сказаць. Але дзеля дакладнасцi я скажу iначай. Я скажу пацвердзiўся цуд жыцця. Цуд iснавання матэрыi i думкi. Бо дакладна хачу тут зазначыць у мяне таксама была нагода ў апошнюю ноч сачыць за тым, што глядзеў спадар Самахiл. Раней чыталася аб тым у кнiжках, у газетах, глядзелася на тэлебачаннi. I заўжды здаралася такое дзесьцi ў свеце, дзесьцi далёка. А то ў Амерыцы, а то ў Англii, а то ў Францыi, цi другiм, вядомым месцы. А сёння пад ранiцу i нас наведалi. Значыць i наша мястэчка не горшае за другiя, i нашы людзi не абы хто, калi тут якраз аб’явiлiся Яны за апошнiм словам Сашка ўзвёў вочы ў сiняе неба. Следам пайшлi i апошнiя, мабыць усё яшчэ спадзяючыся на прысутнасць таямнiчых Iх у застылай над магiстрацкiм дахам вышынi. Неба стаяла чыстае, дзе-нiдзе красавiцкiмi, пярыстымi воблакамi засланяўся блакiт.

— А якiя Яны? Хто Яны? пан Кастусь Шыла, зведаўшы адзiн цуд вачыма, другi вушамi, цi не канчаткова забыў пра ранейшыя спадзяваннi.

— Гм пан Сашка таямнiча ўсмiхнуўся. Яны госцi за якiмi сачыў я ўсё жыццё. Нашы, безумоўна старэйшыя браты....