Унівэрсальная табліца лінкосу, з вывучэньнем якой павінен пачынацца любы кантакт, Бегемота зусім не цікавіла. Мясцовай мове прышэльца навучала толькі Рыба, ды і то толькі для зручнасьці зносінаў, каб зачыняў акно і не хадзіў без балахона. Экспэрты да кантакту не прыцягваліся зусім. Максімам займаўся Бегемот і толькі Бегемот.
Праўда, у ягоным распараджэньні знаходзіўся даволі магутны сродак дасьледаваньня — мэнтаскапічная тэхніка, і Максім праводзіў у стэндавым крэсьле па чатырнаццаць-шаснаццаць гадзін у суткі. Прычым мэнтаскоп у Бегемота быў добры. Ён дазваляў даволі глыбока пранікаць ва ўспаміны і валодаў вельмі высокай адрозьнівальнай здольнасьцю. Валодаючы такой машынай, можна было, бадай, абыйсьціся і бязь веданьня мовы. Але Бегемот карыстаўся мэнтаскопам неяк дзіўна. Свае мэнтаграмы ён адмаўляўся дэманстраваць катэгарычна і нават з некаторым абурэньнем, а да мэнтаграмаў Максіма ставіўся своеасабліва. Максім спэцыяльна распрацаваў цэлую праграму спогадаў, якія павінныя былі даць абарыгенам дастаткова поўнае ўяўленьне аб сацыяльным, эканамічным і культурным жыцьці Зямлі. Аднак мэнтаграмы такога роду не выклікалі ў Бегемота ніякага энтузіязму. Бегемот крывіў фізыяномію, мычэў, адыходзіў, прымаўся тэлефанаваць ці, пасеўшы за стол, пачынаў нудна пілаваць асыстэнта, часта паўтараючы пры гэтым сакавітае слоўца «масаракш». Затое калі на экране Максім падрываў на паветра ледзяную скалу, што прыціснула карабель, або скорчарам разносіў на шматкі панцырнага ваўка, або адымаў экспрэс-лябараторыю ў гіганцкага дурнога псэўда-спрута, Бегемота было за вушы не адцягнуць ад мэнтаскопу. Ён ціха павіскваў, радасна ляскаў сябе далонямі па лысіне і грозна крычаў на змарнелага асыстэнта, які сачыў за запісам малюнка. Відовішча храмасфэрнага пратубэранца выклікала ў прафэсара такое захапленьне, нібы ён ніколі ў жыцьці ня бачыў нічога падобнага, і вельмі падабаліся яму любоўныя сцэны, запазычаныя Максімам галоўным чынам з кінафільмаў спэцыяльна для таго, каб даць абарыгенам нейкае ўяўленьне аб эмацыйным жыцьці чалавецтва.
Такое недарэчнае стаўленьне да матэрыялу наводзіла Максіма на сумныя разважаньні. Стваралася ўражаньне, што Бегемот ніякі не прафэсар, а проста інжынэр-мэнтаскапіст, які рыхтуе матэрыял для сапраўднай камісіі па кантакце, зь якой Максіму давядзецца яшчэ сустрэцца, а калі гэта здарыцца — невядома. Тады атрымлівалася, што Бегемот — асоба даволі прымітыўная, накшталт хлапчука, якога ў «Вайне і міры» цікавяць толькі батальныя сцэны. Гэта крыўдзіла: Максім прадстаўляў Зямлю і — слова гонару! — меў падставы разьлічваць на сур’ёзьнейшага партнёра па кантакце.
Праўда, можна было выказаць здагадку, што гэты сьвет разьмешчаны на скрыжаваньні невядомых міжзоркавых трас, і прыхадні тут ня рэдкасьць. Да такой ступені ня рэдкасьць, што дзеля кожнага зноў прыбылага тут ужо не ствараюць спэцыяльных аўтарытэтных камісіяў, а проста выпампоўваюць зь яго найбольш эфэктную інфармацыю і гэтым абмяжоўваюцца. За такую здагадку казала апэратыўнасьць, зь якой людзі са сьветлымі ґузікамі, відавочна не спэцыялісты, разабраліся ў сытуацыі і без усялякіх якіх накіравалі прышэльца прама па прызначэньні. А можа быць, якія-небудзь негуманойды, якія пабывалі тут раней, пакінулі пра сябе настолькі кепскае ўражаньне, што цяпер абарыгены ставяцца да ўсяго іншаплянэтнага з пэўным недаверам, і тады ўся валтузьня, якую разводзіць вакол мэнтаскопа прафэсар Бегемот, ёсьць толькі бачнасьць кантакту, адцяжка часу, пакуль нейкія высокія інстанцыі вырашаюць мой лёс.
Так ці інакш, а справа мая дрэнь, вырашыў Максім, душачыся апошнім кавалкам. Трэба хутчэй вучыць мову, і тады ўсё высьветліцца...
— Добра, — сказала Рыба, забіраючы ў яго талерку. — Хадзем.
Максім уздыхнуў і падняўся. Яны выйшлі ў калідор. Калідор быў доўгі, брудна-блакітны, справа і зьлева цягнуліся шэрагі зачыненых дзьвярэй, такіх самых, як дзьверы ў пакой Максіма. Максім ніколі тут нікога не сустракаў, але разы два чуў з-за дзьвярэй нейкія дзіўныя ўзбуджаныя галасы. Магчыма, там таксама ўтрымліваліся прыхадні, якія чакалі вырашэньня свайго лёсу.